2005 Bütçesi Komisyon'da

2005 Bütçe Yasa Tasarısı’nın TBMM’deki görüşmeleri Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın Plan ve Bütçe Komisyonuna yaptığı sunuÅŸla baÅŸladı. Tasarının komisyondaki görüşmeleri kasım, genel kuruldaki görüşmeleri ise aralık ayı sonuna kadar tamamlanacak.Unakıtan, komisyonda yaptığı konuÅŸmada, 2005 bütçesinin yıllık olarak hazırlanan son bütçe olduÄŸunu anımsatarak, üç yıllık bütçeleme sisteminin 2006 bütçesiyle birlikte hayata geçirileceÄŸini belirtti.Bakan Unakıtan, ABD’nin süregelen büyük çaplı cari iÅŸlemler açığıyla yüksek seviyedeki bütçe açığına ek olarak yükselen petrol fiyatları ve bu konudaki belirsizliÄŸin hızlı büyümenin kesintiye uÄŸrayabileceÄŸi kaygılarını artırdığını ifade etti. Özellikle petrol baÅŸta olmak üzere enerji fiyatlarında meydana gelen artışların dikkat çekici boyutlara geldiÄŸine iÅŸaret eden Unakıtan, 26 Ekim itibariyle ABD hafif petrolün varil fiyatının 55.30 dolar olduÄŸunu vurguladı. Unakıtan, "Petrol fiyatları ve dünya ekonomisindeki diÄŸer geliÅŸmeler bugüne kadar olduÄŸu gibi bundan sonra da yakından izlenecek ve gerekli önlemler zamanında alınacaktır" dedi. TÃœRKÄ°YE EN HIZLI BÃœYÃœYEN EKONOMÄ°LERDEN BÄ°RÄ° OLACAKUnakıtan, yıllardır krizlerden kurtulamayan Türkiye’nin "nihayet istikrar ve güven ortamına" kavuÅŸtuÄŸunu söyledi. Türkiye ekonomisinin 2002 ve 2003 yıllarında hedeflerin üzerinde büyüdüğünü, 2004 yılı sonu itibariyle de büyüme hızının yüzde 10 olarak gerçekleÅŸmesini öngördüklerini söyleyen Unakıtan, "Bu performansı ile Türkiye ekonomisi dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri olacaktır" dedi. Unakıtan, "bu baÅŸarının" baÅŸta siyasi istikrar ortamının saÄŸlanması olmak üzere ekonomide fiyat, döviz kuru ve faize iliÅŸkin belirsizliklerin önemli ölçüde giderilmesi ve güven ortamının kurulmasıyla mümkün olduÄŸunu ifade etti. Unakıtan, "Sürekli iyileÅŸerek devam eden bu sürecin önümüzdeki dönemde münferit faktörlere baÄŸlı olmaktan çıkarak kendi kendini besleyen kalıcı kurumsal bir çerçeveye oturtulmasını hedefliyoruz" dedi. YATIRIM SEFERBERLİĞİ BAÅžLADIUnakıtan, ekonomik ve siyasi istikrar ortamı ve yatırım teÅŸvikleri sayesinde Türkiye’nin dört bir yanında adeta bir yatırım seferberliÄŸi baÅŸladığını savundu. Unakıtan, "diÄŸer bir ilgi çekici noktanın da yüksek büyümeye enflasyondaki düşüşün eÅŸlik etmesi" olduÄŸunu söyledi. Unakıtan, ekonomi üç yıl üst üste büyürken enflasyonun sürekli gerilediÄŸini ve yaklaşık 30 yıl aradan sonra tek haneli rakamlara indiÄŸini söyledi. "Enflasyon konusunda bulunduÄŸumuz noktayı yeterli görmüyoruz" diyen Unakıtan, enflasyonu AB üyesi ülkelerdeki gibi düşük seviyelere indirmek ve yıllardan beri yüksek enflasyonun tahribatına maruz kalan ekonomiyi bu sıkıntıdan kurtararak fiyat istikrarının nimetlerinden yararlanmayı amaçladıklarını bildirdi. Unakıtan, enflasyonla mücadelede elde edilen baÅŸarının bir sonucunun da gelecek yıl paradan sıfır atılarak görüleceÄŸini kaydetti. Unakıtan, "Paramızdaki bol sıfırların ülkemizin prestijini sarstığını ve günlük hayatımızı zorlaÅŸtırdığını hepimiz biliyoruz" dedi.CARÄ° AÇIKTA SORUN YOKUnakıtan, 2004 sonu itibariyle ihracatın 62 milyar dolara, ithalatın 95.5 milyar dolara, dış ticaret hacminin ise 157.5 milyar dolara ulaÅŸmasını beklediklerini söyledi. Unakıtan, Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin 15 Ekim itibariyle 35.3 milyar dolara yükseldiÄŸini kaydetti. Unakıtan aÄŸustos sonunda 9.8 milyar dolar olan cari iÅŸlemler açığının finansmanında da sorun yaÅŸanmayacağını belirtti. Unakıtan yabancı doÄŸrudan yatırım giriÅŸinin geçen yılın ocak-aÄŸutos döneminde 574 milyon dolar, bu yılın aynı döneminde ise 1.4 milyar dolar olarak gerçekleÅŸtiÄŸini söyledi. Unakıtan, ekonomik ve siyasi istikrarla saÄŸlanan güven ortamının bir sonucu olan bu trendin 2005 yılında hızlanarak devam edeceÄŸini beklediklerini vurguladı. "HEDEFÄ°MÄ°Z BORÇLARIN VADESÄ°NÄ° UZATMAK"İç borçlanma faiz oranlarının düşmeye devam ettiÄŸini, ortalama borçlanma vadesinin 210 günden 329 güne çıktığını belirten Unakıtan, "Önümüzdeki dönemde hedefimiz bir taraftan borç faiz oranlarını daha aÅŸağılara çekerken diÄŸer taraftan da borçların vadesini uzatmaktadır" dedi.Unakıtan, kamu net borç stokunu daha aÅŸağı seviyelere çekmenin de temel öncelikleri arasında yer aldığını ifade ederek, bu amaçla mali disiplin sürdürülerek faiz dışı fazla hedefinin yakalanması ve faizlerin aÅŸağı çekilmesinin saÄŸlanacağını kaydetti. Unakıtan, faiz oranlarındaki düşüşe paralel olarak bütçe üzerindeki faiz yükünün aÅŸağı çekildiÄŸini söyledi. 2005 YILI BÃœYÃœKLÃœKLERÄ° Unakıtan, 2005 yılında GSMH’nın 480.9 milyar YTL, GSMH büyüme hızının yüzde 5, GSMH deflatörünün yüzde 8, TEFE ve TÃœFE’nin yıl sonunda yüzde 8, ihracatın 71 milyar dolar, ithalatın da 104 milyar dolar olarak hedeflendiÄŸini bildirdi.SORUNLAR ORTADAN KALKTI ANLAMINA GELMEZKemal Unakıtan, 2003 ve 2004 yılları bütçe uygulamalarında baÅŸarılı olunmasının, kamu maliyesinde düzlüğe çıkıldığı ve mali sorunların tamamen ortadan kalktığı anlamına gelmediÄŸini söyledi. Unakıtan, "Mali disiplin anlayışı 2005 yılında da temel öncelik olarak kalacaktır" dedi. Unakıtan, 2005 konsolide bütçesinin yüzde 5, tüm kamu sektörü için yüzde 6.5 faiz dışı fazla hedefine uygun olarak hazırlandığını anlattı. Unakıtan, 2005 yılında tahakkuk esaslı muhasebeyle analitik bütçe sınıflandırmasının yaygınlaÅŸtırılmasına yönelik çalışmaların hızlandırılacağını, performans esaslı bütçeleme, çok yıllı bütçeleme ve stratejik planlama sistemine geçiÅŸ yönündeki çalışmaların sonuçlandırılacağını kaydetti.YTL KOLAYLIK GETÄ°RDÄ°2005 bütçesinin YTL ile hazırlanan ilk bütçe olduÄŸunu anımsatan Unakıtan, bütçe hedeflerine iliÅŸkin rakamları verirken "YTL’ye geçince ne kadar kolay telaffuz ettik. Hepimize kolaylık geldi. Türk halkına da kolaylık geldi" dedi. Unakıtan, bütçe giderlerinin 155.5, bütçe gelirlerinin 126.3, bütçe açığının 29.1, faiz dışı fazlanın 27.3, IMF tanımlı faiz dışı fazlanın da 24 milyar YTL olarak tahmin edildiÄŸini kaydetti. Unakıtan, 2004 sonu gerçekleÅŸme tahminlerine göre, bütçe giderlerinin yüzde 9, bütçe gelirlerinin yüzde 16.3 arttığını, bütçe açığının ise yüzde 14.3 azalma gösterdiÄŸini vurguladı. Unakıtan, 2005 bütçesinde yatırımlara daha çok para ayrıldığını söyledi. Bütçeden faiz giderlerine ayrılan payın analitik bütçe sınıflandırması esas alındığında 2003 yılındaki yüzde 44.1 seviyesinde 2004 yılında yüzde 41’e, 2005 yılında ise yüzde 36.3’e düşeceÄŸinin tahmin edildiÄŸini bildirdi. MALÄ° DÄ°SÄ°PLÄ°NDE TAVÄ°Z YOKBakan Unakıtan, 2004 yılı bütçesinde olduÄŸu gibi 2005 yılı bütçesinin de kamu sektöründe mali disiplinin tavizsiz bir ÅŸekilde uygulanması hedefine odaklandığını kaydetti. Unakıtan, 2005 bütçesiyle kamuda mali disiplinin sürdürülmesi ve etkin bir borçlanma politikası izlenmesi yoluyla faiz giderlerinin GSMH’ye oranının yüzde 11.7 seviyesine düşürülmesinin amaçlandığını söyledi. IMF’NÄ°N Ä°STEDİĞİ TASIRI KOMÄ°SYONA GÖNDERÄ°LECEKKamu maliyesi alanında en önemli konulardan birinin vergi politikası ve vergi yönetimine iliÅŸkin olarak alınan kararlar olduÄŸun anlatan Unakıtan, "Vergi sistemi ve mali toparlanmanın kalıcılığı-kalitesi baÄŸlamında iki husus öne çıkmaktadır. Birinci olarak, kayıt dışılığı azaltmaya dönük, basit, geniÅŸ tabanlı ve düşük oranlı bir vergi sistemi, ikinci olarak ise etkin bir gelir idaresi oluÅŸturulması gerekmektedir" dedi. Unakıtan, anlaşılabilir ve saydam bir vergi mevzuatı, öngörülebilir bir vergi yükü ve etkin bir vergi idaresi amaçladıklarını anlatarak, bu uygulamaların hayata geçirilmesini, kayıt dışı ekonominin kayda alınması ve yatırım ortamının iyileÅŸtirilmesi açısından önem taşıdığını anlattı. Bakan Unakıtan, IMF’yle yapılan görüşmelerde yapısal öncelikler arasında yer alan Gelirler Genel Müdürlüğü’nün yeniden yapılandırılmasını düzenleyen tasarının önümüzdeki günlerde TBMM’ye gönderileceÄŸini bildirdi. VERGÄ° BARIÅžINDAN 4.7 KATRÄ°LYONLUK GELÄ°RUnakıtan, vergi barışı projesinden Eylül 2004 sonu itibariyle tahminleri de aÅŸarak 4.7 katrilyon liralık tahsilat yapıldığını bildirdi. Unakıtan, 2005 yılı tahminlerinde kurumlar vergisi oranında gerçekleÅŸtirilecek 3 puanlık indirimin yol açacağı etkinin de dikkate alındığını anlattı. Unakıtan, "2005 yılı için makro ekonomik hedeflere uygun, bütçe açığını yüzde 6.1’e indiren, faiz yükünü hem nominal hem de reel olarak azaltan, yatırımlarda yüzde 37 reel artış öngörün, çalışanları ve emeklileri enflasyona ezdirmeyen iç ve dış piyasalara güven veren bir bütçe takdim ettiklerini" savundu. REHAVETE KAPILMIYORUZ"Elde edilen baÅŸarıları yeterli görüp rehavete kapılmıyoruz. Hiç kimse de rehavete kapılmasın" diyen Unakıtan, 2005 yılında geçmiÅŸte yaÅŸanan sıkıntıları tekrar yaÅŸamamak ve dibe vurmamak için dikkatli olunması ve aynı azım ve gayretle çalışma devam edilmesi gerektiÄŸini söyledi. Unakıtan, sunuÅŸ konuÅŸmasının ardından "milletvekili maaÅŸlarının artırılıp artırılmayacağı" yönündeki bir soru üzerine bu konuda kendisine resmi olarak bir talep gelmediÄŸini söyledi.Â