'Akıllı' araçlara yeşil ışık yandı

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Türkiye’deki otomotiv satıcıları ve tüketicilerinin uzun süredir beklediği, bağlantılı araçlarda katma değerli servislerin kullanımına ilişkin önemli bir adım attı. 2018 yılından beri milli güvenlik ve kamu düzenine ilişkin nedenlerden ötürü bu servislerin kullanımına izin vermeyen BTK, otomotiv sektörü temsilcileriyle yaptığı görüşmeler sonrasında söz konusu servislerin kullanıma açılması için gereken şartları belirledi. Buna göre, otomotiv markalarının “yerli SIM kart” kullanımı zorunlu olacak, veriler BTK’nın kontrolü ve denetiminde paylaşılacak, vatandaşlar e-devlet üzerinden verilerinin paylaşım trafiğini açıp kapatabilecek. Atılan adım, Türkiye’deki kullanıcıların başta otonom sürüş olmak üzere yeni nesil bağlantılı araçlarda bulunan birçok özelliği kullanabilmesini sağlayacak. Ayrıca, veri paylaşımına izin verilmediği için Türkiye’de satışa sunulamayan birçok elektrikli ve bağlantılı araç Türkiye pazarına girecek.

Konunun detaylarını Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan’dan dinledim. Bilgi teknolojilerinin gelişimine bağlı olarak siber risklerin arttığına dikkat çeken Sayan, otomotiv sektörü açısından bağlantılı araçlarla birlikte siber risklerin önem arz ettiğini vurguladı. 2018 yılında, Türkiye’de kullanılmak üzere üretilen veya ithalat yoluyla satılan araçlardaki “eCall” (Acil durum çağrı servisi) hizmetiyle birlikte katma değerli hizmet sunumuna imkân sağlayan haberleşme sistemlerinde hizmet verecek sunucuların Türkiye’de bulundurulması zorunluluğuyla ilgili karar aldıklarını hatırlatan Sayan, “Buradaki temel amaç, esas itibarıyla bağlantılı araçlarda siber güvenlik zafiyeti oluşmaması ve olası risklerin bertaraf edilmesiydi. Bu bakımdan, araçlarda eCall ile birlikte sunulan katma değerli hizmetlerde, hizmetin sunumu için gerekli sunucuların yurtiçinde bulundurulması önem arz ediyordu” dedi.

İŞTE YOL HARİTASI

Alınan bu kararın hayata geçirilmesi amacıyla bir süredir çalışmalar yürüttüklerini kaydeden Sayan, “Bu çalışmalar neticesinde, bağlantılı araçların kullanılmasına ilişkin genel teknik çerçeveyi ve çözümü belirledik ve otomotiv sektörü ile paylaştık. Buna göre süreç şöyle işleyecek:

1. Araçlarda bulunan eCall ile birlikte katma değerli servislerin kullanımına imkân sağlayan haberleşme sistemlerinde hizmet verecek bağlantı sunucuları, ülkemizde yerleşik, mobil elektronik haberleşme hizmeti sunmak üzere yetkilendirilmiş bir internet servis sağlayıcıda konumlandırılacak. Bu sunucuların erişim açma ve kapama yetkileri uygulama arayüzleri aracılığıyla yönetilmek üzere BTK kontrolünde olacak.

2. Vatandaşlarımız, e-devlet üzerinden trafiklerini istedikleri zaman açıp kapatabilecekler. Bu talep BTK tarafından uygulama arayüzü aracılığıyla sunuculara aktarılacak.

3. Ecall ile birlikte katma değerli servislerin kullanımına imkân sağlayan haberleşme sistemlerini içeren araç telemetri ürünleri, mevzuatta yer alan şartları sağladıklarının kontrolü adına BTK laboratuvarlarında test edilecek. Test sonucuna göre BTK, ilgili telemetri ünitesi takılı bulunan araçların Türkiye’de kullanımına izin verebilecek.

4. Düzenlemenin hayata geçmesiyle birlikte, gerekli koşulları sağlayan araçlar akıllı teknolojileri ve servisleri mevzuata uygun olarak kullanıma açabilecek.”

BAĞLANTILI ARAÇLAR SENEYE YOLLARDA

Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Genel Sekreteri Hayri Erce ise, BTK’nın attığı bu adımın hem sektör hem de Türkiye’deki kullanıcılar açısından çok önemli olduğunu belirterek, “Şimdi artık bütün markalar hazırlıklarını yapacak. Telemetri üniteleriyle ilgili BTK’ya başvuruda bulunacak ve gerekli onayları alacaklar. Onay alındıktan sonra ise bağlantılı araçlarda bulunan katma değerli hizmetler kullanıma açılacak. Gerekli koşulların sağlanmasının ardından önümüzdeki yıl bağlantılı araçların ülkemiz yollarında olacağını tahmin ediyoruz. Bu karar özellikle otonom sürüş açısından oldukça önemliydi” şeklinde konuştu.

HANGİ ÖZELLİKLER KULLANILACAK?

* Otonom sürüş

* Araca özel internet

* Araçtan araca iletişim

* Canlı yol ve hava durumu

* Gelişmiş navigasyon

* Uzaktan park etme ve kontrol

* Uzaktan güncelleme alma

* Servis ve bakım takibi

* Gelişmiş güvenlik sistemleri