Adidas için Bulgaristan'a gitti, Türkiye'den vazgeçmedi

Ä°stanbullu tekstilci Kenan Küçükkutlu da yatırımlarını kriz döneminde Bulgaristan'a taşıyan Türk tekstilcilerinden biri oldu. Adidas'ın önerisi üzerine Bulgaristan'da üretime baÅŸlayan Jan Tekstil, Silivri'de de yeni bir fabrika kurarak Türkiye'de de yatırıma devam etti. DÃœNYACA ünlü futbol takımlarının formalarıyla, Ä°ngiltere ve Yeni Zelanda'daki rugby takımlarının formalarını üreten Jan Tekstil, Adidas'ın tavsiyesi üzerine Bulgaristan'daki Türk yatırımcılardan biri oldu. Ä°stanbul Levent'teki fabrikasında Bayern Munich, Real Madrid, Milan, Lazio, Ajax, PSV Eindhoven, Paris St.Germain gibi dünyaca ünlü pek çok takımın formalarını ve taraftar giysilerini üreten, ürünlerini baÅŸka markalar altında da olsa yüzde 100 ihraç eden Jan Tekstil, ÅŸimdi de Bulgaristan'ın Burgaz kentinden ihracat yapmaya baÅŸladı.1997 yılından bu yana Ä°stanbul'daki üretimiyle 62 ülkede yılda 3 milyondan fazla taraftarı giydiren Jan Tekstil'in sahibi Kenan C. Küçükkutlu, aslında Türkiye dışında bir ülkeye yatırım yapmaktan çok da memnun olmadığını ifade etti. Ancak, rekabet koÅŸullarının bunu kaçınılmaz hale getirdiÄŸini söyleyen Küçükkutlu Burgaz'a gidiÅŸlerini şöyle anlattı:‘‘Krizin ilk patlak verdiÄŸi dönemde en iyi müşterimiz olan Adidas bize Bulgaristan'da yatırım yapma koÅŸullarının çok uygun olduÄŸunu ve bu ülkeye yatırım yapmamızı önerdi. Çünkü Bulgaristan'da üretim yapmak bizim maliyetlerimizi düşüreceÄŸi gibi Türkiye'deki belirsizlikten ÅŸikayetçi olan Adidas'ın da giderlerini etkileyecekti. Bunun üzerine Bulgaristan'ı inceledik. Bu ülkede yatırım kararı alınca Bulgaristan hükümeti bizi iÅŸsizliÄŸin yoÄŸun olduÄŸu bölgelere yönlendirdi. Biz de Burgaz'ın Artos kasabasında açık artırma ile satışa çıkarılan bir arsaya talip olduk. VerdiÄŸimiz fiyat diÄŸerlerine göre düşüktü ancak, fabrika kurup işçi çalıştıracağımız için belediye arsayı bize verdi. 1 milyon dolarlık yatırım ve 500 işçi taahhüdü karşılığında arsayı bize sattı. Haziran 2004'e kadar da bize süre verdi. Global Soursing adıyla burada kurduÄŸumuz ÅŸirkete 15 günde faaliyet izni verildi.’’TÃœRK VERÄ°MLÄ° AMA...Fabrikayı kurmadan önce nüfusunun yüzde 60'ı soydaÅŸ olan Aytos'ta devletten özel sektöre geçen eski bir televizyon fabrikasını kiralayarak üretime baÅŸlayan Küçükkutlu, ilk etapta 145 Bulgar vatandaşına istihdam yarattı. Asgari ücretin 60 dolar olduÄŸu ve vergi alınmadığı Bulgaristan'ın verimlilik açısından Türkiye ile karşılaÅŸtırılamayacağını dile getiren Küçükkutlu, ‘‘Türkiye'de özellikle tekstil sektöründe yetiÅŸmiÅŸ insan gücü, kaliteli işçilik ve verim var, buradaki çalışanlarımıza henüz iÅŸi öğretiyoruz ama üretim koÅŸulları Türkiye'den çok daha iyi’’ diye konuÅŸtu. Bulgaristan'da özel tevÅŸikler bulunmadığını ancak mevcut koÅŸulların teÅŸvik gibi olduÄŸunu ifade eden Küçükkutlu, ‘‘Elektrik maliyetleri Türkiye'deki maliyetlerinin yarısı kadar, yüzde 15 kurumlar vergisi, yüzde 10 da belediye vergisi var’’ dedi. Adidas'ın yanı sıra Puma, Reebok, Champion, Kangol, Admiral, Esprit gibi markalara da üretim yapan Jan Tekstil'in geçen yılki cirosu 20 trilyon liraya ulaÅŸtığını söyleyen Küçükkutlu, büyüme hedeflerini Bulgaristan ile sınırlamadıklarını da vurguladı. Krizlerin ardından Türkiye ekonomisi biraz toparlanınca Levent'teki fabrikalarına ek olarak Silivri'de yeni bir fabri kurma projelerini hayata geçirdiklerini belirten Küçükkutlu, ‘‘ÖnceliÄŸi bu yatırıma verdik, Silivri'deki fabrikamız ocak 2003'te faaliyete geçecek Bulgaristan'daki yatırıma ancak ondan sonra baÅŸlayacağız’’ dedi. Küçükkutlu, yaklaşık 2 milyon dolara mal olan Silivri fabrikasının devreye girmesiyle günlük üretim kapasitesini 20 bindan 35-40 bin adede çıkacağını kaydetti. Halen Ä°stanbul'da ve Burgaz'da 450 olan çalışan sayısına Silivri'de 600 kiÅŸiyi daha eklemeyi planladıklarını söyleyen Küçükkutlu, bundan sonraki hedefleri için de ‘‘Hiç bir ÅŸirketin kredibilite notu ülkesini geçemez ama biz uluslararası iÅŸlerde geliÅŸmeyi düşünüyoruz’’ dedi. Birgün kendi markasıyla da üretim yapmak isteyen Küçükkutlu'nun üzerinde durduÄŸu iki yol var: Ya bir dünya markasını satın almak ya da yepyeni bir ürün yaratarak kendi markasını koymak.Bulgaristan'daki ilk Adidas maÄŸazasını açtıBUGÃœNE kadar Adidasın taklitleriyle yetinen Bulgarlar'a orijinal ürünleri de Kenan Küçükkutlu satacak. Yeni pazarları rasına Bulgaristan'ı ekleyen Adidas, üretimin ardından maÄŸazacılık konusunda da Küçükkutlu'yu partner seçti. Bulgaristan'ın batısında francihising yönetimiyle maÄŸazalar açacak olan Adidas, ülkenin doÄŸusunda açılacak maÄŸazaların lisansını Küçükkutlu'ya verdi. Geçen hafta Bulgaristan'daki ilk Adidas maÄŸazasını Fectory Outlet olarak ortağı Emin Emre ile birlikte Burgaz'da açan Küçükkutlu, yer bulur bulmaz sezon ürünlerini satan bir Adidas maÄŸazasını da ÅŸehrin merkezine açacak.Türk taraftarlar ucuz forma giyiyorALMANYA'dan Japonya'ya kadar pekçok taraftarı giydiren Kenan Küçükkutlu'ya göre, Türk taraftarlar orijinal formaya ilgi göstermiyor. Küçükkutlu'nun verdiÄŸi bilgiye göre, Ä°talya, Ä°spanya, Ä°ngiltere gibi ülkelerde yılda 1 ile 2 milyon arasında taraftar forması satılıyor. Oysa Türkiye'de Galatasaray'ın en parlak olduÄŸu dönemde bile 20-30 bin forma satılmış. Genelde takımların sattığı formalar ise ancak 2-3 bin adette kalıyor. Oysa Jan Tekstil, Yeni Zelanda'nın rugby takımları için bile yılda 150-200 bin adet forma üretiyor. Rakamların bu kadar düşük kalmasının nedeni orijinal formaların fiyatlarının Türk taraftarlara yüksek gelmesi. Â