7 Soruda Ethereum The Merge Güncellemesi | Kripto dünyası için ne anlama geliyor?
Güncelleme Tarihi:
The Merge güncellemesi için geri sayım başladı. 15 Eylül’de kripto para tarihindeki en önemli değişimlerden biri, Ethereum blok zincirinin güncellemeyi tamamlamasıyla gerçekleşecek. Peki kripto para dünyası için neden bu kadar önemli? Kripto para madenciliği tarihe mi karışıyor? Fiyatlamalar nasıl etkilenecek?
Güncellemeyi anlamak için ilk etapta neden blok zinciri kullanıldığını anlamak önemli. Hiçbir otoritenin kontrolü altında olmamak yani merkeziyetsiz olmak kripto teknolojisinin en önemli ideallerinden biri. En büyük iki blok zinciri olan Bitcoin ve Ethereum, Proof of Work (PoW) adı verilen bir süreç sayesinde yıllardır herhangi bir kontrol mekanizması olmadan çalışıyor. Bu süreç ise karmaşık matematik problemlerini çözerek yeni ve geçerli işlemleri onaylayan 'madenciler’ tarafından yürütülüyor. Ancak bu bulmacaları çözmek muazzam miktarda enerji gerektiriyor, madenciler ise dünyanın dört bir yanında gece gündüz demeden çalışıyor.
Avrupa Merkez Bankası'na göre, kripto madenciliğinde yer alan enerji tüketimi, İspanya, Hollanda ve Avusturya gibi ülkelerin yıllık enerji tüketimi ile aynı enerji harcamasına eşittir.
Bu sebeple kripto paralar harcadıkları enerji üzerinden, özellikle de çevre grupları tarafından sık sık eleştiriliyor. Yıllarca süren gecikmelerin ardından 15 Eylül olarak planlanan güncelleme ise en büyük ikinci kripto para birimi olan Ethereum’un enerji kullanımını büyük ölçüde azaltacak ve onu en çok işlem gören kripto para birimi olan Bitcoin’den çok daha çevre dostu hale getirecek.
İMKANSIZ GİBİ GÖRÜNEN PEK ÇOK ŞEY GERÇEK OLACAK
The Merge güncellemesi ne anlama geliyor?
Güncelleştirme kısaca Ethereum’un ‘PoW’ mekanizmasından ‘proof-of-stake (PoS)’ sistemine geçişini ifade ediyor. Gerçekleşmesi beklenen değişikliğin enerji tüketimini yüzde 99'dan fazla azaltacağı söyleniyor.
PoS mekanizmasının işleyiş şekli, ağa yeni blok eklemek için rastgele birini seçmek üzerine kuruludur. Rastgele seçilen kişiler doğrulayıcı görevini üstlenir. Bu kişiler yalnızca yüksek miktarda coin sahibi olanlar arasından seçilir. Blok ekleme ve doğrulama işlemleri tamamlandıktan sonra bunların karşılığında ödüllerini de alırlar.
Kripto Para Uzmanı Oytun Es, güncellemenin Ethereum algoritmasının kökten değişmesi anlamına geldiğini söyleyerek, “Yani cihazlarla yapılan madencilik türü olan PoW yerine, elinde Ethereum tutanların doğrulayıcı olabildiği bir algoritmaya geçiş yapılacak. Bu yönüyle Ethereum tarihindeki en önemli güncellemeyle karşı karşıyayız” ifadelerini kullandı.
Kripto Para Uzmanı Burak Köse, The Merge güncellemesinin esasında iki bağımsız blok zincirinin birleştirilecek olması anlamına geldiğini belirterek, "Bunlardan biri PoS mekanizmasına dayalı beacon chain, diğeri ise halihazırda Ethereum'un PoW mekanizmasına dayalı olarak işleyen zinciri. Bu birleşimle birlikte Ethereum tamamen PoS mekanizmasını benimseyecek. Bitcoin'in de temelini oluşturan PoW, enerji gerektiren bir sistem. Ethereum'un geçiş yapacağı, PoS ise enerjiye ihtiyacın olmadığı, blok zincirindeki blokların üretimi, doğrulanması, bloka eklenmesi süreçlerinin doğrulayıcı dediğimiz katılımcıların ağa kilitledikleri token'larla sağlandığı bir sistem." dedi ve güncellemenin Ethereum için anlamını şöyle açıkladı:
"Esasen Ethereum büyük bir olasılıklar dünyasının kapısını aralıyor diyebiliriz. The Merge'ün başarıyla gerçekleşmesi halinde Ethereum, çok daha çevre dostu, verimli ve sürdürülebilir bir ağ haline gelecek. Bu güncelleme, aynı zamanda Ethereum'un işlem kapasitesinin on binlerce kat artmasına da zemin hazırlayacak. İleriye dönük olarak yapılacak geliştirmelerle beraber Ethereum'un saniyede 100 bin işlem yapabilecek bir blok zinciri olması hedefleniyor. Elbette bu, bugünden yarına olabilecek bir şey değil ancak Merge, bu hedefe doğru büyük bir adım olacak.Bu da mevcut durumda imkansız gibi görünen pek çok şeyin gerçek olmasını sağlayacak."
Araştırmacılar, Ethereum'un karbon ayak izinin tek başına Finlandiya'nın herhangi bir yıldaki tüm enerji kullanımıyla karşılaştırılabilir olduğunu öne sürüyor.
FİYATLARIN DÜŞMESİNE KATKISI OLAN BİR ETKEN ORTADAN KALKACAK
Kripto para madenciliği tarihe mi karışıyor?
Oytun Es, “Güncelleme kripto para madenciliğini tarihe karıştırmayacak” diyerek önemli bir noktaya dikkat çekti. “Hala madenciliği yapılan birçok altcoin var. Güncelleme ile Ethereum tarafında, cihazlarla yapılan madencilik tarihe karışmış olacak.” dedi.
Kripto Para Uzmanı Bestenaz Süllü ise “Eski tarz madencilik tarihe karışacak ancak elinde ekipman olan madenciler PoW konsensüsünü kullanan diğer coinlerin madenciliğine yönelecek” dedi ve ekledi: “Ta ki PoW coini kalmayana kadar.”
Köse ise güncellemenin bu noktada Ethereum'a önemli bir etkisinin olacağının altını çizerek, "Mevcut durumda, madencilik yoluyla günde 13 bin ETH piyasaya çıkıyor. Merge sonrası ise bu rakam, 1600 ETH'ye düşecek. Bu da ETH enflasyonun yüzde 90'a yakın azalması anlamına geliyor. Ayrıca, Ethereum'da madenci satışı dediğimiz, fiyatların düşmesinde katkısı olan önemli bir etken de ortadan kalkmış olacak" açıklamalarında bulundu.
Güncelleme ile birlikte Ethereum'un blok ödülleri olarak verilmesi de önemli ölçüde azaltılacak. Şu anda, günde yaklaşık 13 bin Ether çıkarılıyor. Güncelleştirmeden sonra bu sayı günde yaklaşık bin 600 Ether olacak.
‘BAŞARISIZ OLURSA FİYATLAMAYI OLUMSUZ ETKİLER'
Güncelleme başarılı olursa/olmazsa ne olur?
Ağın geliştiricileri, son birkaç aydır düzenli olarak güncellemenin provalarını yürütüyor ve güncellemeyi potansiyel olarak raydan çıkarabilecek veya geciktirebilecek herhangi bir senaryoyu çözmeye çalışıyor. Geliştiriciler, güncellemenin tam olarak planlandığı gibi gideceğine dair sürekli olarak güvence veriyor. Ancak bugüne kadar bir kripto para birimi blok zinciri ağında yapılan en büyük güncelleme olduğu için, yaklaşmakta olan Ethereum Merge ile ilgili bazı riskler de var.
Güncelleme başarılı olursa tüm Blockchain dünyası için bir çağ kapanıp yeni bir çağ açılacağını vurgulayan Köse, "The Merge ile birlikte gelecek olan PoS sistemini halihazırda kullanan birçok blok zinciri var. Ancak bu ilk defa Ethereum gibi çok büyük bir blok zinciri için deneniyor. Başarılı olması ve akabinde saldırı gibi sorunlarla karşılaşılmaması durumunda iyiye doğru öngördüğümüzün ötesinde bir ilerleme yaşayabiliriz" ifadelerini kullandı.
Es ise operasyonun başarılı olacağına emin olduğunu belirterek, “Güncellemenin çok fazla denemesi yapıldı ve tamamıyla başarılı sonuçlandı. Bu sebeple başarısız olacağı ihtimalini bile düşünmüyorum. En fazla takvimde ufak değişiklikler olabilir. Ancak yine de geçişte bir sıkıntı olursa Ethereum fiyatlamasını olumsuz yönde etkiler” dedi.
BEKLENTİLERİN GERÇEKLEŞMESİ İÇİN ÖNEMLİ BİR AŞAMA
Güncelleme ile birlikte işlem ücretleri düşecek ve işlem hızı artacak mı?
Güncellemenin etkilerinin beklendiği kadar büyük olmayacağını vurgulayan Köse, “Güncelleme ile birlikte işlem ücretleri düşmeyecek, hızda pek bir değişiklik olmayacak ve kapasite de artmayacak. Ancak bunun gerçekleşmesi için önemli bir zemin hazırlanmış olacak. İşlem hızının artması, işlem ücretlerinin düşmesi ve kapasitenin genişletilmesi gibi güncellemeler, PoS sisteminde daha rahat uygulanabilir olacak" dedi.
FİYATLARI KISA VADELİ YUKARI BASKILAYABİLİR
Güncelleme Ethereum’un değerini nasıl etkileyecek?
Köse, "The Merge konusunda her şeyden önce dikkate alınması gereken bir konu var. Şu anda Ethereum'da her gün madencilik yoluyla 13 bin ETH piyasaya sürülüyor. Merge'den sonra ise bu rakam 1600 ETH'ye düşecek. Dolayısıyla bugünkü fiyatlarla günlük 20 milyon dolarlık satış baskısı ETH'nin üzerinden kalkacak. ETH'de enflasyon oranı yüzde 90'a yakın düşecek. Bunun ETH fiyatına olumlu yansıması beklenir ama kısa vadeli hareketler manipülasyonlarla yönlendirilebilir. Örneğin, Merge sırasında veya hemen sonrasında yayılacak gerçek dışı bir söylentiler fiyatları kötü etkileyebilir" ifadelerini kullandı.
Süllü ise, “Güncelleme sonrası madenciler olmayacağı için arz şoku fiyatları kısa vadeli yukarı baskılayabilir. Ancak beklentim, Ethereum'un PoS'a geçerek enerji tüketimini çevreye uyumlu hale getirmesi ve kurumsalların ilgisini çekmeye başlaması ile uzun süreli elbette döngülerin olacağı şekilde yükseliş göstermesi” dedi.
KRİPTO PİYASASINA DOPİNG OLUR MU?
Altcoinlere ne gibi etkisi olacak?
Güncelleme sebebiyle Ethereum ağında işlen gören coinlerin yükselmesi Ethereum dominansının artmasını beklediğini söyleyen Süllü, “Hatta yakında piyasa değeri bakımından Bitcoin’i geçme şansı bile olabilir. Yaklaşık bir yıldır kripto yatırımcılarının yüzü gülmüyor. Güncelleme piyasaya bir canlılık sağlayacak ama yine de netliğe ihtiyaç var. Henüz regülasyonlar konusunda bir netlik yok. Son gelen Beyaz Saray raporunda eski tip madenciliklerin yasaklanması önerisi bulunuyor. Bu netlikler olmadığı sürece 2024 yılına kadar rekor yerine kısmi yükselişler görebiliriz” ifadelerini kullandı.
"Güncellemenin Ethereum blok zinciri üzerinde çalışan projelerin fiyatlanmalarına pozitif yansıması mümkün" diyen Köse, "Merge başarılı olursa, bu etkiyi hemen kısa sürede beklememeliyiz. Orta vadeli beklentiler daha uygun olacaktır. Öte yandan Merge'ün 'altcoin boğası' dediğimiz, neredeyse bütün altcoinlerin fiyatlarının artması gibi bir etki yaratmasını beklemiyoruz" dedi.
DOLANDIRICILARA DİKKAT!
Kullanıcılar ne yapmalı?
Kullanıcılar ise dijital varlıklarını korumak için ne yapmaları gerektiğini merak ediyor. Uzmanlar ise takas vadeden ve güncelleme öneren dolandırıcılara karşı dikkatli olunması gerektiğinin altını çiziyor. Çünkü güncellemeden önce fonlarınız veya cüzdanınızda herhangi bir şey yapmanız gerekmez. Aynı şekilde cüzdanınızda güncellemeden önce tutulan tüm fonlar, sonra da erişilebilir olacak. Yükseltmek için herhangi bir işlem yapılmasına gerek yoktur.