Emre ÖZPEYNİRCİ
Oluşturulma Tarihi: Ocak 08, 2002 02:05
Kar yağışı tüm yurtta yaşamı felç ederken, bu ortama çocuklardan başka sevinenler de var. Patinaj zinciri üretici ve satıcıları, kar yağışıyla bayram havasına girdi.
Son dört günde sadece İstanbul'da 200 bin, tüm Türkiye'de 500 bin patinaj zinciri satıldı. Bu zincirlere toplam 15 trilyon lira aktı, fabrikalar 24 saat kesintisiz üretime geçti.
Başta İstanbul ve Ankara olmak üzere tüm Türkiye'yi etkileyen yoğun kar yağışı patinaj zinciri talebini patlattı. Zincir kullanmaya alışık olmayan ve aracında zincir bulundurmayan binlerce otomobil sahibi zincir temin etmek için sıraya girerken, imalatçı firmalar 24 saat kesintisiz üretim yaparak talepleri karşılamaya çalışıyor. Zincir imalatçıları, Türkiye genelinde yaklaşık 500 binin üzerinde zincirin satıldığını belirterek karla birlikte sadece İstanbul'da 200 binin üzerinde zincirin satıldığını kaydettiler.
Türkiye genelinde satılan 500 bin zincire 15 trilyon lira ödendiği belirtilirken, İstanbullu'ların son 4 günde patinaj zincirlerine ödediği para ise 6 trilyon lirayı aştı.
Yoğun talep nedeniyle, lastik satıcıları, benzinciler ve büyük mağazalarda zincir bulamayan otomobil sahipleri, yol kenarlarında zincir zatan karaborsacılara yönelmek zorunda kaldı. Satış fiyatı 21 milyon ile 50 milyon arasında değişen kar zincirleri geçtiğimiz 4 gün içinde karaborsada 200 milyon liraya kadar alıcı buldu.
Zincir imalatçısı firmalardan edinilen bilgilere göre İstanbul'da yer alan 1 milyon 100 bin aracın sadece 3'te birinde patinaj zinciri bulunurken, yaklaşık 700 bin aracın hale zincirsiz olduğuna dikkat çekiliyor. Bunun için gece gündüz üretim yapıldığını kaydeden yetkililer, son dört günde üretilen zincir rakamının 200 bini aştığını kaydediyorlar. Diğer taraftan geçtiğimiz yılllarda ithal edilen az sayıdaki kar zincirleri de satılmaya devam ediyor. Bu zincirler arasında Uzak doğudan ithal edilen zincirler ağırlıkta olurken, Fransız ve İspanyol marka zincirlerde tükenmiş durumda. Türkiye'de en fazla satışı yapılan zincir markası ise iç pazarın yüzde 90'ına sahip olan Takmatik oluşturuyor. Atlı Zincir A.Ş. tarafından üretimi yapılan Takmatik marka zincirler Türkiye'de en fazla satılan kar zinciri olma özelliğini taşıyor.
Türkiye'de büyük mağazalarda satılan kar zincirlerine bakıldığı zaman toplam satışın 30-40 bin arasında olduğu dikkat çekiyor.
Toplam zincir satışları içinde en fazla zinciri Migros satmış durumda. Türkiye genelinde ağırlık İstanbul olmak üzere Migros'larda son dört günde 6 bin adet zincir satılmış durumda. Migros'u 5'er bin zincirle Metro ve Carrefour'lar takip ediyor. Bauhaus'un Beylikdüzü ve Kozyatağı mağazalarında ise 4 günde toplam 3 bin 500 zincir satılmış durumda. Tüm mağazalarda en fazla satılan zincir ise Atlı Zincir'in ürettiği Takmatik. Takmatik'in dışında mağazalarda Fransız Siepa ve İspanyol Jopesa marka zincirlerde yer alıyor.
1987'den bu yana oturuyoruz
Üretiminin yarısını Amerika, İtalya, Fransa ve İngiltere'ye ihraç eden ve Türkiye kar zinciri pazarının lideri olan Atlı Zincir A.Ş.'nin İç Pazarlama Müdürü Semih Demirci, kar yağıp yollar kapanınca zincire gereksinim duyulduğunu belirterek, ‘‘Herkesin bu koşullar için otomobilinde zinciri olması gerekiyor. Son anda zincir almaya kalkışılınca büyük sorunlar yaşanıyor’’ dedi.
Son dönemde yaptıkları zincir satışının çok görünebileceğini kaydeden Demirci, ‘‘Bir haftadır 24 saat üretim yapıyoruz. Çok fazla zincir satmış olabiliriz ama unutulmasın ki biz 1987'den bu yanada oturuyoruz’’diye konuştu. Demirci, 2001 yılında toplam 300 bin adet zincir sattıklarını belirterek, ‘‘Son kar yağışıyla birlikte bu rakamı 500 bine çıkardık. Şu ana kadar Türkiye geneline 400 binden fazla zincir sattık ve satmaya devam ediyoruz. Bu zincirlerin yarısına yakını İstanbul'da satıldı’’dedi.
Stok olmayınca karaborsa patladı
İstanbul'da bir çok büyük mağaza kar zinciri talebine yetişemezken, bir çoğu stoğu olmadığı için müşterileri geri çevirmek zorunda kaldı. Mağazalarda zincir bulumayan otomobil sahipleri ise çözümü karaborsadan zincir almakta buldu. Karaborsadan zincir alan bir otomobil sahibi yaptığı açıklamada, yol kenarında zincir satan kişilerin otomobilin markasına göre zincir fiyatını belirlediğini kaydederek, ‘‘Eğer aracınız son model bir Mercedes'se zincirin fiyatı 100 milyon lirayı geçiyor. Eğer yerli ve eski bir arabaysa fazla bir kár konulmuyor’’ diye konuştu. Zincir fiyatının zaman zaman 200 milyon liraya da çıktığına rastlandı.
300 milyona ithal palet var
Otomobillerin zor şartlarda kullanabilmesi için kar zincirinden daha basit bir şekilde takılıp çıkarılabilen bir palet sistemi de bulunuyor. Jant kapağı gibi monte edilen bu palet, zincir gibi lastiklerin kaymamasını sağlıyor. Ancak yoğun kar yağışı öncesi 180 milyon liraya satılan bu palet şu anda 300 milyon liranın üzerinde satılıyor ve tükenmiş durumda.