Hanife BAŞ
Oluşturulma Tarihi: Haziran 17, 2010 00:00
Doğu ve batıyı birleştirecek fiber optik ağdan oluşan ‘Dijital İpek Yolu’nda ilk adım atıldı. JADI Link adı verilen proje ile Türkiye, Suriye, Ürdün ve Suudi Arabistan karasal fiber optik ağlarla birbirine bağlanacak, zaman zaman yaşanan internet ve ses kesintileri tarihe karışacak.
TÜRK Telekom’un, Suudi Telekom, Ürdün Telekom ve Suriye Telekom’la gerçekleştirdiği fiber optik ağ projesi JADI Link, Akdeniz’de kablo kopması sonucu internete girememe sorununu tarihe karıştıracak. Daha uygun fiyatlı genişbant internet olanağı da sunacak karasal fiber optik ağ, Akdeniz havzasında 3 büyük fay hattının olduğu bölgeden geçen ve bu nedenle depremlerden, sarsıntılardan sık zarar gören kablo sistemlerine bir alternatif sunacak. Tarihi İpek Yolu’nu iletişim otoyoluna çevirecek proje, Türkiye’yi de dünyada iletişim köprüsü haline getirecek. Jeddah (Cidde), Amman, Damascus (Şam) ve İstanbul şehirlerinin kısaltmalarından oluşan JADI Link projesi, eylül ayından itibaren tam kapasiteyle faaliyete geçecek. Akdeniz ve Kızıldeniz’den geçen denizaltı kablolarına, karadan geçecek önemli bir alternatif sunmayı hedefleyen JADI Link, toplam 2 bin 530 kilometre fiber optik hattı kapsıyor.
İletişim otoyolu kuruluyorTanıtım töreninde konuşan Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, eski dünyanın iki büyük kıtasını iletişim otoyoluyla birbirine bağladıklarını belirterek, “İpek Yolu’nun yerini iletişim otoyolları alıyor. Proje sayesinde Ortadoğu, Asya, Avrupa arasında iletişim otoyolu kuruluyor. Dört ülkenin imza attığı bu işbirliğiyle Türkiye bölgenin dünyaya açılan kapısı haline geliyor” dedi. Binali Yıldırım, dört şehri birbirine bağlayacak JADI Link projesine benzer bölgesel ağ işbirliğini, yakın zamanda yenilerinin de takip edeceğini de kaydetti.
JADI Link’le, Türkiye, Suriye, Ürdün ve Suudi Arabistan’ın iletişim altyapılarını tek bir şebeke üzerinden karşılıklı olarak kullanılabileceğini söyleyen Yıldırım, şöyle konuştu: “Bu fiber optik hat bölgeye dijital bir İpek Yolu kazandıracak. Türkiye’nin fiber optik birleşme noktası olma hedefine bir adım daha yaklaşmış oluyoruz. Bu iletişim otoyolu Hint Okyanusu, Kızıldeniz, Akdeniz’deki mevcut denizaltı fiber yapılara bir alternatif oluyor. Dünya iletişimine büyük katkı sağlayacak. Birkaç yıl önce Akdeniz’de meydana gelen hat kopması gibi sorunlara çözüm olacak. Kervan yolları yerini iletişim otobanlarına bırakıyor.”
‘Bir elle alkış tutulmaz’
Türk Telekom Genel Müdürü Dr. Paul Doany de, JADI Link’in Türkiye’yi dünyaya başlayacağını belirterek, “Ortadoğu’yu kapsayan JADI Link anlaşmasıyla Avrasya bölgesini birbirine bağlayan iletişim köprüsünü kurmuş olacağız. Avrupa ve Amerika’ya, Hindistan’dan Uzakdoğu’ya transit bağlantıyı kuruyoruz” dedi. 16 ülkede 27 bin kilometrelik fiber optik altyapısı bulunan Invitel satın almasından sonra bu işbirliğinin daha önemli hale geldiğini vurgulayan Doany, “İşbirliğiyle bölgede müşteri sayımız ve bant genişliğimiz artacak. Ortadoğu’da bir atasözü vardır. ‘Bir elle alkış tutulmaz’. Ortaklarımızla el ele vereceğiz” diye konuştu.
Proje maliyetleri düşürecek
JADI Link projesinin tanıtım törenine, Ürdün Krallığı Bilgi ve İletişim Teknolojileri Bakanı Marwan Juma, Suudi Telekom Toptan Satış Başkanı Saad Al Demyati, Suriye Telekom Genel Direktörü Nazem Bahsas ve Ürdün Telekom Genel Müdürü Nayla Khawam da katıldı. Marwan Juma, projenin maliyetlerin düşürülmesi konusunda önemli olduğunu belirtti. Nayla Khawam da, anlaşmanın, anlaşmanın daha farklı işbirliklerine olanak yaratacağını, internet hızının ve penet-rasyonunun artmasını sağlayacağını kaydetti.
İlk etabı haftaya başlıyor anlaşma süresi 15 yılTÜRK Telekom Uluslararası ve Toptan Satış Başkanı Mehmet Toros da, proje için birkaç milyon dolarlık yatırım yapıldığını belirterek, şu bilgileri verdi: “Var olan bir altyapı üzerine kurulduğu için çok fazla maliyeti olmadı. İlk etabı gelecek hafta başlıyor. Anlaşmanın süresi 15 yıllık dönemi kapsıyor.”
En önemli ikinci bağlantı koridoru olacak
JADI Link sırasıyla Türkiye, Suriye, Ürdün ve Suudi Arabistan’dan geçecek.
Kıtalararası internet, data ve ses iletiminde Singapur, Japonya, Hindistan’dan başlayarak Hint Okyanusu-Kızıldeniz-Süveyş Kanalı-Akdeniz güzergahını takip eden ve İtalya, Fransa, İspanya ve İngiltere’de sonlanan denizaltı fiber optik kablo sistemleriyle ABD’ye bağlanan en önemli ikinci bağlantı koridorunu oluşturacak.
JADI Link, 2530 kilometre fiber optik hat uzunluğuna sahip. Bunun dağılımı da, Türkiye 770 kilometre, Suriye 480 kilometre, Ürdün 360 kilometre, Suudi Arabistan 920 kilometre şeklinde.
Proje, 1 Haziran tarihi itibariyle hazır hale getirildi. Data ve ses taşıma kapasitesinin tamamı üçüncü çeyrekte hayata geçirilecek.
İsrail’le çalışmalar sürüyorBİNALİ Yıldırım, soru üzerine İsrail’in operasyon düzenlediği gemilerin durumu konusunda, sadece Türk bayraklı olan değil, bütün gemilerin serbest bırakılması konusunda Dışişleri Bakanlığı’nın diplomatik kanallardan çalışma sürdürdüğünü bildirerek, şunları söyledi: “İsrail prensip olarak buna karşı değil. Ancak buradaki sorunumuz, oradaki yüklerin boşaltılması ve imtiyaz sahiplerine dağıtılmasının biraz zaman alması. Onun dışında herhangi bir sorun gözükmüyor.”
Üçüncü köprü bu yıl ihaleye çıkarULAŞTIRMA Bakanı Binali Yıldırım, üçüncü köprüde bu yıl ihaleye çıkmayı planladıklarını, değerlendirme tamamlandığı takdirde ve her şey yolunda giderse inşaatın seneye başlayacağını bildirdi. Yıldırım, şu bilgileri verdi: “İlgili güzergahtaki belediye onayı süreci devam ediyor. Sakarya ve Kocaeli’de bunlar büyük oranda tamamlandı. En azından bu yıl içinde ihaleye çıkmayı planlıyoruz. Değerlendirilme bu yıl tamamlanırsa, her şey yolunda giderse, seneye inşaat başlar. Proje bedeli kamulaştırmalarla birlikte, 5-6 milyar
dolar arasında değişiyor. Bu gelecek tekliflere bağlı.”