Güncelleme Tarihi:
ÅžIRNAK’taki maden göçüğünde hayatını kaybeden 7 işçi için sigortadan 1 milyon 50 bin lira tazminat ödenecek, ancak madenin kaçak çalışmasından dolayı ödenen tazminat, maden sahibinden hukuk yoluyla alınacak.Â
Soma faciasından sonra yapılan düzenleme ile tüm maden işletmelerine, çalışanlarını, kaza sonrası vefat ve sakatlık risklerine karşı kaza sigortası ile sigortalama zorunluluğu getirildi. Zorunlu sigorta uygulaması 2015 Mayıs ayında başladı. Buna göre; bir taraftan Enerji Bakanlığı maden işletmelerini denetlerken, diğer taraftan da sigorta şirketleri ocakların güvenli ve standartlara uygunluğunu denetliyor. Maden işletmesinin asgari sigorta şartlarını sağladığının tespiti üzerine o madendeki tüm çalışanlar kaza sigortası ile sigortalanıyor. Eğer işletme sigorta şirketinin istediği şartlara uygun değilse sigorta yapılmıyor. Sigortası olmayan maden ocağının faaliyeti durduruluyor. Sigorta şirketinin ikinci denetiminde halen güvenli çalışma ortamı yaratılmamışsa, yani sigortanın istediği şartlar yerine getirilmemişse, maden işletmesinin ruhsatı iptal ediliyor.
GÃœVENCE HESABI DEVREDE
Daha açık bir anlatımla; sigorta varsa maden işletmesi faaliyetine devam ediyor; sigortalanmıyorsa, çalışanlar açısından güvenli olmadığından dolayı ruhsatı iptal ediliyor. Maden işletmeleri de her bir çalışanı için yıllık 700 lira prim ödeyerek, olası bir kazada vefat ve sakatlık risklerine karşı sigorta yaptırıyor. Sigorta şirketi de bu prim karşılığında kişi başına sakatlık ve vefat durumlarına karşı 150 bin lira teminat veriyor.
Yeri gelmişken belirteyim, maden işletmesi bir nedenden dolayı zorunlu olmasına karşın sigortayı yaptırmaz ve o madende de herhangi bir kaza meydana gelip, çalışanlar bu kazadan dolayı zarar görürse; devreye Güvence Hesabı giriyor, sakat kalanlara sakatlık tazminatı, kazada ölenlerin yakınlarına da vefat tazminatı ödüyor. Sonra da sigorta yapılmadığından dolayı ödenen tazminatın tamamını maden sahibinden rücu yoluyla geri alıyor.
MADEN SAHÄ°BÄ°NE RÃœCU EDÄ°LECEK
Gelelim, Şırnak’ta meydana gelen ve 7 işçinin hayatını kaybettiği maden kazasına. Maden işletmesi Kubatoğlu Madenciliğe ait. İşletmesini ise Emin Mağrur yapıyor ki, kazada Emin Mağrur’un yeğenleri Mesut ve Yılmaz Mağrur da hayatlarını kaybetti. Maden ocağı ise Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından, iş güvenliği riski taşıdığı gerekçesiyle 2013 yılında faaliyeti durduruldu. Maden ocağı ruhsatsız ve kaçak faaliyet gösterdiğinden, sigorta kapsamına girmiyor, haliyle çalışanların sigortası da bulunmuyor.
Peki, şimdi ne olacak? Devreye Güvence Hesabı girecek ve kazada vefat eden 7 işçinin ailelerine tazminat ödenecek. Ödenecek tazminatı tutarı ise kişi başına 150 bin liradan, toplam 1 milyon 50 bin lira. Güvence Hesabı bu tazminatı ödedikten sonra ya madenin sahibi Kubatoğlu Madenciliğe ya da işleticisi olan Emin Mağrur’a rücu edecek. Yani, 1 milyon 50 bin lirayı hukuk yoluyla bu kişilerden alacak.
72 BÄ°N MADENCÄ° SÄ°GORTALANDI
SOMA faciası sonrası uygulamaya giren maden çalışanları zorunlu kaza sigortası 72 bin maden çalışanı sigortalandı. Bugüne kadar da 400’ün üzerinde maden ocağı sigorta yaptırmak için başvururken, sigorta şirketlerinin yaptığı denetimlerde bunların sadece yarısına yakını denetimden geçebildi; kalanı, iş güvenliğine uygun bulunmadığından sigorta yapılmadı. Sigortacıların yaptığı denetimlerde de her 2 madenden birinin riskli ve standartlara uygun olmadığı ortaya çıktı. Daha da ilginci, sigortalanamayan madenlere, eksiklerini yerine getirmesi için süre tanınmasına rağmen çoğu maden işletmesi hem sigortanın ek maliyet getirmesinden hem de eksikliklerin giderilmesi için ek yatırım ihtiyacından dolayı ya faaliyetlerini durdurdu ya da Şırnak’ta olduğu gibi kaçak çalışıyor. Sigortacılar, 2016 yılında ise yaşanan kazalardan dolayı vefat eden, sakat kalan sigortalı madencilere 560 bin lira tazminat ödedi.