50 milyarlık ‘Kibar’ hedef

KİBAR Holding’in temelleri Kayseri’de Asım Kibar tarafından atıldı. Tekstille işe başlayan Kibar Ailesi, demir-çelik ticaretiyle büyüyüp 1972 yılında Yassı Çelik tesisi kurarak üretime geçti ve adım adım Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarından biri oldu. Kibar Holding’in çatısı altında Assan Alüminyum, Assan Demir, Assan Panel, Assan Gıda, Hyundai Assan, İspak, Assan Gayrimenkul, Assan Yapı, Kibar Enerji’nin de aralarında olduğu 22 şirket var. Türkiye’nin en çok ihracat yapan 4’üncü şirketi olan Kibar Holding’in 2015 kombine cirosu 23 milyar lira. Kibar Holding’in başındaki isim Ali Kibar ile buluştuk, yeni hedeflerini konuştuk. Kibar, asıl hedefin 2023’te 50 milyar liralık ciroya ulaşmak olduğunu söylüyor.

7 KEZ KRİZ YAŞADIM

“Türkiye’de sanayici olmak hep zordur” görüşü var... Ne dersiniz?

- İş yaşamındaki 33’üncü yılım. İş yaşamımda 7 kere değişik vesilelerle kriz ortamları yaşadık. Kolay değil ancak kriz yaşamak da öğretici. Krizlerin faturaları ağır olabiliyor, biriktirdiğiniz kaynakların erozyona uğradığı süreçler de oluyor ancak yeter ki siz geminizi fırtınalı sularda yüzdürmeyi başarın. Krizlerden çıkan şirketler daha sonraki süreçlere daha iyi hazırlanıyor. Biz hep büyümemizi organik olarak oluşturduk, kaynaklarımızı hep dünyadaki trendleri izleyerek ve bunları nasıl kendimize uygulayabiliriz diye baktık.

Son ne üzerine  çalışıyorsunuz?

- Artık çok daha hafifledi malzemeler. Hafif metalden üretilen bir süreci izledik. Biz de denemeler yapıyoruz. Enerjiyi daha verimli kullanacak daha hafif metaller üzerine çok çalışma var. Biz de ileride bazı yeni ortaklıklar kurabiliriz. Metal ve metal dışı alanlarda çalışacak Ar-Ge üssü olmayı da hedefliyoruz. Solar panel üretimi yapacağız. Zaten yıllardır panel üretiyoruz. İşimizde hep gelişme var.

YÜZDE 60’I İHRACAT

Türkiye’nin ihracat şampiyonlarındansınız. Üretiminizin ne kadarını ihraç ediyorsunuz?

- Grup olarak üretimimizin yüzde 60’ını ihraç ediyoruz. Kapasitemiz yurtiçi tüketimin üzerinde. İhracat piyasalarında varlığımız bu yüzden daha kuvvetli. İhraç pazarımız gelişmiş ülkeler, AB ülkeleri. AB ülkeleriyle yapılmış olan Gümrük Birliği anlaşması bu anlamda Türk sanayisinde üretim yapabilme ve sürdürebilme anlamında önemli. Zaman zaman bu konu tartışılsa da GB Türk sanayisine katkıda bulundu.

Hyundai dünyanın en hızlı büyüyen otomotiv şirketlerinden biri. Hyundai Assan da yıllık 200 binin üzerinde araç üretim kapasitesine sahip. Türkiye’den kaç ülkeye ihracat yapıyorsunuz? 2016’da beklentileriniz nedir?

- Avrupa’da 2008 sonrası yavaşlama olmuştu. Ama son 2 yıldır hareketlenme başladı. Bölge coğrafyasında büyüme görülüyor. Biz 40 ülkeye ihracat yapıyoruz. Bizim üretimimizin büyük kısmı ihracata gidiyor. İçerde de pazar yüzde 75 civarında ithalatla besleniyor. Türkiye’deki vergisel uygulama farklılıkları anahtar teslim fiyatlarına daha yüksek yansıyor. Avrupa’daki homojen vergilendirme sisteminden önemli anlamda sapmalarımız var. Bunun değişmesi gerekiyor. Türkiye’de vergilendirme motor hacmi üzerinden oluyor. Avrupalı üreticiler büyük şaselerin içine daha düşük motorları monte ederek daha düşük vergi barajından haksız rekabet yaratıyor. 2 litrelik kasası olan araca 1.4, 1.2 yeni geliştirilmiş motor konuluyor. Düşük vergi barajından haksız rekabet yaratılıyor.

KORE GİBİ OLMALIYIZ

Siz Hyundai ortaklığıyla çok uzun zamandır Korelilerle çalışıyorsunuz. Güney Kore büyük bir dönüşüm geçirdi. Siz Korelileri çok iyi tanıyan biri olarak bize anlatır mısınız, onlar nasıl yaptı, biz neden yapamıyoruz?

- 1989 yılından beri çalışıyoruz. 1996’dan beri de Fahri Konsolosluk yapıyorum. Tanıyorum sanırım Korelileri... Güney Kore’nin yaşadığı değişim devlet stratejisiyle ilgili. Gelişmeye yönelik hedeflerin planlanması ve yönlendirilmesi söz konusu. İstikamet iyi çizilmiş, iyi ölçümlenmiş. Kore’de 1952’de savaş vardı. Kore sanayileşmesi aslına bakarsanız bize göre geç başladı. Vizyon ve misyon ortaya koydu hükümetleri, bu değişimde rol alacak kuruluşları ön plana çıkarıp görevlendirdiler. Önlerini açtılar, çok çalıştılar. Geçenlerde Ekonomi Bakanımız bir beyanat verdi. Orada da Kore felsefesinin etkisi olduğunu düşünüyorum. Bakan “farklı sektörlerden 3-4 şirket seçeceğiz” dedi, saniyeleşme ve dünya markası olma yolunda strateji çizileceğinden söz edildi.

FABRİKALAR AKILLANIYOR

2016’da yeni yatırımlarınız olacak mı? 2015’de hem alüminyum hem de enerjide yeni yatırımlar yapmıştınız, bunlara yenileri eklenecek mi?

- Assan Alüminyum şirketimizle, bu yıl Türkiye’nin ilk modern ve en geniş alüminyum sıcak haddeleme tesisi yatırımını gerçekleştiriyoruz. Karasu’da uzay-savunma-havacılık, ulaşım ve ambalaj sektörlerine yönelik entegre yüksek alaşım ve mukavemetli yassı alüminyum slab döküm ve sıcak haddeleme tesisi kuruyoruz, 2.4 milyar liralık bir yatırım bu. Karasu 2019’da faaliyete geçecek. Folyo üretim kapasitesini de artıracağız. Bunun için de 200 milyon liralık yatırım yaptık. Dilovası tesislerimizdeki bu yatırımın ilk aşamasını Temmuz 2017’de tamamlayacağız. Adım adım tüm fabrikalarımızı “akıllı” hale getiriyoruz. Son dönemde 4.0 endüstri hamlelerinden söz ediliyor. Uzun zamandır biz bunu uyguluyoruz. Bu yıl toplamda 1 milyar liralık da ek yatırım yapacağız. Hidroelktrik yatırımımız, ambalaj ve alüminyum yatırımlarımız var. Ambalajla ilgili yatırımıız tamamen 4.0 sisteminde. Tamamen makineler birbiriyle konuşacak. 250 milyon liralık bir yatırım. Kocaeli’nde yapıyoruz yatırımı. Assan’da da İspak’ta da hep böyle. Gıda şirketimizde de yüksek hijyen ortamında son teknoloji kullanılarak en verimli şekilde üretime odaklıyız. Tüm şirketlerimizi akıllı hale getirmeye çalışıyoruz.

ORTAKLAR TÜRKİYE’YE GELMİYOR

Türkiye’nin yurtdışındaki algısı son zamanlarda erozyana uğradı. Siz yurtdışıyla bağlantılısınız. Bunun zorluklarını yaşıyor musunuz?

- Türkiye yurtdışındaki algıyı pozitife çeviremedi. Türkiye’nin algısı yurtdışında olması gereken seviyeden çok uzak. Türkiye’deki olaylara benzer olaylar Avrupa ülkelerinde de oluyor, oradaki yansımaları bizdeki gibi olmuyor. Bunun yansımaları turizm sektöründe oldu. Bunları daha iyi yönetmemiz lazım. İsim vermeyim ama 3 kere geliş programlarını iptal eden ortağım oldu. Kendi büyükelçilikleri Türkiye’ye seyahatle ilgili sürekli açıklama yaptığı için iptal ettiler. Başka ortağımla toplantımızı Türkiye yerine Londra’da yaptık. Bir başka ortağımız ise geldi. Bazı ülkelerde çok kötü algılanıyoruz maalesef.

AMERİKALILARLA  ATIK ŞİRKETİ KURDU

 Çok ortağınız var. Son olarak da yeni bir ortaklık kurdunuz Amerikalılarla. Ne yapacaksınız? - İnteraktif Çevre Danışmanlık A.Ş adıyla Amerika’nın lider kuruluşlarından Heritage Grubu ile ortak girişim şirketi kurduk. Çevresel atıkların ekonomiye kazandırılmasıyla ilgili çalışacağız. Türkiye’de kurulu sanayi tesislerine çevre ve atık yönetimi alanında rekabetçi ve yenilikçi çözümler sağlamayı hedefliyoruz. Dünyada bu alanda çok gelişme var. Bir tesis de kuracağız. Atıkları sanayiye geri kazandırmak üzerine olacak bu tesis. 

TİCARİ ARAÇ SÜRÜCÜ KOLTUĞU PROJESİ

Uçak koltuğu üretiminiz olmuştu. Devam ediyor mu?

- ASD koltuk (Air Suspension Driver /hava süspansiyonlu sürücü koltuğu), TSI (uçak koltuk üretimi) uzun menzil üst segment koltuk tasarım ve üretimi çalışmalarını sürdürüyoruz. Assan Hanil’in Ar-Ge merkezinde geliştirdiğimiz, ihracat potansiyeli yüksek hava süspansiyonlu ticari araç sürücü koltuğu projesi için ilk fonksiyonel prototip koltuğu ürettik. Yıl sonunda seri üretime geçmeyi planlıyoruz.

400 MİLYON DOLARLIK ARSAMIZ VAR

Gayrimenkul yatırımlarınız da var, yen, yatırımlar olacak mı?

- Toplam 400 milyon dolarlık arsamız var. Bu alanda otel yatırımına yönelik çalışmalarını önümüzdeki yıl başlatmayı öngörüyoruz. Tuzla ve Kartal’daki fabrika arazilerimizde yatırımlar planlıyoruz.

DOĞALGAZDA YENİ ÇALIŞMALAR VAR

Solar paneller dışında farklı enerji işleriniz var. Doğalgaz konusu masaya yatırılıyor komşu ülkelerdeki gelişmelerle birlikte. Siz kendinizi nasıl konumluyorsunuz?

- Enerjide bizim doğalgaz ithalatımız var. Onunla ilgili bazı yeni çalımalarımız var. Gerek komşu ülkelerdeki yeni kapasiteleri değerlendirmekle ilgili olsun, gerek elimizdeki işi genişletmek için çalışıyoruz. Türkiye doğalgazda bağımlı... Bu konuda Ankara’da bakanlıkta da çalışmalar var.

Sıvılaştırılmış doğalgaz, sıvı doğal gaz işi büyüyecek mi Türkiye’de?

- Likit doğalgaz enerji pazarında bazı gelişmeler olabilir. Dünyada da doğalgaz ticaretinin likit olarak taşıma sistemine dönmesine yönelik çalışma var, sürekli, ring sistemiyle aktarırsanız ürün çeşitliliği olabilir. Kısa süre sonra depolama için Türkiye’de de bir iki şirket işe girebilir. Biz o tarafı ile ilgilenmiyoruz. Süreci takip ediyoruz.