ABD'de 70 aileden biri iflas ediyor

Amerikan ekonomisi son yılların en iyi dönemini yaşarken, ABD'de bir yandan da iflas rekoru kırılıyor. Yılın ilk 3 ayında, iflas sayısı yüzde 6 artarak 354 bini aştı. Bu iflasların büyük bölümü, yüzde 96'sı ise şahsi iflas. ABD'de, her 70 aileden biri iflasını istiyor.

Bu rakam son yıllarda o kadar arttı ki, Amerikan Kongre'si ‘suiistimal’ olması ihtimalini göz önünde bulundurarak konuya el koydu. Senatör Cherles Grassley'in ifadesiyle ‘Kimileri, iflası finansal yönetim tekniği olarak görüyor. Bu etiğe aykırıdır.’

Amerikan vergi kanunlarında şahsi iflası düzenleyen iki madde mevcut.

13'ncü maddeye göre iflas eden özel şahıs, mal varlığını muhafaza ediyor, bir ödeme planı yaparak borçlarını tasfiye ediyor.

İkincisi, yani 7'nci madde ise, yolsuzluğa daha açık. İflas edenin mal varlığı satılarak elde edilen gelirle öncelikli alacaklar kapatılıyor, geriye kalan borçlar ise siliniyor. Bu prosedür, ‘kötü niyetli’ müflisleri kredi kartıyla yaptıkları (ev, otomobil, seyahat masrafı gibi) harcamaları ödemekten kurtarıyor.

ABD'de iflasını isteyenlerin yüzde 70'i bu 7'nci madde hükümlerinden istifade ediyor. Bankalar bundan çok şikayetçi. İddalarına göre, iflas eden özel şahısların aslında yüzde 15 belki de yüzde 25'i aslında borcunu ödeyecek imkana sahip.

YENİ YASA TASARISI

Senato'ya sunulan yasa tasarısına göre, yıllık geliri 50 bin doları bulanlar için (13,5 milyar) hangi prosedürün uygulanacağına hakim karar verecek ve borcun en az yüzde 20'sinin ödenmesi istenecek.

Bu arada, tüketici kredisi veren şirketler de suçlanıyor. İndiana Üniversitesi Borçlar Hukuku uzmanı Bruce Markell, ‘kredi kurumları, ödeme gücü var mı yok mu diye bakmaksızın, borç alma eğilimi olan tüketici avına çıkıyor’ diyor. Gerçekten de 1997 sonu itibariyle Amerikan tüketicilerinin sadece kredi kartı borcu 422 milyar dolara (114 katrilyon) ulaştı. 1993'e nazaran yüzde 100'lük bir artış.