Açığa satışa SPK’dan fren geldi

Daha önce A, B ve C grubu olarak ayrılan paylara yeni bir grup olarak D grubu eklenirken, kredili alım, açığa satış gibi işlemler zorlaştırıldı.

SERMAYE Piyasası Kurulu (SPK) , Borsa İstanbul’da (BİST) işlem gören payların işlem esaslarında değişikliğe giderek, kredili alım, açığa satış ve brüt/takas yapılabilmesi konusunda ciddi kısıtlamalara gitti. SPK, daha önce A, B ve C grubu olarak kategorize ettiği pay gruplarında da değişikliğe giderek, yeni bir grup daha ekledi. Buna göre pay piyasası dışında kalan; Gelişen İşletmeler Piyasası (GİP), Serbest İşlem Platformu (SİP), Nitelikli Yatırımcı İhraç Pazarı ve Gözaltı Pazarı’nda (GP) işlem gören paylar genel olarak D Grubu adı altında izlenecek. Halka açıklık oranı az olan ya da piyasa değeri düşük olan hisselerdeki fiyat hareketlerinin daha kontrollü şekilde seyretmesini hedefleyen düzenlemelerde, özellikle sorun yaşayan şirketlerin bulunduğu Gözaltı Pazarı ile, büyüme potansiyeli taşıyan ve ileride Borsa İstanbul’da işlem göreceği öngörüsünde bulunulan Gelişen İşletmeler Piyasası paylarının aynı grupta en çok kısıtlamanın getirildiği D grubunda yer alması dikkat çekti. SPK’nın bu düzenlemeleri ‘SPK sıkı işlem dönemine geçiyor. Belli büyüklükte ve derinlikteki hisselerin dışındaki tüm hisseleri olası manipülatif hareketlere karşı korumayı hedefliyor” şeklinde değerlendirildi.

GİP İLE GÖZALTI PAZARI

SPK’nın son düzenlemesine göre, fiili Dolaşımdaki Pay (FDP) değeri bakımından, Borsa İstanbul tarafından belirlenen değerleme dönemi itibarıyla FDP değerinin ortalaması; 30 milyon TL ve üzerinde olan paylar, A Grubuna, 30 milyon TL’nin altında ancak 10 milyon TL ve üzerinde olan paylar B Grubuna 10 milyon TL’nin altında olan payların C Grubuna dahil edilirken, bunun dışında kalan Gelişen İşletmeler Piyasası (GİP), Serbest İşlem Platformu (SİP), Nitelikli Yatırımcı İhraç Pazarı ve Gözaltı Pazarı’nda (GP) işlem gören paylar D Grubu’na dahil edildi. A ve B grubu paylar sürekli müzayede işlem yöntemi (serbest fiyat) ve C Grubu paylar da piyasa yapıcısı veya likidite sağlayıcısının pay sahibi olması durumunda sürekli müzayede işlem yöntemine tabi olabilecek.

TEK FİYAT İŞLEM

D Grubunda Gelişen İşletmeler Piyasasına (GİP) dahil olan paylar Piyasa yapıcısına sahip olması durumunda sürekli müzayede işlem yöntemine tabi olabilecek. Piyasa yapıcısına sahip olmaması durumunda tek fiyat işlem yöntemine tabi olacak. Ayrıca A, B ve C grubu paylarda, kredili alım işlemi veya açığa satış yapılamayacak. Aynı kısıtlama, C grubu paylarda pay sahibinin piyasa yapısı olmaması durumunda C Grubu paylar için de geçerli.

Açığa satış nedir?

Açığa satış, satıcının elinde olmayan hisse senetlerini satıp, vade sonunda satışını gerçekleştirdikleri hisseleri satın alan kişiye teslim etmeleri işlemidir. Hisselerin düşüşe geçeceğine inanan yatırımcıların kullandığı bir yöntemdir.

En çok kısıtlama D grubu paylarında

A Grubu:

Sürekli işlem yöntemine tabi.
Kredili alım, açığa satış, ödünç alma veya ödünç verme işlemleri yapılabilir.

B Grubu:

Sürekli müzayede işlem yöntemine tabi.
Kredili alım, açığa satış, ödünç alma veya ödünç verme işlemleri yapılabilir.
Belirli bir anda oluşabilecek açık takas pozisyonunun yüzde 100’ü oranında özkaynak bulundurma şartı aranıyor.

C Grubu:

Piyasa yapıcısı veya likidite sağlayıcısına sahip olması durumunda sürekli müzayede işlem yöntemine tabi, değilse tek fiyat yöntemine tabi.
Kredili alım işlemi veya açığa satışa yok.
Belirli bir anda oluşabilecek açık takas pozisyonunun yüzde 100’ü oranında özkaynak bulundurma şartına tabi.

D Grubu:

Gelişen İşletmeler Pİyasasına (GİP) dahİl paylar:
Piyasa yapıcısına sahip olması durumunda sürekli müzayede işlem yöntemine tabi, değilse tek fiyat işlem yöntemine tabi.
Kredili alım işlemi veya açığa satış yok.
Belirli bir anda oluşabilecek açık takas pozisyonunun yüzde 100’ü oranında özkaynak bulundurma şartına tabi.
Serbest İşlem Platformu (SİP) veya Nİtelİklİ Yatırımcı İşlemlerİ Pazarına (NYİP) dahİl olan paylar:
Tek fiyat işlem yöntemine tabi.
Kredili alım işlemi veya açığa satış yok.
Belirli bir anda oluşabilecek açık takas pozisyonunun yüzde 100’ü oranında özkaynak bulundurma şartına tabi.
Sermaye piyasası araçlarının kredili alım, açığa satış, ödünç alma veya ödünç verme işlemlerinde özkaynak olarak kabul edilemez.
Brüt takas uygulamasına tabi olamaz.

Gözaltı Pazarına dahil olan paylar:

Tek fiyat işlem yöntemine tabi.
Kredili alım işlemi veya açığa satış yok.
Belirli bir anda oluşabilecek açık takas pozisyonunun %100’ü oranında özkaynak bulundurma şartına tabi.
Sermaye piyasası araçlarının kredili alım, açığa satış, ödünç alma veya ödünç verme işlemlerinde özkaynak olarak kabul edilemez.