Afete üreterek kafa tutan kadınlar

Deprem felaketinin en çok vurduğu illerden biri de Hatay oldu. Bölge halkının verdiği kayıpların yanında kalanların da büyük çoğunluğu şehri terk etti. Bölgeden ayrılmayanlar ise işlerine geri dönüp, üretmeye devam ederek hayatı normalleştirmeye çalışıyor. Bu savaşta kadınlar ön saflarda. Hatay’ın Altınözü ilçesindeki kadın üreticiler e-ticaret siteleri üzerinden satış yaparak ayakta kalmaya çalışıyor.

Kadın üreticileri bir araya getiren Hepsiburada’nın “Her Sipariş, Bir Destek” projesi kapsamında mart ayında deprem bölgesinden 400 yeni girişimci platformda satışa başladı. Satıcılar mart ayı içerisinde toplam satış hacimlerini 250 milyon TL’nin üzerine çıkardı. 10 Nisan itibarıyla deprem bölgesinde toplam bin 650 girişimci kadın ve kadın kooperatifi Hepsiburada’da satış yapmaya devam ediyor. Biz de Hatay’da faaliyet gösteren girişimci kadınları ziyaret edip hikâyelerini dinledik.

‘ÇALIŞMAYA DEVAM EDECEĞİZ’

33 kadının desteğiyle kurulan Vakıf Köy Kadın Kooperatifi’nin Başkanı Lora Çapar, “Evde reçel yaparak anneannelerimizin sistemiyle bu işe başladık. 33 kadın hep beraber ürünlerimizi kooperatif çatısı altında tek bir üretim atölyesinde üretip satışa sunuyoruz. Deprem felaketinde herkes gibi biz de kötü etkilendik ama Hepsiburada’nın kampanyasıyla siparişlerimiz çoğaldı. Üretip çalışmaya devam edeceğiz” dedi.

‘HATAY TERK EDİLMİŞ DURUMDA’

Neşeli Mutfak’ın Kurucusu Dilek Tecirli ise e-ticaret sayesinde bölgeden ayrılmadığını ve üretime devam ettiğini söyledi. Hatay Altınözü bölgesinde kekik yetiştirdiklerini belirten Tecirli, “Kozkalesi’nde toplam 500 dönüm kekik ekiliyor. Ama artık satılmıyor. Çünkü ürünü alan toptancı esnafın kimi vefat etti kimi de şehri terk etti. Bu işi yapan çok az kişi kaldık. Geçen yıl 5-6 ürün alınıyordu, şimdi 1 tona düştü. Üretimde sıkıntı yok ama talep olmadığı için köylü hasat etmeyi bıraktı. Ayakta kalan işletmeler ise üretmeye devam etmeye çalışıyor” dedi. Bu dönemde satışlarının e-ticaretle arttığını söyleyen Tecirli, “Bu işi yapan kadın üreticilere de destek vermeye çalıştım. İstedik ki herkes kazansın. Fiziki ortam yıkılınca e-ticaret yetişti” diye konuştu.

‘ÜRETİMİ CANLANDIRMALIYIZ’

Ailesiyle birlikte Hatay’da 25 yıldır ipekböceği üretimi ve dokumacılık yapan Defne&Apollon İpekçilik Sahibi Tuğçe Duman, en büyük hedeflerinin işi büyütüp, yaygınlaştırmak olduğunu söyledi. Dünyadaki örneklerinden çok farklı ipekçilik yaptıklarını anlatan Duman, şöyle devam etti: “Normalde ipek deyince akla parlak ürünler gelir. İpek böceği kozasını ördükten sonra kelebeğe dönüşüp çıkmasına izin vermeden pişirme yöntemiyle üretilen bir yöntem var. Biz yaşam döngüsüne müdahale etmiyoruz, kelebek kozasını terk ediyor ve geriye kalan delinmiş kozalardan üretim yapıyoruz. Dünyada bunu yapan Hindistan’da ufak bir firma var ve biz varız. İpek böceği ırklarından olan Hatay Sarısı’nı beş yıldır geliştirmeye ve büyütmeye çalışıyoruz.” E-ticaretle birlikte satışlarının arttığını belirten Duman, üretimde ise sıkıntı yaşadıklarını söyledi. Duman, “Özellikle ev hanımlarını istihdam etmeye çalışıyoruz, birçoğu burada değil. O yüzden üretim sekteye uğradı. Bunu canlandırmamız ve devam ettirmemiz lazım” dedi.

‘E-TİCARET UMUT IŞIĞI OLDU’

Meriç Çiftliği sahiplerinden Serra Nalçabasmaz, 150 yıldır devam eden aile işletmesinden sorumlu. Çiftlikte 7-8 çeşit zeytin var ve 110 bin zeytin ağacı bulunuyor. Nalçabasmaz, yaşadıklarını şöyle anlattı: “Sekiz kadından oluşan bir ekibimiz vardı, depremden sonra her biri maalesef başka şehirlere dağıldı. Onları nasıl tekrar geri döndürebiliriz diye çalışmaya başladık. Şimdi ikisi geri döndü ve tekrar işe başladık. Bu bölgenin zeytin ve zeytinyağının güzel olduğu bilinsin diye uğraşıyoruz. Farklı sektörlerde de iş yapıyorduk ama şu anda işe devam edebildiğimiz tek sektör bu. Dolayısıyla e-ticaretin devam edebiliyor olması tekrar hayata dönebilmemiz için umut ışığı oldu. Şu anda sadece e-ticaret tarafında iş yapabiliyoruz. Şehir merkezindeki işletmelerimizde ayağa kalkmamız zaman alacak. Çünkü hâlâ enkaz altındayız.”