3G’ye geçmek doping oldu, telekom ve bilişim 30 milyar dolara ulaştı
Güncelleme Tarihi:
Telekom ve bilgi teknolojileri, bu yılı krizden en az etkilenerek geçiren sektörler arasında yer alırken, yüzde 20 büyüyerek 30 milyar dolarlık büyüklüğe ulaştı. 3G’nin başlaması, sabitte ve cepte numara taşıma, sanal operatörlük büyümeyi tetikledi. 2009, büyük markaların bilgisayar ve cep telefonunda Türkiye’de üretime geçeceğini açıkladığı bir yıl olurken, teknoloji perakendesinin de hızlı büyümesine sahne oldu.
KRİZDEN en az etkilenen sektörler arasında yer alan, 2009 yılına pek çok gelişmeyi sığdıran bilgi teknolojileri ve telekom sektörü, yılı yüzde 20 büyümeyle kapatırken, 30 milyar dolar büyüklüğü de yakaladı. Telekom sektörü 23 milyar dolarlık, bilgi teknolojileri ise 7 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşırken, 2010 için de yüzde 15’lik büyüme hedefi koyuyor. Temmuz ayında üçüncü nesil (3G) iletişimin başlaması, cepte numara taşımanın yaygınlaşması, sabit hatlarda numara taşıma, sanal operatörlük lisanslarının verilmesi, mobil internette Özel İletişim Vergisi’nin (ÖİV) yüzde 5’e indirilmesi yıla damgasını vuran gelişmeler oldu. Özellikle 3G’yle patlama yapan sektör, yılın ikinci yarısında ilk yarıdaki küçülmeyi telafi etti.
Wi-Max lisansı bekleniyor
2010 yılında ise sanal operatörlüğün tam başlayabilmesi için vergilerin azaltılması, Wi-Max (kablosuz internet erişimi) lisanslarının verilmesi, sabit hatta numara taşımanın ayrıntılarının düzenlenmesi bekleniyor. Sektörün şikayet ettiği en önemli konu ise yüksek vergiler. 2010 yılı, sektör için teknolojilerin birbirini tamamlaması ve birbirinin içine geçmesi anlamına gelen yakınsamanın örneklerinin de artacağı bir yıl olacak.
Krizde tasarruf ettirdi
Krizden en az etkilenen sektörler arasında yer alan telekom ve bilgi teknolojileri sektöründeki hareket diğer sektörleri de tetikledi. Kriz nedeniyle daha çok evde kalmayı tercih edenler de iletişim teknolojilerinin ve internetin kullanımını artırdılar. Şirketler de iletişim teknolojileri sayesinde krizde maliyetlerini azaltma yolunu seçti.
Donanımda üretim atağı
Donanım açısından da 2009 yılı hareketli geçti. HP, Türkiye’de PC üretmek için 60 milyon dolarlık yatırım yapıyor. Japon Fujitsu da Türkiye’de bilgisayar üretimi başlattı.General Mobile, Türkiye’de cep telefonu üretimine geçti.
Teknoloji perakendesi ise en rekabetçi yılını geride bırakırken, Teknosa, Electro World, MediaMarkt, Gold, Bimeks üst üste mağaza açılışları yaptı. Amerikalı Best Buy da Türkiye pazarına girerken, buradan Avrupa’ya açılacak.
Rakamlarla telekom ve bilişim sektörü
Türkiye’de 63 milyon cep telefonu abonesi var.
Sabit telefonda abone sayısı 17 milyon oldu.
Mobil telefonda penetrasyon yüzde 100’lere yaklaştı.
Genişbant internette (ADSL) abone sayısı 7 milyonu aştı.
Hane başına internet kullanıcı sayısı 25 milyonun
üzerine çıktı.İnternet penetrasyonu yüzde 30’lara ulaştı.
Akıllı telefon kullanımı 2 milyonun üzerine çıktı.
2009’da 1.2 milyonu taşınabilir, 1.4 milyonu da masaüstü olmak üzere 2.6 milyon bilgisayar satıldı.
TÜTED: Vergiler kademeli düşsün
TÜM Telekomünikasyon İşadamları Derneği (TÜTED) Başkanı Murat Dikici, sektörün krize karşın bu yılı da yüzde 20 büyümeyle kapatacağını belirterek, şunları söyledi: “2009 yılının ikinci yarısı hareketli geçti. 3G’nin başlaması ve internetin yaygınlaşması büyümede etkili oldu. Sanal operatörlükte de vergiler azaltılmalı. Vergiler nedeniyle kârlılıklar düşmeye başladı. Pazar çok büyümedi. 68 milyon olan abone sayısı 63 milyona düştü. Bunda numara taşımanın da etkisi var. Vergiler ve aşırı cezalar sektörün büyümesine engel. 2010’da Wi-Max lisanslarının verilmesini, vergilerin kademeli düşürülmesini istiyoruz. Katmadeğerli hizmetlerin kullanımını artırmak gerekiyor. 2010’da yüzde 15’lik büyüme bekleniyor.”
Sağlıklı rekabet ortamı yaratılmalı
AVEA Stratejiden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Kadir Boysan, dünyada telekomun krizden en az etkilenen sektörler arasında yer aldığını belirterek, “Bu Türkiye’de de aynı oldu. 2010 yılından ümitliyiz. Önümüzdeki yıl ekonomide canlanma bekliyoruz ve rekabetin hızlanacağını tahmin ediyoruz” dedi. Vodafone Türkiye Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Öğüt de, şu değerlendirmeyi yaptı: “Diğer sektörlere göre krizden az etkilendik ve Türk ekonomisine ciddi katkı yaptık. 3G teknolojisi de sektörün data bazlı, katmadeğerli hizmetlere doğru genişlemesi için fırsat yarattı. 2010’da sağlıklı bir rekabet ortamı oluşturulmalı.”
Bilişimle ilgili yasalar çıkarılsın
TÜRKİYE Bilişim Derneği (TBD) Başkanı Turhan Menteş, bilgi teknolojileri sektörünün yılı durgun geçirdiğini ancak büyük bir küçülme yaşanmadığını kaydederek, şöyle konuştu: “Türkiye için öngörülen büyüme yüzde 3 ancak sektörün kriz dönemlerindeki büyüme potansiyeli göz önüne alınırsa en az yüzde 15’lik bir büyüme beklenebilir. Bazı yasal düzenlemeler bu dönemde hayata geçirilebilir. Kişisel Bilgilerin Korunması, Bilişim Suçları gibi kanunlar meclis gündemine getirilebilir.”
Yeşil BT kavramı öne çıktı
HP Türkiye Genel Müdürü Serdar Urçar, enerji tüketimini azaltarak tasarruf sağlama bağlamında ‘Yeşil BT’ kavramının öne çıktığını kaydederek, “Artık enerji verimliliği, çevre koruma, ürünlerin tekrar kullanımıyla geri dönüşüm, çevreye duyarlılığın arttığı ve ülkelerin çevre kanunları çıkardığı bir dönemde çok önemli. Sektörde krizde daralma yaşandı, alım gücü düştü ancak teknoloji sayesinde rekabette öne çıkan firmalar oldu. Bütün ekonomik zorluklara karşın gelecek yıl olumlu gelişmeler yaşanacağını öngörüyoruz. Üretim kapasitesi, şirket satışları, Ar-Ge yatırımlarında pozitif gelişmeler bekliyoruz” diye konuştu.