314 trilyon riskle çöktü, en çok ‘off’u Yurtbank çektirdi

Balkaner Grubu'na ait Yurtbank, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devir kervanının ilklerinden oldu. Bankanın riskinin 314 trilyon lira düzeyinde olduÄŸu raporlara geçti. Yurtbank, ‘off-shore’ hesaplarının kabarıklığıyla dikkati çekti. ‘Off-shorezedeler’, sık sık mahkeme kapısını aşındırdı.TASARRUF Mevduatı Sigorta Fonu'na (TMSF), 22 Aralık 1999'da devredilen Yurtbank ve bankanın eski sahibi Ali Avni Balkaner, daha sonraki yargı sürecinde kamuoyunun yakın ilgisini çekti. Yurtbank davasında Alaattin Çakıcı'dan Nesim Malki'ye çok sayıda kiÅŸinin adı geçti. Yurtbank davasında bankanın eski sahibi Ali Avni Balkaner 5 bin 395 yıl hapis cezası ile yargılanırken, 8 ay kaldığı cezaevinden tahliye edildi.RÄ°SK 314 TRÄ°LYONYurtbank'ın mali portresiyle ilgili en somut rapor, denetim ÅŸirketi ‘D and T’nin verdiÄŸi denetim raporuydu. ‘D and T’nin raporunda Yurtbank ile Balkaner Grubu ÅŸirketleri arasındaki kredi iliÅŸkileri de ayrıntısıyla anlatıldı. 31 Aralık 1999 itibarıyle Balkaner Grubu'na verilen nakdi kredilerin tutarının 56 trilyon 208 milyar ve bu kredilere iliÅŸkin faiz toplamının da 258 trilyon 359 milyar lira olduÄŸu ifade edilen raporda, ‘‘Toplam risk 314 trilyon 567 milyar liradır. Bu krediler için bilançoda 280 trilyon 842 milyar lira karşılık ayrılmıştır. Grup firmalarına ve tahsili şüpheli görülen firmalara hesaplarının kat edildiÄŸine iliÅŸkin ihtarnameler gönderilmiÅŸ, ancak bazı muhatap firmalar karşı ihtarlar göndermiÅŸ ve borçları kabul etmemiÅŸtir’’ denilmiÅŸti.BEDAVA VERDÄ°M‘Huysuz ve tatlı kadın’ ÅŸarkısıyla tanınan besteci Muzaffer Ä°lkar'ın damadı olan Ali Avni Balkaner ise Yurtbank davası sırasında mahkemede verdiÄŸi ifadelerin birinde, Yurtbank'ın kurduÄŸu off-shore bankasının toplam borcunun 58 milyon dolar olduÄŸunu belirterek, şöyle konuÅŸmuÅŸtu:‘‘35 yıllık çalışma sonucu 20'yi aÅŸkın ÅŸirket ve 6 bin çalışanıyla Türkiye'nin önde gelen grup ÅŸirketlerinden birini oluÅŸturdum. Benim hatam, bankaya çok güvenip pek çok ÅŸeyi bedava vermemdi. Bankanın içini boÅŸaltmadım. Aksine hep doldurdum. Off-shore bankanın borcu 58 milyon dolar, sadece 3M Gayrimenkul Ortaklığı adlı ÅŸirketimin deÄŸeri 800 milyon dolar. Yurtbank, 1998 yılı başından itibaren devlet denetimi altındaydı ve banka müşterek yönetildi. Tüm borçlarımın arkasındayım. Servetimi de kaybetmek üzereyim.’’Yurtbank davasında 5 bin 395 yıla kadar hapis istemiyle yargılanan Ali Avni Balkaner, sonunda 8 ay cezaevinde kaldıktan sonra tahliye edildi. DGM savcısının, dolandırıcılık için görevsizlik kararı istediÄŸi bu duruÅŸmada off-shore'zedeler hem savcının talebini hem de mahkeme heyetinin tahliye kararını protesto etti.Ali Avni Balkaner, tahliye edilmeden önce Kartal Cezaevi'nde aynı koÄŸuÅŸta kaldığı iki genel müdürüyle tartıştı.Balkaner, A-11 koÄŸuÅŸunda birlikte kaldığı son Genel Müdür Murat Yanık ve ondan önceki Genel Müdür Engin Aras ile tartıştığı için ‘‘Can güvenliÄŸim yok. KoÄŸuÅŸumu deÄŸiÅŸtirin’’ talebinde bulunmuÅŸ ve bu talebi kabul edilmiÅŸti. Ä°ki eski müdür, off-shore mudileri ile anlaÅŸmadan vazgeçtiÄŸi için Balkaner'e tepki göstermiÅŸti.Balkaner, bu olayın yaÅŸandığı günlerde cezaevinden off-shore mudilerine mektup yazarak, tüm parayı ödeyeceÄŸini taahhüt edince anlaÅŸma saÄŸlandı. Off-shorezedelerin kurduÄŸu dernekle bir protokol imzalayan Balkaner, 22 Aralık 1999'dan bu yana geçen süre için yüzde 16 faiz ödemeyi taahhüt etmiÅŸti.Bankacılık sonum olduYURTBANK'ın içini boÅŸaltmak suçundan yargılanan Ali Avni Balkaner, DGM'de görülen davası sırasındaki ifdalerenin birinde, ‘‘Bankacılık sektörüne girmem, sonumun baÅŸlangıcı oldu. Ekonomik krizin nedeni deÄŸil kurbanıyım’’ demiÅŸti. Ä°stanbul 5 No'lu DGM'de görülen bu davada konuÅŸan Balkaner ÅŸunları söylemiÅŸti:‘‘Bankanın içini boÅŸaltmadım, doldurdum. Ä°ki büyük deprem, faaliyet alanım olan inÅŸaat ve emlak sektörüne darbe vurdu. Bankaya el konmadan önce, gayrımenkul ortaklığının yüzde 51'ini, mali yapının güçlenmesi için bankaya devrettim. Devlet, bütün mal varlığıma el koyduÄŸu gibi, borçlarımı da üstlenseydi, off-shore borcu da olmayacaktı. Bütün servetimi kaybettim. Tek tesellim, mal varlığımın, off-shore mudilerinin alacağını karşılıyor olması.’’Â