7.6 büyüdük, 360 milyar dolar olduk kişi başı gelirde 5 bin doları aştık

Güncelleme Tarihi:

7.6 büyüdük, 360 milyar dolar olduk kişi başı gelirde 5 bin doları aştık
Oluşturulma Tarihi: Nisan 01, 2006 00:00

Gayri safi milli hasıla geçen yılın son çeyrneğinde yüzde 10.2 büyüdü. Yılın tümüne ilişkin büyüme oran ise önceki üç çeyreğe ilişkin büyüme oranlarının da yukarı çekilmesiyle birlikte yüzde 7.6 olarak gerçekleşti. Kişi başına gelir ilk kez 5 bin doları aşarak 5 bin 8 dolara çıktı. Türkiye’nin toplam gayri safi milli hasılası ise 360.9 milyar dolara ulaştı.

2005 yılının son çeyreğinde, yüzde 10.2 ile "beklentilerin çok üzerinde" gerçekleşen büyüme, 2005 büyümesini yukarı çekti. Sonuçta 2005 yılı büyümesi, yüzde 5’lik hedefi yarı katlayarak, bir başka deyişle "yüzde 52" üzerinde, yüzde 7.6 olarak gerçekleşti. Türkiye’de kişi başına milli gelir de geçen yıl rekor kırarak 5 bin doların üzerine çıktı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), üretim yöntemiyle hesaplanan GSMH ve harcama yöntemiyle GSYH sonuçlarını açıkladı. Buna göre, cari fiyatlarla kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla da (GSYH) 4 bin 187 dolardan 5 bin 8 dolara çıktı. Böylelikle, geçen yıl bir önceki yıla göre kişi başına GSMH 836 dolar, kişi başına GSYH de 829 dolar artmış oldu.

DEVLET HARCAMADI:

Sabit fiyatlarla, 2005 yılında devletin harcamaları yüzde 2.4, özel tüketim harcamaları da yüzde 8.8 oranında arttı. Gayri safi sabit sermaye oluşumunda artış yüzde 24.2’yi bulurken, mal ve hizmet ihracatı yüzde 7,4, mal ve hizmet ithalatı yüzde 10,9 oranında arttı. 2005’de iki dönem ard arda tüketimini azaltan devlet, yılın son çeyreğinde harcama yapmadı. Bu dönemde özel nihai tüketim harcamaları yüzde 16.7, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 33, mal ve hizmet ihracatı yüzde 10.9, mal ve hizmet ithalatı ise yüzde 15.3 arttı.

İNŞAAT HIZLI BÜYÜDÜ:

Geçen yıl sektörel bazda en yüksek büyüme, sabit fiyatlarla yüzde 21.5 ile inşaatta yaşandı. Yılın tamamında tarım yüzde 5.6, sanayi yüzde 6.5, ticaret sektörü de yüzde 7.4 büyüdü. Büyüme ulaştırma haberleşmede yüzde 8.8, konut sahipliğinde yüzde 1.5, serbest meslek ve hizmetlerde yüzde 7.4, devlet hizmetlerinde yüzde 0.8, ithalat vergisinde yüzde 12.2 oldu. Geçen yıl mali kuruluşlar ve kár amacı olmayan kuruluşlarda ise yüzde 0.2’şer küçülme görüldü.

İTHALAT VERGİSİNDE:

Geçen yılın son çeyreğinde ise sektörel bazda en yüksek artış yüzde 16.2 ile ithalat vergisinde oldu. Son çeyrekte, tarım yüzde 0.1 ve mali kuruluşlar yüzde 1,2 daralırken, sanayi yüzde 10.1, inşaat yüzde 14.8, ticaret sektöründe de yüzde 9.9 oranında büyüme yaşandı. Bu arada 2005 yılı GSMH rakamının, GSYH rakamının altında kalması, net dış alem faktör gelirlerinin (işçi dövizleri, yurtdışından elde edilen müteşebbis gelirleri, yurtdışından elde edilen kar transferleri, yurtdışı mali yatırımlardan elde edilen temettü gelirleri) bu dönem negatif (-) sonuç vermesinden kaynaklandı. Gayri Safi Milli Hasıla, Gayrısafi yurtiçi hasıla ve net dış alem faktör gelirlerinin toplamından oluşuyor. Buna göre Net dış alem faktör gelirleri bu dönem eksi gerçekleşince, GSMH tutarı GSYH tutarının altında kalmış oldu.

Ne kadar güzel noktada olduğumuzu gösteriyor

MALİYE Bakanı Unakıtan, 2005 yılı büyüme hızının Türkiye’nin ne kadar güzel noktada olduğunu ifade ettiğini kaydetti. Unakıtan, Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Derneği’nin (AMPD) toplantısı öncesinde, gazetecilerin bugün Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan büyüme rakamlarına ilişkin sorusunu yanıtladı. Bakan Unakıtan, "Bu rakamlar herşeyi ifade ediyor. Türkiye’nin ne kadar güzel noktalarda olduğunu ifade ediyor" dedi. Unakıtan, Tüpraş’la ilgili beklentisinin ne olduğu yönündeki soruyu ise yanıtsız bıraktı.

Büyüme iyi bir gelecek vaadediyor

DÜNYA
Bankası Türkiye Direktörü Andrew Vorkink, dün açıklanan 2005 rakamlarının, Türk ekonomisinin son yıllarda belirgin bir büyüme kaydettiğini gösterdiğini söyledi. Vorkink, büyüme rakamlarını değerlendirirken, Gayri Safi Milli Hasıladaki (GSMH) yüzde 7,6’lık artışın, beklenenden yaklaşık yüzde 50 ve Avrupa Birliği’ndeki ortalama büyümenin yaklaşık beş katından daha fazla olduğunu belirtti. Artan faiz oranları ve petrol fiyatları gibi uluslararası düzeyde belirsizliklerin yaşandığı bir dönemde bile ekonominin, 2005 yılındaki temel gücünü gösterdiğini bildiren Vorkink, bunlara ek olarak, tarihinde ilk defa Türkiye’de kişi başına düşen gelirin dolar bazında 5000 doları aştığını vurguladı. Vorkink, şöyle dedi: "Büyümenin yapısı, Türkiye’ye yönelecek yüksek düzeyde yatırım nedeniyle de iyi bir gelecek vaadetmekte. "

Küçük: Cari açıkla büyüdüğümüzü unutmayalım

İSTANBUL
Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Tanıl Küçük, büyüme rakamlarının beklentilerden yüksek çıkmasının çok olumlu bir gelişme olduğunu, ancak bu büyümenin yüksek bir cari açıkla elde edildiğinin de unutulmaması gerektiğini bildirdi. 2006 için öngörülen büyümenin yüzde 5 olduğunu, fakat öngörülen oranların oldukça üzerinde çıktığı tespitini yapan Küçük, dolayısıyla, 2006 için bir şey söylemenin de güçleştiğini ifade etti.

Büyüme rekoru inşaat sektöründe

KREDİ
faizlerindeki düşüş ve vadelerin uzaması ile canlanan konut tüketimi, inşaat sektörünü 2005 yılının büyüme rekartmeni yaptı. Geçen yıl sektörel bazda en yüksek büyüme, sabit fiyatlarla yüzde 21.5 ile inşaatta yaşandı.

Kişi başı gelirde AB’nin dibindeyiz

2005
yılında kişi başına milli gelirini 5 bin 8 dolara çıkaran Türkiye, bu rakamla AB üyesi ülkelerin 2004 yılı verilerine göre bile en alt sırada bulunuyor. 2004 yılı rakamları ile 36 bin 400 dolarlık kişi başına gelir ile Lüksemburg AB’nin en zengini. Lüksemburg’u 25 bin 500 dolarla Danimarka izliyor. Listenin son sırasında ise 7 bin 300 dolarlık kişi başına milli gelir ile Litvanya ile 7 bin 200 dolarlık kişi başına milli gelir ile Letonya bulunuyor.
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!