Abdülkadir Küşin: Emlak Vergisi'nde fırsatı kaçırmayın
Güncelleme Tarihi:
DAHA önceki yazılarımızda açıkladığımız gibi, Emlak Vergisi Beyannamelerinizi 1 Kasım 1999-31.12.1999 tarihleri arasında İSTERSENİZ değiştirebileceksiniz.
Beyannamelerinizi değiştirmek için süre 1 Kasım'da başlıyor. Eğer 1998 yılında beyan edilen değerler aynı zamanda MALİYET bedeli sayılacağı için, satarsam az vergi çıksın diye, gereğinden fazla değerle beyanda bulunmuşsanız ya da herhangi bir sebeple asgari beyan değerinin üzerinde bir bedelle beyanname vermişseniz, bu bedelleri düşürmek için kanunla bir fırsat tanınmıştır.
İşte yıl sonuna kadar bu fırsatı değerlendirebilir ve beyanlarınızı asgari beyan değerine kadar indirebilirsiniz.
BİRİNCİ ÖRNEK
Bu değişim fırsatından iki türlü beyan sahipleri faydalanabilecektir.
1- 1998 yılı genel beyan döneminde Emlak Vergisi Beyannamesi veren mükelleflerdir.
Örneğin; 1998 yılı genel beyan döneminde bir kişi, asgari beyan değeri 10 milyar lira olan emlakını çeşitli sebeplerle 20 milyar lira olarak beyan etmiş olsun.
Bu kişi 1998 yılı vergisini 20 milyar lira üzerinden 1999 yılı vergisini ise (20 milyar x 1.778 =) 35.560.000.000 lira üzerinden ödeyecektir. Eğer beyanını değiştirmezse 2000 yılı vergisini, 35.560.000.000 liralık değeri, yıl sonunda ilan edilecek yeniden değerleme oranının YARISINI uygulayarak artıracağı bedel üzerinden ödeyecektir.
Yani, eğer yeniden değerleme oranı % 60 ilan edilirse, 2000 yılı vergisi (35.560.000.000 x 1.30 =) 46.228.000.000 lira üzerinden ödenecektir.
Oysa bu kişi beyanını, 1998 yılı için hesaplanan 10 milyar liralık asgari beyan değerini dikkate alarak, 1999 yılı için (10 milyar x 1.778) 17.780.000.000 liraya indirerek beyannamesini değiştirebilecektir.
Bu durumda bu kişinin 1998 ve 1999 yılında ödediği veya ödeyeceği vergiler değişmeyecek, ama 2000 yılında ödeyeceği vergi çok azalacaktır. Eğer yıl sonunda ilan edilerek yeniden değerleme oranı % 60 olursa, bunun yarısı olan % 30 oranı uygulanacak bulunacak (17.780.000.000 x 1.30 =) 23.114.000.000 liralık tutar 2000 yılının vergi matrahı olacaktır.
Yani bu değişiklikle vergi yarı yarıya düşmüş olacaktır. Bu kişi bu arsayı satın alış tarihinden itibaren 4 yıl içinde satar ve Gelir Vergisi ödemek durumunda kalırsa, bu arsanın maliyet bedeli, değiştirilen 10 milyar lira değil, yine ilk beyan olan 20 milyar lira sayılacaktır.
İKİNCİ ÖRNEK
2- 1998 yılında satın alınan veya yine 1998 yılı içinde arsa üzerine inşaat yapmak suretiyle iktisap edilen binalar için DEĞİŞİKLİK beyannamesi veren mükellefler de beyanlarını değiştirebileceklirdir.
Örneğin, 15 Kasım 1998'de bir kişi bir daire satın almış olsa ve daireyi satan kişinin asgari beyan değerinin çok üstünde bir bedelle beyanname vermesi yüzünden tapu işlemleri ve değişiklik beyanı zorunlu olarak yüksek bedel üzerinden yapılmış bulunulsa, bu durumdaki kişiler de beyannamelerini değiştirip değerleri düşürebileceklerdir.
Bu olayda da yeni beyan edilecek değer, bu binanın 1998 yılı için hesaplanacak asgari beyan değerinin % 77.8 oranında artırılması ile bulunacak değerlerden düşük olmayacaktır. Ayrıca, fiili satın alma bedeli belli ise, yine bu bedelden de düşük beyan edilme sözkonusu olamaycaktır.
Hesaplamalarda dikkate alınacak 1998 yılına ait asgari beyan değeri, genel beyan döneminde verilen beyannamelerin en son satırında görülen değerdir. Örneğin binalarda asgari beyan değeri beyannamenin en sonundaki 28'inci satırda görünen bedeldir.
Bu bedelin % 77.8 oranında artırılmasıyla bulunacak değer veya onun üzerinde herhangi bir bedel üzerinden yeni beyan yapılabilecektir.