ABD yönetimi, banka CEO’larını topladı ’Lehman Brothers’ı siz kurtarın’ dedi
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Eylül 14, 2008 00:00
ABD Hazine Bakanı Henry Paulson, ABD’nin SPK’sı SEC Başkanı Christopher Cox ve New York Merkez Bankası Başkanı Timothy F. Geithner dün sabah 06.00’da Wall Street’teki banka CEO’larını Lehman Brothers’ın durumunu görüşmek üzere toplantıya çağırdı. CEO’ların ilk sözü, "Ayrıcalıklar olmadan Lehman’a el atmak mümkün değil" oldu.
LEHMAN Brothers, Bank Of America, Bain, HSBC gibi finansal kuruluşlar ile görüşmelerini sürdürürken ABD Hazine Bakanı Henry Paulson, ABD’nin SPK’sı Securuties and Exchange Commission (SEC) Başkanı Christopher Cox ve New York Merkez Bankası Başkanı Timothy F. Geithner dün sabah 06.00’da Wall Street’in önde gelen yöneticilerini Lehman Brothers’ın durumunu görüşmek üzere toplantıya çağırdı. Hükümet Amerika’nın en büyük dördüncü bankasının sorununu devlet müdahalesi olmadan çözmenin yollarını ararken Wall Street’in önde gelen finans kuruluşlarının CEO’ları da hükümetten Bear Stearns’ın satışında JP Morgan’a yapılan ayrıcalıklara yakın yardımlar talep ediyor.
Lehman yöneticileri yok
Toplantıda patronlara piyasaların düzene girmesi için Lehman Brothers’a sahip çıkılmasının önemini anlatan Geithner’ın yöneticilere, "Bu bir bankaya özel talep değil. Sonuçta piyasalar Lehman Brothers’ın durumundan kötü etkilenirse, sıradaki banka sizinki de olabilir" dediği iddia ediliyor. Goldman Sachs’ın CEO’su Lloyd Blankfein, JP Morgan’ın CEO’su James Dimon, Citigroup CEO’su Vikram Pandit ve Merrill Lynch’in CEO’su John Thain’in katıldığı toplantılarda Royal Bank of Scotland ve Bank of New York Mellon’dan da yöneticilerin olduğu dile getiriliyor. Lehman Brothers yönetiminin bankayla ilgili bu görüşmelere çağırılmamış olması ise sektörün dikkatlerini çekiyor.
Hükümetle yatırım pazarlığı
Bank of America’nın yanısıra Barclays ve HSBC’den oluşan iki finans kuruluşu daha Lehman Brothers konusundaki ilgilerini gizlemiyor. Buna karşın yatırımcılar yatırımlarını gerçekleştirmek için hükümetin yardımlarını bekliyor. Bush hükümetinin Bear Stearn, Fannie Mea ve Freddie Mac konusunda gösterdiği tavrın Lehman Brothers için de sergilenmesini bekliyor. Buna karşın Paulson ve Geithner’in kurtarma operasyonu için bu kez vergi mükelleflerinin parasının ortaya atılmayacağı konusunda kararlı olduğu söyleniyor.
Paulson’ın etik kaygıları
Başta Paulson olmak üzere hükümetin üst düzey yöneticileri arasında bir etik tehlike yarattıkları yönünde tartışmalar yaşandığı da dile getiriliyor. Paulson ve Geithner daha önce yapılan yardımlar sonucunda oluşan beklenti nedeniyle bu kez piyasaların kendi sorunlarını kendilerinin çözmesi yönünde ısrarcı davranıyor. Wall Street bankaları da kendilerinin de milyarlarca dolarlık zarar tehtidinde olduklarını vurgulayarak bu yaklaşıma karşı direnç gösteriyor.
Yola getirme çabaları
Lehman Brothers’ın tehlike sınırını çok önceden geride bıraktığını savunan bankalar "Eğer bir alıcı çıkmazsa teminat toplayıp bankanın sorunlu varlıklarını likide çevirebiliriz" diyor. Analistlere göre bu yaklaşımda hükümeti yola getirme çabaları da öne çıkıyor. Lehman Brothers’ın daha büyük bir sorun yaşaması durumunda ABD hükümetinin desteğinin de arkalarında olacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Fannie ve Freddie deftere girmiyor
ABD Kongresi, Bütçe Ofisi’nin karşı çıkması üzerine hükümet Fannie Mea ve Freddie Mac’in bilançolarının devlet bütçesine yansımamasına karar verildi. Henüz kesinleşmeyen bu karar 2009 sonunda 438 milyar dolar bütçe açığı olması beklenen ABD devletinin bu durumdan nasıl etkileneceği konusunda endişe doğması üzerine alındı. Fannie Mea ve Freddie Mac bilançolarının yansımamasına karşın Amerika’da 2008’deki rekor açığın yeni bir rekora koşması bekleniyor. ABD 2004 yılında 413 milyar dolarlık bütçe açığı vermişti. Ancak, bu rekorunu geçtiğimiz yıl kırmıştı.
Lehman Brothers için serbest piyasa ortodoksluğu yapmayız
ABD Yönetimi, Wall Street’teki finans kuruluşlarının CEO’larıyla yaptığı toplantıda Bear Stearns’ı kurtarmak için gösterilen ayrıcalıkların Lehman için geçerli olamayacağını, "Lehman Brothers’ın içerdiği riskler Bear Stearns’ın oldukça altında kalıyor. Piyasaya etkileri açısından da durum Fannie Mea ve Freddie Mac kadar büyük potansiyel taşımıyor. Biz serbest piyasa otrodoksluğunu ABD ekonomisinin büyük yara almamasını sağlamak diğer için kurumlarda için yaptık. Ancak bu kez aynı şeyi yapmayacağız" diye açıkladı. Bank of America’nın CEO’su Kenneth Lewis’ın toplantıya katılmaması bazı CEO’lar tarafından ’ilgide düşüş mü var’ şeklinde yorumlandı. Buna karşın Lewis’in toplantıya katılmayışı bazı analistler tarafından tamamen etik nedenlere dayandırılıyor.
Çevre barlarda iş patlaması
LEHMAN Brothers’ın zora girmesi en çok banka genel merkezinin çevresindeki barları sevindirdi. New York 50’nci caddedeki barlar bankadan umudu kalmadığı için gelecek kaygısı yaşayan çalışanlarla doldu. Bankanın çok yakınındaki Bobby Van’s Steakhouse’ın yetkilileri bu duruma, "Bankalar zora düşünce bizim işler patlıyor. Müşterilerimizin yüzde 30’u atrık Lehman Brothers çalışanlarından oluşuyor yorumu yapıyor. UBS ve HSBC birçok çalışanını işte çıkartacağını açıklayınca işlerimiz en üst noktasına ulaşmıştı. Bugün yinebenzer birşey yaşıyoruz" diyor.
’Tavuk Oyunu’ benzetmesi
LEHMAN Brothers’ı kurtarma pazarlığının yapıldığı toplantı, bir katılımcı tarafından "Chicken Game"e (Tavuk Oyunu) benzetildi. Uluslararası ilişkilerde bir teori olan "Tavuk Oyunu"na göre taraflar arabaya binerler ve birbirlerine doğru son sürat sürerler. Oyun kaçan tarafın kim olduğuna dayanır. Bu durumun 3 farklı sonucu vardır:
Çarpışma: Tarafların ikisinin de kaçmama durumunda yaşanır. İki taraf da - 50 puan alır ve olaya iştirak eden insanlar olumsuz yönde etkilenir.
Kaçma: Bir tarafın çarpışmadan korkarak sağa veya sola kaçmasıdır. Olaya iştirak eden kişi veya kişiler,kaçma durumunu seçen kişiyi kötüler ve korkak olarak nitelendirirler. - 5 puan alır. Ama devam eden kişi + 5 puan ile cesur ilan edilir.
İki tarafın kaçması: Mevzu garipleşir ve iki tarafta kaçma durumunu seçtiği için çarpışırlar. - 5000 puan ile hem ölmüş hem de korkak olmuşlardır.
İki yeni teklif var
LEHMAN Brothers’a Bain Capital ve Clayton Dubilier & Rice’dan yeni teklifler çıktı. Gelen tekliflerin Neuberger Berman fonunun da içinde bulunduğu bölüm için 5 milyar dolarlık olduğu söyleniyor. KKR & Co da Lehman’ın yatırım bölümünün yüzde 55’lik bölümü için teklifte bulunmaya hazırlanıyor. Son 2 günde hisselerinin değeri yüzde 53 düşen Lehman Brothers’ın çok kısa sürede satış anlaşması yapamaması durumunda durumun daha da kötüleşmesi bekleniyor.
Lehman yöneticileri yok
Toplantıda patronlara piyasaların düzene girmesi için Lehman Brothers’a sahip çıkılmasının önemini anlatan Geithner’ın yöneticilere, "Bu bir bankaya özel talep değil. Sonuçta piyasalar Lehman Brothers’ın durumundan kötü etkilenirse, sıradaki banka sizinki de olabilir" dediği iddia ediliyor. Goldman Sachs’ın CEO’su Lloyd Blankfein, JP Morgan’ın CEO’su James Dimon, Citigroup CEO’su Vikram Pandit ve Merrill Lynch’in CEO’su John Thain’in katıldığı toplantılarda Royal Bank of Scotland ve Bank of New York Mellon’dan da yöneticilerin olduğu dile getiriliyor. Lehman Brothers yönetiminin bankayla ilgili bu görüşmelere çağırılmamış olması ise sektörün dikkatlerini çekiyor.
Hükümetle yatırım pazarlığı
Bank of America’nın yanısıra Barclays ve HSBC’den oluşan iki finans kuruluşu daha Lehman Brothers konusundaki ilgilerini gizlemiyor. Buna karşın yatırımcılar yatırımlarını gerçekleştirmek için hükümetin yardımlarını bekliyor. Bush hükümetinin Bear Stearn, Fannie Mea ve Freddie Mac konusunda gösterdiği tavrın Lehman Brothers için de sergilenmesini bekliyor. Buna karşın Paulson ve Geithner’in kurtarma operasyonu için bu kez vergi mükelleflerinin parasının ortaya atılmayacağı konusunda kararlı olduğu söyleniyor.
Paulson’ın etik kaygıları
Başta Paulson olmak üzere hükümetin üst düzey yöneticileri arasında bir etik tehlike yarattıkları yönünde tartışmalar yaşandığı da dile getiriliyor. Paulson ve Geithner daha önce yapılan yardımlar sonucunda oluşan beklenti nedeniyle bu kez piyasaların kendi sorunlarını kendilerinin çözmesi yönünde ısrarcı davranıyor. Wall Street bankaları da kendilerinin de milyarlarca dolarlık zarar tehtidinde olduklarını vurgulayarak bu yaklaşıma karşı direnç gösteriyor.
Yola getirme çabaları
Lehman Brothers’ın tehlike sınırını çok önceden geride bıraktığını savunan bankalar "Eğer bir alıcı çıkmazsa teminat toplayıp bankanın sorunlu varlıklarını likide çevirebiliriz" diyor. Analistlere göre bu yaklaşımda hükümeti yola getirme çabaları da öne çıkıyor. Lehman Brothers’ın daha büyük bir sorun yaşaması durumunda ABD hükümetinin desteğinin de arkalarında olacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Fannie ve Freddie deftere girmiyor
ABD Kongresi, Bütçe Ofisi’nin karşı çıkması üzerine hükümet Fannie Mea ve Freddie Mac’in bilançolarının devlet bütçesine yansımamasına karar verildi. Henüz kesinleşmeyen bu karar 2009 sonunda 438 milyar dolar bütçe açığı olması beklenen ABD devletinin bu durumdan nasıl etkileneceği konusunda endişe doğması üzerine alındı. Fannie Mea ve Freddie Mac bilançolarının yansımamasına karşın Amerika’da 2008’deki rekor açığın yeni bir rekora koşması bekleniyor. ABD 2004 yılında 413 milyar dolarlık bütçe açığı vermişti. Ancak, bu rekorunu geçtiğimiz yıl kırmıştı.
Lehman Brothers için serbest piyasa ortodoksluğu yapmayız
ABD Yönetimi, Wall Street’teki finans kuruluşlarının CEO’larıyla yaptığı toplantıda Bear Stearns’ı kurtarmak için gösterilen ayrıcalıkların Lehman için geçerli olamayacağını, "Lehman Brothers’ın içerdiği riskler Bear Stearns’ın oldukça altında kalıyor. Piyasaya etkileri açısından da durum Fannie Mea ve Freddie Mac kadar büyük potansiyel taşımıyor. Biz serbest piyasa otrodoksluğunu ABD ekonomisinin büyük yara almamasını sağlamak diğer için kurumlarda için yaptık. Ancak bu kez aynı şeyi yapmayacağız" diye açıkladı. Bank of America’nın CEO’su Kenneth Lewis’ın toplantıya katılmaması bazı CEO’lar tarafından ’ilgide düşüş mü var’ şeklinde yorumlandı. Buna karşın Lewis’in toplantıya katılmayışı bazı analistler tarafından tamamen etik nedenlere dayandırılıyor.
Çevre barlarda iş patlaması
LEHMAN Brothers’ın zora girmesi en çok banka genel merkezinin çevresindeki barları sevindirdi. New York 50’nci caddedeki barlar bankadan umudu kalmadığı için gelecek kaygısı yaşayan çalışanlarla doldu. Bankanın çok yakınındaki Bobby Van’s Steakhouse’ın yetkilileri bu duruma, "Bankalar zora düşünce bizim işler patlıyor. Müşterilerimizin yüzde 30’u atrık Lehman Brothers çalışanlarından oluşuyor yorumu yapıyor. UBS ve HSBC birçok çalışanını işte çıkartacağını açıklayınca işlerimiz en üst noktasına ulaşmıştı. Bugün yinebenzer birşey yaşıyoruz" diyor.
’Tavuk Oyunu’ benzetmesi
LEHMAN Brothers’ı kurtarma pazarlığının yapıldığı toplantı, bir katılımcı tarafından "Chicken Game"e (Tavuk Oyunu) benzetildi. Uluslararası ilişkilerde bir teori olan "Tavuk Oyunu"na göre taraflar arabaya binerler ve birbirlerine doğru son sürat sürerler. Oyun kaçan tarafın kim olduğuna dayanır. Bu durumun 3 farklı sonucu vardır:
Çarpışma: Tarafların ikisinin de kaçmama durumunda yaşanır. İki taraf da - 50 puan alır ve olaya iştirak eden insanlar olumsuz yönde etkilenir.
Kaçma: Bir tarafın çarpışmadan korkarak sağa veya sola kaçmasıdır. Olaya iştirak eden kişi veya kişiler,kaçma durumunu seçen kişiyi kötüler ve korkak olarak nitelendirirler. - 5 puan alır. Ama devam eden kişi + 5 puan ile cesur ilan edilir.
İki tarafın kaçması: Mevzu garipleşir ve iki tarafta kaçma durumunu seçtiği için çarpışırlar. - 5000 puan ile hem ölmüş hem de korkak olmuşlardır.
İki yeni teklif var
LEHMAN Brothers’a Bain Capital ve Clayton Dubilier & Rice’dan yeni teklifler çıktı. Gelen tekliflerin Neuberger Berman fonunun da içinde bulunduğu bölüm için 5 milyar dolarlık olduğu söyleniyor. KKR & Co da Lehman’ın yatırım bölümünün yüzde 55’lik bölümü için teklifte bulunmaya hazırlanıyor. Son 2 günde hisselerinin değeri yüzde 53 düşen Lehman Brothers’ın çok kısa sürede satış anlaşması yapamaması durumunda durumun daha da kötüleşmesi bekleniyor.