Nuray BABACAN-Ali ÖZTÜRK
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 23, 2009 00:00
30 Kasım’a kadar yapılacak yat satışlarında yüzde 8 ÖTV sıfırlandı, KDV yüzde 18’den 1’e indi. Yüksek vergiler yüzünden yabancı bayrak takan Türk yat sahipleri de yüzde 27.4 yerine yüzde 1 vergiyle ruhsat alabilecek. Fakat orada da “30 Haziran 2009 öncesi alma” şartı var. Devlet, yıl sonuna kadar kayıtsız 60 bin yatı kayda almayı hedefliyor.
SAHİBİ Türk vatandaşı olan, ancak vergi yükü nedeniyle yabancı bayrak taşıyan yatların Türk bayrağına geçişini kolaylaştıracak kararname nihayet yayınlandı. Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Didim Marina’nın açılışında ‘müjde’ gibi verdiği düzenleme, dünkü Resmi Gazete’de yer aldı. Devlet, düzenleme ile yıl sonuna kadar, sayıları 60 bini bulan kayıtsız-yabancı bayraklı yatı kayda alıp ruhsat vermek, böylece yıllık 50 milyon dolarlık gelir elde etmeyi hedefliyor. Yeni yat-tekne alımında ise 30 Kasım’a kadar ÖTV sıfırlandı, KDV yüzde 18’den 1’e indirildi.
Şu an eldeki stoklar çok azTekne üreticileri, Ocak-Şubat aylarındaki fuarlarda sipariş alıp Haziran Tammuz’a kadar üretimlerini yaptıkları için, şu an firmaların elindeki stoklar çok düşük. Yani vergi indirimi sektörün satışını fazla etkilemeyecek, toplam satış birkaç yüz adetlerde kalacak. Haziran ayında çıkartılan yasada, yat ve teknelerden alınan yüksek oranlı Motorlu Taşıtlar Vergisi kaldırılmış, yerine çok daha düşük oranlı ruhsatname harcı getirilmişti. Bu kolaylığa karşın, yabancı bayraktan Türk bayrağına geçmek isteyenler için KDV ve ÖTV zorunluluğu kaldırılmamış, yetki Bakanlar Kurulu’na verilmişti. 2 aydır beklenen Bakanlar Kurulu kararnamesi nihayet yayınladı.
ÖTV sıfır, KDV yüzde 1Bakanlar Kurulu kararına göre, 30 Kasım 2009 tarihine kadar yüzde 6,7 ÖTV uygulanan 18 Gros tonu geçmeyen gezinti gemileri (deniz araçları) ve yolcu ve gezinti gemileri (denizde seyretmeye mahsus olmayanlar) ile yüzde 8 ÖTV uygulanan yatlar ve diğer eğlence ve spor tekneleri, kürekli kayıklar ve kanolarda (şişirilebilir olanlar, 100 kiloyu geçmeyenler, kürekli kayıklar ve kanolar hariç) ÖTV sıfırlandı. Bu araçlarda KDV de 30 Kasım 2009 tarihine kadar yüzde 18’den yüzde 1’e düşürüldü.
Haziran 2009’dan öncesi
Bakanlar Kurulu, 30 Haziran’dan önce yabancı bayrak takmış tekne-yat sahiplerine Türk bayrağına geçişte aynı ÖTV ve KDV avantajını sunarken, 30 Haziran 2009’dan sonra alınmış ve yabancı bayrak takılmış yatlarda vergi avantajı sunulmadı. Böylece devlet, sadece 30 Haziran öncesi yabancı bayraklı veya ruhsatsız olan teknelere vergi avantajı sundu. Yasa teklifini hazırlayanlardan AK Parti Milletvekili Mehmet Domaç, “Suistimallerin önlenmesi için 30 Haziran tarihi konuldu. 30 Haziran sonrası yat alanlar yabancı bayrak çekmişse bu imkandan yararlanamayacak” dedi.
60 bin yat kayda alınacakYatını 30 Haziran sonrası alıp Türk bayrağı çekenler sadece yıllık harç ödeyecek, ödedikleri yüzde 27.4 ÖTV+KDV’yi iade alamayacak. Mehmet Domaç; yabancı bayraklı, ruhsatsız veya sahiplik belgesi olmayan yaklaşık 60 bin teknenin kayda alınması ile Türk ekonomisine yılda 50 milyon dolarlık katkı beklendiğini ifade etti. Domaç, “Bununla da kalmayacak, yatlarda çalışanlar da sigortalı olacak” diye konuştu.
Süresiz vergi indirimi bekliyorduk iyi olmadı DEVLET, süresiz olması beklenen KDV indirimi ve sıfır ÖTV’yi ise 30 Kasım’a kadar uygulama kararı aldı. Birkaç yıllık yat vergileri, tekne fiyatını bulduğu için yabancı bayrak tercih ediliyordu. Yabancı bayraklı tekneler, ilgili ülkeye 350-1000
dolar arası para verip kaydoluyor, sonra vergi vermeden Türkiye’nin sahillerinde dolaşıyordu. Safter Marine firmasının fabrika müdürü Yusuf Şehitoğlu, “Süresiz indirim bekliyorduk. Dünya üçüncülüğüne kadar çıkan Türk yat üreticileri için umduğumuz müjdeli
haber çıkmadı” dedi.
Yabancı bayraklı teknelerin ÖTV’siz yakıt avantajı varBAKANLAR Kurulu kararı, ‘Süresiz KDV indirimi ve sıfır ÖTV’ beklentisi içindeki özel tekne ve yat üreticilerini hayal kırıklığına uğrattı, bazı soruları da gündeme getirdi. Gündeme gelen bu sorular ve yanıtları şöyle:
Yabancı bayraklı teknelerin Türk suları dışına çıkarken ÖTV’siz yakıt alma avantajı var, Türk bayrağı çekenler bundan yararlanacak mı?
Hayır, yararlanamayacak. Ticaret gemileri yararlanıyor, balıkçılar yararlanıyor.
Yabancı bayraklı tekne oranı yüzde 80 mi?
Bazı yetkililer yüzde 80 oranını veriyor ancak bu rakam abartılı bulunuyor. Marinalara kayıtlı yaklaşık 25 bin tekneden 4 bininin yabancı bayraklı olabileceği hesaplanıyor.
30 Haziran sınırlanması doğru mu?
Bu, bir zümreye imtiyaz tanıyor. 30 Haziran’a kadar tescil ettirmiş olanlar Türk bayrağına geçerken avantaj sağlayacak, 1 gün sonra geçen için avantaj ortadan kaldırıldı.