AB'den Türk ekonomisine karne

AB Raporunda ekonomik politikaların genel olarak iyileÅŸtiÄŸi, ancak bu politikaların beÅŸ ayrı bakanlık tarafından yürütülmesinin bir eksiklik olduÄŸu belirtildi.Avrupa BirliÄŸi Komisyonu’nun Türkiye’ye müzakere tarihi verilmesini öneren raporunda, Türkiye ekonomisiyle ilgili olumlu geliÅŸmelerin yanı sıra eksikliklere de dikkat çekildi. TUSÄ°AD, AB Komisyonu 2004 Türkiye Ä°lerleme Raporu’nda Türkiye’de pazar ekonomisinin iÅŸleyiÅŸiyle ilgili olarak yapılan deÄŸerlendirmeleri "Olumlu geliÅŸmeler" ve "eksiklikler" olarak sınıflandırdı. Borçlanmada sürdürülebilirliÄŸin faiz oranları ve döviz kurlarındaki dalgalanmaların etkisinde olması, devletin borçlanma gereksiniminin özel sektör yatırımlarını engellemesi, cari iÅŸlemler açığının büyümesi, yavaÅŸ iÅŸleyen bürokrasi gibi konular eksiklikler arasında yer aldı. Ekonomik istikrarın büyük ölçüde saÄŸlanması, bankacılık sektörünün 2001 krizini kısmen atlatması, sermaye birikimindeki artış, fiziksel altyapıdaki geliÅŸmeler de olumlu bulundu.Raporda Türkiye ekonomisiyle ilgili olarak tespit edilen eksiklikler ve olumlu geliÅŸmeler şöyle sıralanıyor:EKSÄ°KLÄ°KLEREKONOMÄ°K POLÄ°TÄ°KALAR-Ekonomik politikaların 5 farklı bakanlık tarafından yürütülmesi-Cari açığın büyümeye devam etmesi-Borçlanmada sürdürülebilirliÄŸin faiz oranları ve döviz kurlarındaki dalgalanmaların etkisinde olması-Devletin borçlanma gereksiniminin özel sektör yatırımını engellemesiÄ°STÄ°HDAM-Ä°stihdam oranının azalması (yüzde 50.9’dan yüzde 45.5’e)-Büyümede kayıt dışı ekonominin etkisi-Yapısal iÅŸsizliÄŸin toplam iÅŸsizlik oranındaki payının artması-Meslek eÄŸitimine yetersiz kaynak ayrılmasıSERBEST PÄ°YASA-Devletin petrol, doÄŸal gaz elektrik gibi kamu hizmetlerinin fiyatını belirlemesi-Bankacılık ve bazı temel sanayi kollarında devletin varlığını sürdürmesi-ÖzelleÅŸtirmenin oldukça sınırlı kalması-ÖzelleÅŸtirmenin önündeki bürokratik engeller-Varolan engellerin halen iç rekabetin önünde engel oluÅŸturması-Özellikle mali destek bulma açısından KOBİ’lerin karşılaÅŸtığı bürokratik engeller-Reel faiz oranlarının yüksek olmasıTÄ°CARET-Ticari yargının güçsüzlüğü ve yavaÅŸ bürokrasi-Ticari mahkemelerin yasa ve sözleÅŸmelerin uygulanmasında engel oluÅŸturması-Bürokrasinin yavaÅŸ çalışması-Çerçeve yasalarının onayı ve uygulanması arasında geçen sürenin uzun olması-Ticari mahkeme personelinin yetersizliÄŸi ve eÄŸitimlerinin uzun sürmesi-Fikri mülkiyet haklarının uygulanmasındaki yetersizlikBANKACILIK-Mali piyasalardaki yetersiz geliÅŸme-Bankacılık sektörünün özel sektöre aktardığı kaynağın yetersiz olması-Bankalardaki karmaşık ortaklık yapısının saydam iÅŸleyiÅŸlerinin engellemesi-Yabancı bankaların sektördeki payının düşük olması -Bankacılık dışındaki mali sektörün kısıtlı rolüKAMU Ä°ÅžLETMECÄ°LİĞİ-Kamu iÅŸletmelerinin yeniden yapılandırılması ihtiyacı-Kamu iÅŸletmelerinin verimliliklerinin artması için yatırım yapılması gerekliliÄŸiEĞİTÄ°M VE AR-GE-Nüfustaki hızlı artış nedeniyle eÄŸitim harcamalarına daha fazla bütçe gerekmesi-Ar-Ge harcamalarının sınırlı olması-Özel sektörün Ar-Ge harcamalarının düşük olmasıULAÅžTIRMA VE HABERLEÅžME-Raylı taşımacılığın yetersiz, mevcut yapının eski oluÅŸu-Karayolu, liman ve havayolu hizmetlerindeki geliÅŸmelerin finansman güçlükleri nedeniyle yetersiz kalması-Türk Telekom’un özelleÅŸtirilmesinin ertelenmesiYATIRIM-Ä°HRACAT-Devlet yardımlarının izlenmesi ve kontrol edilmesi gerekliliÄŸi-Tekstil ihracatının sabit kalması, geliÅŸmemesiOLUMLU GELÄ°ÅžMELEREKONOMÄ° POLÄ°TÄ°KALARI-Ekonomik politikanın genel olarak iyileÅŸmesi-Ekonomik istikrarın büyük ölçüde saÄŸlanması-Kamu harcamalarının sınırlanması-Enflasyonun düşmesi-Faiz dışı bütçe fazlası -Vergi gelirlerini toplamada ilerleme saÄŸlanması-Uzun vade ve Türk Lirası borçlanma saÄŸlanarak olası ÅŸoklara karşı direncinin arttırılmasıİSTÄ°HDAM-Geçici ya da ücretsiz aile işçisi sayısının düşmesi, sürekli işçi oranının artması (yüzde 39’dan yüzde 43’e)-Ekonomik büyüme sonucunda işçi verimliliÄŸinin artmasıKAMU MALÄ°YESÄ°-Kamu sektörü muhasebesinde saydamlığın artması-Vergi idaresinin etkinliÄŸinde iyileÅŸme-Kamuda iç mali denetimi düzenleyecek yeni bütçe yönetimi ve denetimi yasasının benimsenmesiSERBEST PÄ°YASA-Serbest piyasa güçlerinin karşılıklı etkilemesinde artış-Ekonomiye siyasetin etkisinin azaltılmasında ilerleme-Modern ekonomi için yasal ve kurumsal yapıların oluÅŸturulması yolunda ilerleme-Merkez Bankasının özerkliÄŸi-Åžeker, tütün gibi piyasaların serbestleÅŸmesi-Bağımsız düzenleyici ve gözetleyici kurumlar-Petrol piyasalarının serbestleÅŸtirilmesi-Fiyat tahrifinin etkisinin azalması-Enflasyon indeksinde fiyatı devlet tarafından belirlenen ürünlerin oranının yüzde 24’ten (1999) yüzde 17’ye düşmesi (2003)-Ekonominin yüzde 80’nini özel sektörün oluÅŸturması-POAŞ’ın ve TEKEL’in alkollü içecekler bölümünün özelleÅŸtirilmesi-Piyasaya giriÅŸ ve çıkışın önündeki engellerin azalması-Elektrik, gaz, tütün, alkol ve ÅŸeker gibi devlet denetiminde olan piyasaların baÅŸarıyla açılması-Åžirket kurulmasına dair yasaların kolaylaÅŸtırılması-Pazar ekonomisinin için gerekli yasal yapının büyük ölçüde kurulmuÅŸ olması BANKACILIK SEKTÖRÃœ-Bankacılık sektörünün 2001 krizini kısmen atlatması-Sigortacılık sektöründeki geliÅŸmeler-Uluslararası Muhasebe Standartları’nın (IAS) kabul edilmesi-Denetim standartlarının çaÄŸdaÅŸlaÅŸtırılması-Mevduata verilen devlet güvencesinin 50 milyar TL ile kısıtlanmasıKAMU Ä°STÄ°HDAMI-Kamu iÅŸletmelerindeki ihtiyaç fazlası personelin azaltılmasıEĞİTÄ°M-Türk toplumunun eÄŸitim düzeyindeki artış-EÄŸitim seviyesini artırmak için çaba harcanması-2004 yılı eÄŸitim bütçesinde kısıtlamaya gidilmemiÅŸ olmasıSEKTÖRLER-Sermaye birikimindeki artış-Fiziksel altyapıdaki geliÅŸme -Hizmet sektörünün ağırlık kazanması-Tarım sektörünün öneminin giderek azalması-KOBİ’lerin esnek yapıya sahip olması ve yeni faaliyet alanlarına yönelebilmesi-Tarım, enerji, telekomünikasyon gibi sektörlerde devlet etkisinin azalması-Ekonomide devlet etkisinin azalması-Ticaretle ilgili sınırlamaların kaldırılmasıİHRACAT-Ä°hraç ürünlerindeki çeÅŸitliliÄŸin ve toplam tutarının artışı-Motorlu araçların ihracatındaki artış-Türk ihraç ürünlerinin rekabetçi fiyat seviyesini korumasıÂ