Güncelleme Tarihi:
Kaçırılmaması Gereken Bir Fırsat
AB, KOBİ’lerin; yenilik, modernizasyon, girişimcilik ve ticaret kültürünün desteklenmesini amaçlayan projelerine destek sağlayacak. Şu anda başvurusu devam eden uygulama; Amasya, Çorum, Samsun, Tokat, Çankırı, Kastamonu, Sinop, Erzurum, Erzincan ve Bayburt illerini kapsıyor. Ancak; Ağrı, Ardahan, Bingöl, Elazığ, Iğdır, Karaman, Kars, Kayseri, Konya, Malatya, Sivas, Tunceli ve Yozgat olmak üzere toplam 13 il daha kapsama alınacak ve bunun da anlaşması Avrupa Komisyonu ve Türk Hükümeti arasında imzalanmış durumda.
Yukarıda sayılan illerin (Samsun, Kayseri, Konya hariç) ortak bir özelliği daha var. Bu iller aynı zamanda kamuoyunda teşvikli iller diye bilinen ve 5084 ve 5350 sayılı kanunlar uyarınca belli bazı şartlar altında gelir vergisi stopajı, sigorta işveren payı, bedelsiz yatırım yeri tahsisi ve enerji desteği konusunda teşviklerin uygulandığı iller.
KOBİ’lere tahsisi öngörülen hibe tutarı, 11.100.000 Euro’su Avrupa Komisyonu desteği ve 3.700.000 Euro’su ulusal eş finansman olmak üzere, toplam 14.800.000 Euro.
Her bir KOBİ’ye verilecek destek tutarı sunulacak projeye ve maliyetine göre 10.000 Euro ile 100.000 Euro arasında değişen tutarlarda olacak. Verilecek destek % 50 eş finansmanlı bir destek. Yani, 200.000.-YTL maliyetli bir proje için alınabilecek hibe tutarı 100.000.-YTL olacak.
Konuya ilişkin geniş açıklama ve başvuru bilgileri, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı (www.dpt.gov.tr) ile Avrupa Birliği Genel Sekreterliği’ne (www.abgs.gov.tr) ait internet sitelerinde yer alıyor.
Böylesine bir destek, hiç şüphe yok ki, bölgesel kalkınmanın sağlanması ve istihdamın arttırılması açısından çok önemli ve bölge için kaçırılmaması gereken bir fırsat.
Sağlanan Hibenin % 30’u Hazineye Dönüyor
Ancak bir de madalyonun diğer yüzü var. Sağlanan hibe tutarı KOBİ tarafından kayıtlarda hasılat olarak gösterilmek zorunda. Nitekim, Maliye Bakanlığı’nın 86 seri numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği ile açıklamış olduğu ve uygulamaya yön veren görüşü; geri ödeme koşuluyla sağlanan desteklerin borç mahiyetinde olduğundan ticari kazanca dahil edilmeyeceği, bununla birlikte hibe şeklinde sağlanan desteklerin ticari kazancın bir unsuru olarak kazanca dahil edileceği yönünde.
Bunun anlamı şudur: Alınacak hibe tutarının % 30’u Hazine’ye dönüyor. Şöyle ki; 300.000.-YTL kurum kazancı bulunan bir KOBİ, 200.000.-YTL maliyetli bir proje sunduğunda alacağı destek 100.000.-YTL. Aşağıda yer alan tablodan da görüleceği üzere, hibe şeklinde alınacak 100.000.-YTL, kurum kazancına dahil edildiğinde ödenecek kurumlar vergisi de 30.-YTL, bir başka deyişle alınan hibe tutarının % 30’u oranında artıyor.
Bu durum, yalnızca AB tarafından verilecek hibeler için de söz konusu değil. KOBİ’lere yönelik olarak başta KOSGEB olmak üzere Hazine Müsteşarlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı v.b kurumlar tarafından da gerek geri ödemeli ve gerekse hibe şeklinde çeşitli konular ve projeler için destekler sağlanıyor. Burada da aynı durum geçerli. Hibe şeklinde sağlanan destek kurum kazancına dahil edilerek kurumlar vergisine tabi tutulurken, faiz oranı ve geri ödeme süresi ne olursa olsun borç şeklinde sağlanan destekler ise kazanca dahil edilmiyor ve dolayısıyla vergiye tabi tutulmuyor. Üstelik katlanılan faiz gideri de kurum kazancından indirim konusu yapılabiliyor.
Çözüm ne?
Kuruluş kanunlarında hibe şeklindeki ödemeleri yapmaya yetkili olduğu konusunda hüküm bulunan kurum ve kuruluşların sağlamış olduğu bu tür desteklerin tamamen vergiden istisna edilmesi bir çözüm yolu olarak ortaya konulabilir ve kanaatimce doğru olan da budur.
Zira; yatırım, istihdam ve dolayısıyla iktisadi kalkınma açısından ekonomiye sağlanacak katkı muvazaaya yer vermeyecek derecede açık ise verdiğini geri almak pek mantıklı görünmüyor.
Sürpriz Olmasın
Bu durum, Avrupa Birliği ve diğer kurum fonlarından yararlanmak isteyen yatırımcılara sürpriz olmasın...
Hibe Alındığı ve Alınmadığı Duruma Göre Kurum Kazancı ve Kurumlar Vergisi Oluşumu:
Hibe Alınmadığı | Hibe Alındığı | |
Durum | Durum | |
Kurum Kazancı | 300 | 400 |
Proje Giderleri | 200 | 200 |
Kur.Vergisi Matrahı | 100 | 200 |
Ödenecek Kur. Vergisi | 30 | 60 |
NOT: Yatırım indirimi, amortisman ve diğer vergisel uygulamalar ihmal edilmiştir.
e-mail : vergisorunlari@gkd.org.tr
web  Â: www.gkd.org.tr
Vergi Sorunları Dergisi Gelirler Kontrolörleri Derneği yayın organıdır