ABD’den Rusya ve İran’a ‘ucuz gaz’ hamlesi

ABD Senatosu Dış İlişkiler Komite üyesi Senatör Richard Lugar, ABD’nin doğalgaz politikalarına yönelik önemli bir düzenleme açıkladı. LNG (sıvı doğalgaz) ihracatında NATO üyesi ülkelere, ABD’nin serbest ticaret ortaklarıyla aynı imkanları getirecek düzenlemenin, doğalgaz tedariğinde kaynak çeşitliliği yaratması öngörülüyor. ABD’nin LNG ihracatında serbestlik sağlayacak düzenleme, Rusya ve İran’ın doğalgaz piyasasındaki hakimiyetinin de önüne geçeceğe benziyor. Richard Lugar, NATO müttefiklerinin doğalgaz tedariğinde çeşitlilik olmamasının, ABD’nin ulusal güvenlik çıkarları açısından kritik bir endişe olduğunu vurgulayarak, “Doğalgaz piyasalarında dramatik değişim yaratarak, Rusya ve İran’ın kaynaklarıyla siyasi manipülasyon yapma eğilimlerini köreltme zamanı” diye konuştu.

İRAN’DAN KENDİNİ ÇEKEBİLİR

Lugar, yasanın NATO’daki müttefiklere Rusya’nın doğalgazına bağımlılığı azaltmalarında yardım edilmesi yoluyla ABD’nin çıkarlarını destekleyeceğini ve Türkiye’nin İran’ın sağladığı arzdan kendini çekebilmesine katkıda bulunacağını bildirdi. Yasa tasarısının kaynağında, Lugar’ın 12 Aralık’ta yayınladığı “Hazar’dan Avrupa’ya Enerji ve Güvenlik” raporunun olduğu belirtiliyor.

KULAĞA HOŞ GELİYOR

Enerji Bakanlığı’ndan bir yetkili, söz konusu raporun hazırlanma sürecinde ABD’den temsilcilerin Türkiye’ye gelerek, kendileriyle görüştüğünü belirterek, “LNG neden olmasın. Ciddi bir adım atılırsa değerlendirilir. Pratik birtakım emarelerinin görülmesi lazım. Kağıt üstünde kalacaksa, doğalgaz ihtiyacı son derece reel birşey. ABD’de maliyetler çok ciddi düştü. Kısa vadeli değil, orta vadede dikkate alınabilecek bir teklif. Fikir olarak kulağa hoş geliyor” dedi.

Fiyatlar Avrupa’dan 5 kat daha ucuz

ABD’daki gaz fiyatlarının Avrupa’ya göre 5, Japonya’ya göre 7 kat daha ucuz olması nedeniyle, ABD’den gaz ihracatının fazla maliyetli olmayacağı belirtiliyor. Ancak LNG ihracatı için gereken altyapı yatırımlarının yapılması gibi maliyet unsurları düşünüldüğünde, bugünkü fiyatların uzun vadede bir miktar yukarı çıkacağı da ifade ediliyor. Uzmanlar, ABD’nin ihracata başlamasıyla gaz fiyatlarının gevşeyeceği yorumunu yapıyor.

Gaza karşılık altın satışına sınır

ABD, İran’a uyguladığı ekonomik ambargo kapsamında Türkiye’nin İran ile arasındaki doğalgaz karşılığı altın satışına sınırlama getiriyor. ABD Senatosu’nda önümüzdeki günlerde görüşülecek ambargonun yeni koşullarına göre, ABD bundan sonraki süreçte İran’ın doğalgaz, petrol, liman, gemicilik ve gemi inşa sektörlerindeki gelirler karşılığında satış yaptığı ülkelerden mal ve hizmet almasına izin verilmeyecek. Bu yeni kuralla birlikte Türkiye’nin son dönemde artış kaydettiği İran’a altın ihracatının da kesilmesi söz konusu olacak.

İRAN’A AİT BANKA HESABI

Hazırlanan yeni pakette, ancak İran’dan doğalgaz ve petrol alan ülkelerin buna karşılık ödemelerini İran adına açılmış bir banka hesabına yapmaları durumunda istisna yapılabileceği belirtildi. ABD Başkanı Barack Obama yönetimine özellikle enerji ve bunun taşınması konusunda yeni ambargo koşullarının belirlenmesi için zaman kazandırması beklenen bu yeni paketin Türkiye dahil bir çok ülkenin İranla olan ticari faaliyetlerini etkilemesi söz konusu olacak. ABD Senatosu Silahlanma hizmetleri Komitesi Başkanı Senatör Carl Levin, hukukçuların Beyaz Saray’ın ambaroguyu genişletme paketinin bazı maddelerine karşı çıktığını belirterek, yeni maddelerin ancak 6 ayda hayata geçireleceğini söyledi. Bu arada mevcut ambargo koşullarını aşmada yeni kurallar geliştiren İran’ın petrol ihracatının 2012 yılının ikinci yarısında birinci yarıya göre arttığı da kaydedildi.