4 büyük yatırımı kaçırdık yeni yatırımlar kaçmasın
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Kasım 05, 2004 01:56
Otomotiv sektörünü temsil eden dernekler dün "ÖTV zammı zirvesi"nde buluştu. OSD Başkanı Turgay Durak, "Yabancılar istikrarlı ortam arıyor. Türkiye'de hergün yeni vergi ve istikrarsız ortam gören, başka ülkelere kayıyor. Son yıllarda 4 büyük yatırımı elden kaçırdık" dedi.
OTOMOTİV Sanayii Derneği (OSD) Başkanı ve Ford Otosan Genel Müdürü Turgay Durak, son yıllarda Türkiye'ye gelecek 4 büyük yatırımın kaçtığını belirterek "Yabancılar istikrarlı bir ortam arıyor. Destek bekliyor. Ama Türkiye'de hergün yeni bir vergi ve istikrarsız bir ortam görünce yatırımlarını başka ülkelere kaydırıyor. Daha önce yatırımlar kaçtı, hiç olmazsa yeni yatırımları kaçırmayalım" dedi.
Otomotiv sektörünü temsil eden derneklerin yöneticileri dün biraraya gelerek Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) zammını değerlendirdi. Toplantıya Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) Başkanı Turgay Durak, Otomotiv Distrübütörleri Derneği (ODD) Başkanı Yüksel Mermer, Taşıt Araçları Yan Sanayi Derneği (TAYSAD) Başkanı Ömer İltan Girgin, Uludağ Taşıt Araçları ve Yan Sanayi Derneği (UİB)Başkanı Erkut Özerman ve Otomobil Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Başkanı İsmet Tepret katıldı.
4 YILDA İKİ YATIRIM
Turgay Durak, son 4-5 yıl içinde Türkiye'de yapılan otomotiv yatırımının Ford ve Toyota ile sınırlı kaldığını belirterek, "Bu iki şirketin dışında sadece Türkiye'de zaten yatırımı olan şirketler projelerini ve yatırımlarını artırdı. Yeni yatırım yapmak isteyen şirketler ise bu projelerini başka ülkelere kaydırdı" dedi.
Toyota'nın Mesut Yılmaz döneminde Türkiye'de fabrika kurmak istediğini söyleyen Durak, "O dönemde gerekli desteği alamayınca bu yatırımını başka ülkeye kaydırdı. O yatırım olmuş olsaydı bugün Toyota 150 bin değil 300 bin adet otomobil üretiyor olacaktı" diye konuştu.
Diğer taraftan Kia ve Hyundai'nin de Türkiye'ye yatırım yapacağını söyleyen Durak şöyle konuştu: "Ancak istikrarlı bir yapı oluşmayıp, hükümetten de yeterli desteği görmeyince bu yatırımlarını Slovakya ve diğer Doğu Avrupa ülkelerine kaydırdılar. Aynı şekilde Renault niye Dacia'yı Romanya ve İran'da üretiyor. Türkiye'de üretemezmiydi. Bu 4 büyük şirketin hepsi gerekli istikrarı görmeyip destek alamayınca yatırımlarını kaydırdılar. Tabiki 4 büyük yatırımın hepsinin Türkiye'ye gelmesi beklenemez. Ama iki tanesi gelmiş olsa bile bugün 300 bin adetlik üretim ve yan sanayisiyle birlikte 100 bin kişiye yakın istihdam artışı olacaktı."
BU VERGİYLE YATIRIM OLMAZ
ÖTV'ye yapılan son zamla birlikte yeni gelecek yatırımların da başka ülkelere kayabileceğini dikkat çeken Durak, şöyle devam etti: "Türkiye yabancı yatırımların çekim merkez olabilir. Ancak pazarda mutlaka istikrarlı bir büyümenin sağlanması ve büyük ölçekli yatırımların özel olarak teşvik edilmesi gerekir. Bu teşviklerin de yatırımların büyüklüğüne göre indirim olarak yapılması şarttır. Ama bir yılda 4 kez vergi değişikliğiyle yabancıları Türkiye'ye çekemeyiz. Bu gibi uygulamalar istikrar ve güven ortamını zedelemekte, yatırım fırsatlarının harcanmasına neden olmaktadır."
Sektörün üç yıl sonrası karanlık
UİB Başkanı Erkut Özerman, hükümetin 10 yılda 500 milyar dolarlık ihracat hedefinden bahsettiğini belirterek, "Hükümet bu ihracatı domates, patates veya tekstil ürünleri ile yapacak hali yok. Bu ihracatı sanayiyle, otomotivle yapacak" dedi. Otomotivin parlayan bir yıldız olduğunu ve son iki üç yılda 10 milyar dolarlık bir ihracata ulaştığını kaydeden Özerman, "Ama bu gidişle ben sektörün 3 sene sonrasını çok karanlık görüyorum. Yeni yatırımlar gelmezse sadece mevcut yatırımlarla sektörün ihracatı 2007'den sonra ciddi şekilde düşer. Biz ülke olarak ihracata dayalı büyüme modelini benimsiyorsak bu şekilde ileri gidemeyiz" diye konuştu.
Hükümet için en kolay yol buydu
TAYSAD Başkanı Ömer İltan, hükümetin cari açığı kapatmak için birşey yapması gerektiğini belirterek, "İthal otomobilleri gerekçe göstererek ÖTV’yi artırdılar ve 'işte biz bunu yaptık' dediler. Onlar için en kolayı buydu" dedi. Yıl sonunda otomotiv ithalatının 12 milyar dolar olacağının öngörüldüğünü söyleyen İltan, "Bunun 4.5-5 milyar doları otomobil ithalatı. Geri kalanı hammadde ve yedek parça. Hükümetin 5 milyar dolarlık ithalattan elde edeceği tasarruf 1 milyar dolar. Açığın 1 milyar dolarını otomotivle kapadı. Peki 35 milyar dolarlık dış ticaret açığının geri kalanı için ne yapacak. Ayrıca 5 milyar dolarlık otomobilden alacağı 300 milyon dolarlık vergi gelirini hesap etmek gerekiyor" dedi.
ÖTV zammından korkmayın bayide orta yolu bulun
OYDER Başkanı İsmet Tepret, hükümetin zam yapmadan üç ay önce kendilerine haber vermesi gerektiğini belirterek, "Bir gecede zam yapınca bütün işler duruyor. Eğer üç ay önceden haber verirse hiç olmazsa kendimizi ona göre ayarlarız" diye konuştu. Diğer taraftan yapılan ÖTV artışının otomobil fiyatlarını yüzde 5 oranında artırdığını söyleyen Tepret, "Bu çok fazla bir artış değil. Tüketici ürkmemeli. Gelsin bayiye orta yol bulunur" dedi.
Mazda, yatırım kararını dondurdu
ODD Başkanı Yüksel Mermer , bugüne kadar hükümetle hep temas halinde olduklarını ve her türlü sorunlarını aktardıklarını belirterek, "Özellikle son dönem yaptığımız görüşmelerde, bize zam yapılmayacak temennisinde bulundular. Söz verdiler" dedi. 2005 yılı için vergi indirimi sözü bile aldıklarını kaydeden Mermer, "Biz bu moralle çalışırken, ertesi gün zam şokunu yaşadık. Sektör tam anlamıyla şok oldu. ÖTV zammıyla yıldırım çarpmış gibi olduk" diye konuştu. Otomotiv sektörü dışında hiç bir sektörün bu kadar vergiden nasibini almadığını söyleyen Mermer şöyle konuştu: "Planlar programlar yapılıyor. Tüm sektör buna göre çalışıyor ama bir anda zam gelince herşey ters dönüyor. Sektör şu anda elinde stoklarla büyük zarar edecek."
Mazda Motor Türkiye'nin Yönetim Kurulu Başkanı da olan Mermer, Mazda'nın Türkiye'de yapmayı planladığı yatırımı dondurduğunu belirterek, "Mazda çok ciddi olarak Türkiye'de yatırım planlıyordu ve bunun için ciddi çalışmalar başlamıştı. Ama Japonlar'ın bunun için tek istediği şey istikrar. Son gelişmelerle birlikte bu kararı dondurduk. Çünkü önümüzü göremiyoruz" dedi.
Otomotiv sektörünü temsil eden derneklerin yöneticileri dün biraraya gelerek Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) zammını değerlendirdi. Toplantıya Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) Başkanı Turgay Durak, Otomotiv Distrübütörleri Derneği (ODD) Başkanı Yüksel Mermer, Taşıt Araçları Yan Sanayi Derneği (TAYSAD) Başkanı Ömer İltan Girgin, Uludağ Taşıt Araçları ve Yan Sanayi Derneği (UİB)Başkanı Erkut Özerman ve Otomobil Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Başkanı İsmet Tepret katıldı.
4 YILDA İKİ YATIRIM
Turgay Durak, son 4-5 yıl içinde Türkiye'de yapılan otomotiv yatırımının Ford ve Toyota ile sınırlı kaldığını belirterek, "Bu iki şirketin dışında sadece Türkiye'de zaten yatırımı olan şirketler projelerini ve yatırımlarını artırdı. Yeni yatırım yapmak isteyen şirketler ise bu projelerini başka ülkelere kaydırdı" dedi.
Toyota'nın Mesut Yılmaz döneminde Türkiye'de fabrika kurmak istediğini söyleyen Durak, "O dönemde gerekli desteği alamayınca bu yatırımını başka ülkeye kaydırdı. O yatırım olmuş olsaydı bugün Toyota 150 bin değil 300 bin adet otomobil üretiyor olacaktı" diye konuştu.
Diğer taraftan Kia ve Hyundai'nin de Türkiye'ye yatırım yapacağını söyleyen Durak şöyle konuştu: "Ancak istikrarlı bir yapı oluşmayıp, hükümetten de yeterli desteği görmeyince bu yatırımlarını Slovakya ve diğer Doğu Avrupa ülkelerine kaydırdılar. Aynı şekilde Renault niye Dacia'yı Romanya ve İran'da üretiyor. Türkiye'de üretemezmiydi. Bu 4 büyük şirketin hepsi gerekli istikrarı görmeyip destek alamayınca yatırımlarını kaydırdılar. Tabiki 4 büyük yatırımın hepsinin Türkiye'ye gelmesi beklenemez. Ama iki tanesi gelmiş olsa bile bugün 300 bin adetlik üretim ve yan sanayisiyle birlikte 100 bin kişiye yakın istihdam artışı olacaktı."
BU VERGİYLE YATIRIM OLMAZ
ÖTV'ye yapılan son zamla birlikte yeni gelecek yatırımların da başka ülkelere kayabileceğini dikkat çeken Durak, şöyle devam etti: "Türkiye yabancı yatırımların çekim merkez olabilir. Ancak pazarda mutlaka istikrarlı bir büyümenin sağlanması ve büyük ölçekli yatırımların özel olarak teşvik edilmesi gerekir. Bu teşviklerin de yatırımların büyüklüğüne göre indirim olarak yapılması şarttır. Ama bir yılda 4 kez vergi değişikliğiyle yabancıları Türkiye'ye çekemeyiz. Bu gibi uygulamalar istikrar ve güven ortamını zedelemekte, yatırım fırsatlarının harcanmasına neden olmaktadır."
Sektörün üç yıl sonrası karanlık
UİB Başkanı Erkut Özerman, hükümetin 10 yılda 500 milyar dolarlık ihracat hedefinden bahsettiğini belirterek, "Hükümet bu ihracatı domates, patates veya tekstil ürünleri ile yapacak hali yok. Bu ihracatı sanayiyle, otomotivle yapacak" dedi. Otomotivin parlayan bir yıldız olduğunu ve son iki üç yılda 10 milyar dolarlık bir ihracata ulaştığını kaydeden Özerman, "Ama bu gidişle ben sektörün 3 sene sonrasını çok karanlık görüyorum. Yeni yatırımlar gelmezse sadece mevcut yatırımlarla sektörün ihracatı 2007'den sonra ciddi şekilde düşer. Biz ülke olarak ihracata dayalı büyüme modelini benimsiyorsak bu şekilde ileri gidemeyiz" diye konuştu.
Hükümet için en kolay yol buydu
TAYSAD Başkanı Ömer İltan, hükümetin cari açığı kapatmak için birşey yapması gerektiğini belirterek, "İthal otomobilleri gerekçe göstererek ÖTV’yi artırdılar ve 'işte biz bunu yaptık' dediler. Onlar için en kolayı buydu" dedi. Yıl sonunda otomotiv ithalatının 12 milyar dolar olacağının öngörüldüğünü söyleyen İltan, "Bunun 4.5-5 milyar doları otomobil ithalatı. Geri kalanı hammadde ve yedek parça. Hükümetin 5 milyar dolarlık ithalattan elde edeceği tasarruf 1 milyar dolar. Açığın 1 milyar dolarını otomotivle kapadı. Peki 35 milyar dolarlık dış ticaret açığının geri kalanı için ne yapacak. Ayrıca 5 milyar dolarlık otomobilden alacağı 300 milyon dolarlık vergi gelirini hesap etmek gerekiyor" dedi.
ÖTV zammından korkmayın bayide orta yolu bulun
OYDER Başkanı İsmet Tepret, hükümetin zam yapmadan üç ay önce kendilerine haber vermesi gerektiğini belirterek, "Bir gecede zam yapınca bütün işler duruyor. Eğer üç ay önceden haber verirse hiç olmazsa kendimizi ona göre ayarlarız" diye konuştu. Diğer taraftan yapılan ÖTV artışının otomobil fiyatlarını yüzde 5 oranında artırdığını söyleyen Tepret, "Bu çok fazla bir artış değil. Tüketici ürkmemeli. Gelsin bayiye orta yol bulunur" dedi.
Mazda, yatırım kararını dondurdu
ODD Başkanı Yüksel Mermer , bugüne kadar hükümetle hep temas halinde olduklarını ve her türlü sorunlarını aktardıklarını belirterek, "Özellikle son dönem yaptığımız görüşmelerde, bize zam yapılmayacak temennisinde bulundular. Söz verdiler" dedi. 2005 yılı için vergi indirimi sözü bile aldıklarını kaydeden Mermer, "Biz bu moralle çalışırken, ertesi gün zam şokunu yaşadık. Sektör tam anlamıyla şok oldu. ÖTV zammıyla yıldırım çarpmış gibi olduk" diye konuştu. Otomotiv sektörü dışında hiç bir sektörün bu kadar vergiden nasibini almadığını söyleyen Mermer şöyle konuştu: "Planlar programlar yapılıyor. Tüm sektör buna göre çalışıyor ama bir anda zam gelince herşey ters dönüyor. Sektör şu anda elinde stoklarla büyük zarar edecek."
Mazda Motor Türkiye'nin Yönetim Kurulu Başkanı da olan Mermer, Mazda'nın Türkiye'de yapmayı planladığı yatırımı dondurduğunu belirterek, "Mazda çok ciddi olarak Türkiye'de yatırım planlıyordu ve bunun için ciddi çalışmalar başlamıştı. Ama Japonlar'ın bunun için tek istediği şey istikrar. Son gelişmelerle birlikte bu kararı dondurduk. Çünkü önümüzü göremiyoruz" dedi.