‘500 Büyük’te rekor yılı

İstanbul Sanayi Odası'nın ‘‘Türkiye'nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu’’ araştırmasına göre büyükler, 1990'dan beri en iyi yılı 2002'de yaşadı. 500 Büyük Kuruluş'un Türkiye GSMH'sı, Türkiye Sanayi Katma Değeri ve İmalat Sanayi Katma Değeri içindeki payları tavan yaptı.Türk sanayi 2001 yılının ağır darbesine büyük direniş gösterdi ve 2002'deki hızlı büyümeyle, kapasite kullanım oranlarını yüzde 100'e yaklaştırdı. Bu ivme de ‘‘Türkiye'nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu’’nun GSMH'ya katkısı, Türkiye Sanayi Katma Değeri ve İmalat Sanayi Katma Değeri içindeki paylarında rekorlar kırıldı.İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) her yıl üretimden satışları baz alarak düzenlediği ‘‘Türkiye'nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu Araştırması’’na göre, 2002'deki büyüme ile ‘‘500 Büyük Sanayi Kuruluşu’’, 2002'de, Türkiye GSMH'sinin yüzde 13.2'sini, Türkiye Sanayi Katma Değeri'nin yüzde 53.9'unu ve Türkiye İmalat Sanayi Katma Değeri'nin yüzde 62.7'sini üretti. ‘‘500 Büyük Kuruluş’’un bu üç konudaki payı 1990'dan bugüne kadar gerçekleşen en yüksek pay oldu.‘‘500 Büyük Kuruluş’’un GSMH içindeki payı daha önce yüzde 13'ü hiç geçmemişti. Geçen yıl yüzde 53.9'a ulaşan Türkiye Sanayi Katma Değeri içindeki payı ise daha önce 1997'de yüzde 50 sınırını aşabilmişti. Yüzde 62.7'ye yükselen Türkiye İmalat Sanayi Katma Değeri içindeki pay ise yıllardır yüzde 50'ler düzeyinde bulunuyordu ve 1997'de yüzde 55'i aşabilmişti.DÜŞÜK KÁR MARJI SEVİNCİ500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun Türkiye ekonomisi içindeki başarı grafiğinin yükselmesinde en önemli etkenin 2001'deki kriz nedeniyle kár oranlarının düşmesi ve bu düşüşe en dirençli yapının büyük şirketlerde bulunması önemli rol oynadı. Büyük ölçekli sanayi kuruluşları KOBİ'lere nispeten ölçek ekonomisini daha yüksek oranda yakaladıkları için kár marjı düşse de üretimlerini ve ihracatları başarıyla sürdürebildi. 2001 yılında yüzde - 0.5 olan satış kárlılığı 2002'de yüzde 5.1'e yükseldi. Araştırmanın ‘‘Özel Kuruluşlarda Ekonomik Kárlılık Grafiği’’ne göre 1995'te yüzde 26.5'e kadar çıkmış olan ekonomik kárlılık 2001'de yüzde 10.7'ye kadar düştü. 2002'de ise ancak yüzde 13.9'a yükseldi.GİRENLER, ÇIKANLAR2002 yılında 32 tanesi istanbul dışından olmak üzere 63 sanayi kuruluşu ‘‘İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’’ listesine girdi. 64 firma ise listeden düştü. Çok sayıda adının açıklanmasını istemeyen firma da aynı şekilde yer değiştirdi. ‘‘500 Büyük’’ listesine girenler arasında Toyota, Coca-Cola, Dardanel, Vestel Beyaz Eşya, gibi ünlü firmalar da yer aldı. Ayrıca krizli günleri atlatan ve 2002'de işlerini düzelten çok sayıda sanayi kuruluşu da yeni ‘‘500 Kuruluş’’ listesinde yerini aldı. Benzer şekilde 2001'deki krizin olumsuz etkisini atlatamayan sanayi kuruluşları da ‘‘500 Büyük’’ listesinden düştü.‘‘500 Büyük Sanayi Kuruluşu’’ listesinde İstanbul Ankara ve İzmir dışındaki sanayileşmiş illerden de çok sayıda firma yer aldı. Bursa 32, Kayseri 16, Denizli 12, Adana 12, Gaziantep 9, Konya 4 firma ile listede temsil edildi.Sabah Gazetesi 500 Büyük Ligi'nden düştüİstanbul Sanayi Odası'nın ‘‘Türkiye'nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu’’ listesinde bu yıl Hürriyet ve Milliyet'ten başka gazete kalmadı. Gazetemizin dünkü sayısında yanlışlıkla Milliyet Gazetesi'nin 500 Büyük Ligi'nden düştüğü yer almıştı. Hürriyet Gazetecilik 500 büyük listesinde 58'inci, Milliyet Gazetecilik A.Ş. 280'inci sırada yer aldı. İki kuruluş ait oldukları Kağıt ve Kağıt Ürünleri ve Basım Sanayii Sektörü'nin listesinde ise sırasıyla birinci ve 12'inci oldu. Geçen yıl listede yer alan Sabah Yayıncılık ve İhlas Gazetecilik ise bu yıl 2002 satışları üzerinden yapılan yeni 500 Büyük listesinden çıktı. �