Razi CANİKLİGİL/NEW YORK
Oluşturulma Tarihi: Haziran 26, 2010 00:00
Türk işadamı Mehmet Tunç Turgut, ABD’de çevreyi kirletmekle suçlanınca ‘bir daha fabrika açmama’ cezası aldı. Bu cezayla, Maryland eyaletinde sadece fabrika değil hiçbir ticari işletme kuramayacak olan Turgut’un şirketi CPG için başka bir davada da 565 bin dolarlık ceza isteniyor.
ABD, çevre kirleten Türk işadamına “Bir daha fabrika açmama cezası” yasağı getirdi. Türk işadamı Mehmet Tunç Turgut, ABD’nin Maryland eyaletinde 1994 yılında kurduğu Conselidated Pharmaceutical Group (CPG) şirketine ait ilaç fabrikası yıllardır üretimde olmadığı halde çevreye kirlettiği gerekçesiyle Amerikalı yargıç tarafından ilginç bir şekilde cezalandırıldı. Fako İlaç’ı İzlandalı Actavis’e sattıktan sonra Turgut İlac’ı kuran Kaya Turgut’un oğlu olan Mehmet Tunç Turgut’un cezalandırılmasına yol açan olaylar şöyle gelişti:
Tabela bulununca Baltimore şehrinde bir zamanlar beta-lactam ve penisilin içeren antibiyotik üreten atıl durumdaki fabrikada 2007 yılında yapılan inceleme sırasında 150 varil kimyasal atık ve katı maddeleri sıvılaştıran solvent, 300 konteyner, üzeri isimsiz, yanabilir kimyasal madde, ayrıca 27 Haziran 1996 tarihli “Atık birikim bölgesi” (Waste Containment Area) yazılı bir tabela bulundu.
Bölgedeki itfaiye müdürlüğünün yaptığı tespite göre, fabrikada çıkabilecek herhangi bir yangın durumunda 8 kilometre alan içinde bulunan yerleşim yerleri, iş merkezleri, okul, park ve bakım evlerini tehlikeye sokabilirdi.
Ticaret yasağı da geldiMaryland Eyalet savcısı Douglas F. Gansler, tarafından önceki gün yapılan karar duyurusunda, Türk işadamı Mehmet Tunç Turgut’a ait CPG firmasının atıl durumda bıraktığı fabrikadaki tehlikeli maddeleri tüm uyarılara rağmen temizlemediği için mahkeme tarafından suçlu bulunduğunu bildirdi.
Yargıç Paul Harris’in verdiği mahkeme kararında CPG, 250 bin
dolar para cezası ödeyecek, Türk işadamı Mehmet Tunç Turgut ise fabrikayı 3 yıl içinde satmak zorunda, aksi halde bir 250 bin dolar daha para cezası alacak.
Para cezası da isteniyorTurgut ayrıca, bir daha Maryland eyaletinde iş yapmama cezası alıyor. Türk işadamı Turgut’a verilen ceza sadece fabrika açma ile sınırlı değil, her türlü iş yerine sahip olma ve ticaret yasağını da içeriyor.
Bu karar dışında Maryland Department of Enviroment (MDE) tarafından açılan bir başka davada ise CPG için 565 bin 950 dolar para cezası isteniyor. Böylece Türk işadamı Turgut’un alacağı para cezası 1 milyon doların üzerinde olabilecek.
Üretim 1999’da durdu avukatlar ‘Temiz’ dediBALTIMORE Sun gazetesinin haberine göre, Mehmet Tunç Turgut’un şirketi CPG’nin fabrikadaki üretimi 1999 yılında durduruldu. Bu tarihten sonra fabrikada bulunan 190 bin litre asit ve zararlı madde çevreye sızmaya başladı. 2007 yılında mahkemenin “temizle” kararına rağmen, temizlik işinin tamamlanmadı. CPG’nin avukatlarının ise temizlik işinin tamamladığını belirtti.
Businessweek Dergisi’nde yer alan bir habere göre de, yaklaşık 6 bin 500 metrekare bina ve 25 bin metrekare arazi içinde yeralan üretim yerini kontrat gereği araziyi zehirli artıklardan temizlemediği için mahkemelik olmuş.