50 milyar doları garanti

HAZİNE garantisi ilk etapta yaklaşık 50 milyar dolarlık projeyi kapsıyor. Yasa geçen yıl şubatta çıktı. Yasanın nasıl uygulanacağına ilişkin yönetmelik 1 yılı aştıktan sonra bu yıl 19 Nisan’da Resmi Gazete’de yayımlandı. Yönetmeliğe göre 2014 yılı öncesinde ihalesine çıkılan projeler 3 milyar dolarlık limitten etkilenmiyor. 3 milyar dolarlık limit 1 yıl boyunca Hazine’nin vereceği toplam garantiyi ifade ediyor. 3. havaalanı, Avrasya Tüneli, 3. köprünün de içinde olduğu Kuzey Marmara Otoyolu gibi projeleri de kapsama giriyor. 3. havaalanı ihalesinin büyüklüğü 22 milyar euro, 3. köprü ihalesinin büyüklüğü 2.5 milyar dolar, İzmit-Gebze projesinin 6.5 milyar dolar, Avrasya Tüneli’nin 1.3 milyar dolar, şehir hastanelerinin de 9.5 milyar dolar. Hazine’nin garanti verdiği projelerin toplam büyüklüğü böylece 49.8-50 milyar doları buluyor. Bu büyüklüğe eğitim yatırımları ile Kanal İstanbul dahil değil. Projelerde son durum şöyle:

3. HAVALİMANI

22.1 milyar euroluk bir maliyetle ihale edilen havalimanını Limak-Kolin-Cengiz-Mapa-Kalyon Ortak Girişim Grubu yapacak. İhale 2013 yılının mayıs ayında yapıldı. Yasa zaten 2013 yılının şubat ayında çıktığı için Hazine garantisini tartışmasız alacak. Hazine’nin vereceği garantide 3 milyar dolarlık limitten de etkilenmeyecek.

AVRASYA TÜP GEÇİT

Avrasya Tüneli olarak bilinen İstanbul Boğazı Karayolu Tüp Geçişi projesinin temeli 2011 yılında atıldı. Projeyi Yapı Merkezi ile Kore’den SK E&C şirketleri tarafından oluşturulan Avrasya Tüneli İşletme İnşaat ve Yatırım (ATAŞ) yapıyor. Avrasya Tüneli’nin toplam maliyeti 1.3 milyar dolar. Aslında Hazine garantisi kapsamı dışında gözüküyor. Ancak geçen yıl kasım ayında Hazine Müsteşarlığı’nın Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmeleri sırasında Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, İstanbul Boğazı Karayolu Boğaz Tüp Geçişi Tüneli Projesi’ne ilişkin Borç Üstlenim anlaşmalarının imzalandığını söylemişti. Verilen garantinin de 1 milyar dolar olduğu öğrenildi.

KANAL İSTANBUL

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın ‘Çılgın proje’si olan Kanal İstanbul, Karadeniz ve Marmara’yı birleştirecek. Henüz ihale aşamasına geçilmedi. Toplam yatırım büyüklüğünün 10 milyar dolar olacağı yönünde tahminler var. Hazine garanti verecek. Bu yıl ihale açılırsa 2014 yılı için belirlenen 3 milyar dolarlık limitten etkilenecek.

3. KÖPRÜ
İhale 29 Mayıs 2012 tarihinde yapıldı ve ihaleyi İçtaş ve Astaldi firması kazandı. Yavuz Sultan Selim köprüsünün yatırım maliyeti 2.5 milyar dolar. Yine Babacan Kasım 2013’te yaptığı açıklamada, 3. Boğaz Köprüsünü’nü de içine alan Kuzey Marmara Otoyolu Proje ile ilgili Hazine’nin borç üstlenim müzakerelerine başlanacağını açıklamıştı. Bu durumda 3. köprünün de kapsam içinde olduğu anlaşılıyor. 2013 şubattan önce ihaleye çıkıldığı için 3 milyar dolarlık limitten de etkilenmeyecek.

İZMİT-GEBZE KÖPRÜ

Gebze-İzmir otoyolu I. kısmına 600 milyon dolar garanti verdiği dile getirildi. Bu projede uzun bir süre finansman sıkıntısı yaşanmıştı. Yapım aşamasındaki en büyük Yap-İşlet-Devret (YİD) modeli olan İzmit Körfez geçişi Hazine garantisi alınmasının ardından finansman modeli netleşmişti. Toplamda 6.5 milyar dolar büyüklüğündeki proje için ilk bölümünün maliyeti 2.8 milyar dolar. Şimdi ikinci kısım için de Hazine garantisi verilecek. Nurol-Özaltın-Makyol-Astaldi-Yüksel-Göçay İnşaat Konsorsiyumu tarafından gerçekleştirilecek.

ŞEHİR HASTANELERİ
14 ilde 15 şehir hastanesi yapılacak. Bir kısmının ihalesi yapıldı, temeli atıldı. Toplam maliyetinin 9.5 milyar doları bulması bekleniyor.