Güncelleme Tarihi:
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2016 büyüme rakamlarını açıkladı. Türkiye ekonomisi 2016'nın son çeyreğinde yüzde 3.5, 2016'nın tamamında yüzde 2.9 büyüdü. Beklenti 4. çeyrek büyümesinin yüzde 1.9 olması yönündeydi. 3. çeyrek büyüme verisi de yüzde 1.8 düşüşten yüzde 1.3 düşüşe revize edildi.
GSYH 2016'DA YÜZDE 2.9 ARTTI
Üretim yöntemine göre dört dönem toplamıyla elde edilen yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2016 yılında bir önceki yıla göre yüzde 2,9 arttı.
Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2016 yılında bir önceki yıla göre yüzde 10,8 artarak 2 trilyon 590 milyar 517 milyon TL oldu. Gayrisafi yurtiçi hasılayı oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2016 yılında tarım sektörünün toplam katma değeri, zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 4,1 azaldı, sanayi sektörünün toplam katma değeri yüzde 4,5 arttı, inşaat sektörünün toplam katma değeri yüzde 7,2 arttı ve hizmetler sektörünün toplam katma değeri yüzde 0,8 azaldı.
KİŞİ BAŞINA GSYH 2016 YILINDA 32.676 TL OLDU
2016 yılında kişi başına GSYH cari fiyatlarla 32.676 TL, ABD doları cinsinden 10.807 Dolar olarak hesaplandı.
GSYH 2016 yılı dördüncü çeyreğinde yüzde 3,5 arttı
Gayrisafi yurtiçi hasıla tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak (2009=100), 2016 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3,5 arttı.
Üretim yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla tahmini, 2016 yılının dördüncü çeyreğinde cari fiyatlarla 734 milyar 393 milyon TL oldu.
Gayrisafi yurtiçi hasılayı oluşturan faaliyetler incelendiğinde; tarım sektörünün toplam katma değeri, 2016 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 1,3 arttı, sanayi sektörünün toplam katma değeri yüzde 5 arttı, inşaat sektörünün toplam katma değeri yüzde 3,7 arttı ve hizmetler sektörünün toplam katma değeri yüzde 1,8 arttı.
Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2016 yılı dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3,5 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 3,8 arttı.
HANEHALKI NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI 2016 YILINDA YÜZDE 2,3 ARTTI
Hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2016 yılında bir önceki yıl zincirlemiş hacim endeksine göre yüzde 2,3 arttı. Hanehalkı tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 59,5 oldu.
2016 yılında devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 14,7 olurken, sabit sermaye oluşumunun payı yüzde 29,8 oldu. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 7,3, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 3 artış gösterdi.
GSYH 2016 yılı dördüncü çeyreğinde hanehalklarının nihai tüketim harcamaları yüzde 5,7 arttı
Hanehalklarının nihai tüketim harcamaları, 2016 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, zincirleme hacim endeksi olarak yüzde 5,7 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,8 arttı ve gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 2 arttı.
Mal ve hizmet ihracatı, 2016 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 2 azalırken, ithalatı da yüzde 3,9 arttı.
2016 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre mal ve hizmet ihracatı yüzde 2 azalırken, ithalat yüzde 3,9 arttı. Mal ve hizmet ihracatı, 2016 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirleme hacim endeksi olarak yüzde 2,3 arttı, ithalatı ise yüzde 3,3 arttı.
İşgücü ödemeleri 2016 yılında yüzde 22,8 arttı.
İşgücü ödemeleri 2016 yılında yüzde 22,8 artarken, net işletme artığı/karma gelir yüzde 2,6 arttı.
İşgücü ödemeleri 2016 yılı dördüncü çeyreğinde yüzde 19,7 arttı.
İşgücü ödemeler 2016 dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 19,7 artarken, net işletme artığı/karma gelir yüzde 7,7 arttı.
İşgücü ödemelerinin gayrisafi katma değer içerisindeki payı 2016 yılı dördüncü çeyreğinde yüzde 33,3 oldu
İşgücü ödemelerinin gayrisafi katma değer içerisindeki payı geçen yılın aynı döneminde yüzde 31,2 iken bu oran 2016 yılının dördüncü çeyreğinde yüzde 33,3 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 53,4'den yüzde 51,2'ye düştü.
BEKLENTİLER YÜZDE 2.2 YÖNÜNDEYDİ
Yılın üçüncü çeyreğinde daralma kaydeden gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) dördüncü çeyrekte iç talep ve kamu yatırımlarının etkisiyle yüzde 2.3 büyümesi beklenirken, 2016'da büyümenin yüzde 2.2 seviyesinde gerçekleşeceği öngörülüyordu.
GSYH başta darbe girişimi ve terör olayları olmak üzere küresel ticarette zayıflama, gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarında azalma ve jeopolitik gerginlikler ile üçüncü çeyrekte önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1.8 daralmıştı.
Reuters'ın 21 ekonomistin katılımı ile yaptığı ankete göre, dördüncü çeyrek beklentileri yüzde 1.5-4.1; 2016 sonu için büyüme beklentileri ise yüzde 2-2.8 aralığında yer alıyor. Revize edilmeden önce Orta Vadeli Program'da (OVP) 2016 için yüzde 4.5 büyüme öngörülmüş, revize OVP'de ise yüzde 3.2'ye indirilmişti. Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, 2016'da büyümenin yüzde 3'e yakın olacağını söylemişti.
Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, 13 Mart'ta yaptığı bir açıklamada büyümede 2016 son çeyrekte yüzde 2.5, belki biraz daha üzerinde büyüme beklediklerini; 2016 genelinde ise büyümenin yüzde 2.5 civarında oluşacağını beklediklerini söylemişti.
DOLARA NASIL YANSIDI?
Dolar büyüme rakamları açıklanmadan önce 3.64 seviyesinde seyrediyordu, euro ise 3.89 seviyesindeydi. Dolar 3.64'ün altına gevşerken, euroda bir değişiklik yaşanmadı.