2001 Türkiye krizini Efes’te yaşadım Coca-Cola, krize karşı ’atak’ duracak
Güncelleme Tarihi:
Vahap MUNYAR
Oluşturulma Tarihi: Ekim 16, 2008 00:00
1998 Rusya ve 2001 Türkiye krizlerini Efes İçecek Grubu’nu yönetirken geçiren The Coca-Cola Company’nin 3.5 aylık CEO’su Muhtar Kent, "Rusya ve Türkiye’nin krizleri daha yereldi. Şimdi global kriz yaşıyoruz. Kriz deneyimim bu ortamda işime yarıyor" dedi. Kent, "Adımları daha dikkatli atsak da krize rağmen Coca-Cola geri çekilmeyecek, atak olacak, tüketici onu yanında hissedecek" diye konuştu.
TEMMUZ ayı başında Coca-Cola’nın zirvesine CEO olarak adını yazdırıp Türkiye’yi gururlandıran Muhtar Kent, yeni görevine başladıktan sonra ilk özel görüşmesini Hürriyet’le yaptı. Muhtar Kent’le The Coca-Cola Company’nin Atlanta’daki merkezinde bulunan ofisinde görüştük. Bu görüşmeden bir gün önce ağırladığı Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen’e, "2001 krizinde büyük deneyim kazanmış Türk yöneticilerin değeri şimdiki krizle birlikte çok arttı" diyen Kent’e, ilk sorularımdan biri, "Bu saptama sizin için de geçerli mi?" oldu. Kent, "1998 Rusya ve 2001 Rusya krizini Efes İçecek Grubu’nun başındayken yaşadım. Benim için elbette büyük deneyimdi. Ancak, o krizler yereldi. Oysa şimdi global ve daha büyük bir kriz yaşıyoruz. Yine de kriz deneyimi bu ortamda işe yarıyor" dedi.
Coca-Cola’nın kriz planı
Muhtar Kent’e Coca-Cola’nın kriz planını sordum, şöyle anlattı: "Öncelikle tüketicilerimizle asla bağlantıyı kesmek yok. Başta Coca-Cola olmak üzere alkolsüz içecek sektöründeki tüm markalarımızın tanıtımına dönük yatırımlarımız sürecek, tüketici bizi hep yanıbaşında görecek. Başta ABD olmak üzere, dünyada şimdilik finans ağırlıklı çok büyük kriz yaşanmasına rağmen, Coca-Cola geri çekilmeyecek, canlılığını koruyacak."
Çalkantıda gemi iyi gidiyor
Kent, "ABD ve Avrupa ülkeleri krizin önüne set çekebilmek için trilyon dolarlık önlemler alıyor, piyasaya para pompalıyor. Bu ortam Coca-Cola’yı nasıl etkiliyor?" sorusunu şöyle yanıtladı: "Şu ana kadar beklentilerin üzerinde büyümemiz sürdü. Yani, çalkantılı sularda gemiyi istediğimiz gibi yüzdürdük. Krizin en büyük etkisi borsalarda, para piyasalarında görüldü. Bu durum tüm dünya devi şirketler gibi Coca-Cola’nın piyasa değerini de olumsuz etkiledi."
Reel sektöre sıçrıyor
Kent, global finansal krizin reel sektör üzerindeki etkileri konusunda şu yorumu yaptı: "ABD’de kriz mortgage sisteminde başladı. Krizin başlamasının nedeni, teminatla borç arasındaki ilişkinin kopmasıydı. Kredi için teminat sayılan konutların fiyatı düşünce, teminatlar yetersiz kaldı. Dünyada bilgi akışının çok hızlanması, kriz açısından olumsuz etki yaptı. Olumsuz bilgiler anında yayıldıkça, finansal kriz dünyayı sardı. Banka batışları, devlet tarafından kurtarmalar gündeme geldi. Finansal sektörde çok büyük daralma olacak, kriz adım adım reel sektöre doğru da kayacak. İnsanlar işlerini kaybetmeye başlayınca, krizin etkisini daha yakından hissedecekler."
Çin ve Hindistan yavaşlıyor
Muhtar Kent, "Şimdiye kadar Çin, Hindistan ve Rusya, ABD’den başlayan kriz karşısında dünyanın sigortası, dengeleyici motoru gibi görülüyordu. Siz de buna katılıyor musunuz?" sorusunu şöyle yanıtladı: "Rusya, hiç de öyle rahat durumda değil. Nitekim bunu Başbakan Putin’in açıklamalarından, sıklıkla borsasını kapatmak zorunda kalmasından anlamak mümkün. Çin ve Hindistan’da ise büyüme yavaşlıyor. Çin’in büyümesi yüzde 8’lerden 2’lere düşebilir. Hindistan, yılda yüzde 8-9 büyümezse, işsizliği mevcut dengede tutmada bile zorlanıyor. Bu da beraberinde sosyal sorunlar getiriyor."
Aynı oda ve nazar boncuğu
Muhtar Kent, "Bu odaya daha önce gelmiştin" dedi. Yani, CEO olunca odasını değiştirmemiş, eski odasını kullanmayı yeğlemişti. Kent’in masasındaki nazar boncuğu dolu Coca-Cola şişesi de dikkati çekti.
Türkiye’nin de katkısı oldu, kárı yüzde 14 arttı
THE Coca-Cola Company, üçüncü çeyrek sonuçlarını da dün açıkladı. Coca-Cola 26 Eylül’de sona eren üçüncü çeyrekte 1.89 milyar dolar, hisse başına da 81 sent kár etti. Geçen yıl aynı dönemde şirketin kárı 1.65 milyar dolar, hisse başına kárı ise 71 sent olmuştu. Coca-Cola’nın gelirleri ise üçüncü çeyrek itibariyle yüzde 9 artarak, 8.39 milyar dolar oldu. Coca-Cola’nın satışları da yüzde beş artarken, Kuzey Amerika’daki satışı yüzde 2 düştü. Üçüncü çeyrekte Coca-Cola’nın satışlarına aralarında Çin, Türkiye, Hindistan Güneydoğu Avrasya, Kuzey ve Batı Afrika, Ortadoğu ülkelerinin bulunduğu gelişmekte olan ülkeler önemli katkı sağladı. Coca-Cola, bu ülkelerde iki haneli büyümeler yaşadı.
Piyasa değeri 2 saatte 5 milyar dolar arttı, Kent biraz rahatladı
MUHTAR Kent’le Atlanta’daki ofisinde görüştükten sonra New York’a geçtim. New York’a geçerken The Coca-Cola Company’nin CEO’su Muhtar Kent’le tesadüfen aynı uçağa denk geldik. Geçen hafta cuma günü ABD saatiyle 14.00’te uçak havalandığında Kent’le başta Wall Street olmak üzere, dünya borsalarında geçen hafta yaşanan çöküşü konuştuk. Kent, şirketlerin piyasaya değerlerindeki müthiş erimeye, "General Motors’un (GM) 5 önemli markası var ama bugün itibariyle değeri 3 milyar dolara düşmüş durumda" örneğini verdi. "Coca-Cola’nın değeri ne kadar?" sorum üzerine Kent’in yanıtı, "Yılbaşından buyana hisselerimizin değeri yüzde 30 düştü. Bunun çoğu da son 15 günde gerçekleşti. Piyasa değerimiz 135-140 milyar dolardı" oldu. Uçak New York’a indiğinde saat 15.55’ti ve Wall Street’te işlemler bitmek üzereydi. O güne düşüşle başlayan Dow Jones Endeksi, işlemleri bir gün öncesi oranla başabaş kapatmak üzereydi. Muhtar Kent, cep telefonundan Coca-Cola’nın değerine baktı, "Piyasa değerimizde 5 milyar dolarlık bir toparlanma var" dedi.
Şişeleyicilerle 20 milyar dolar nakit yaratma planımız sürecek
GLOBAL kriz ortamında The Coca-Cola Company’nin nasıl bir strateji izleyeceği soruma, CEO Muhtar Kent’ten şu yanıt geldi: "Şişeleyicilerimizle birlikte 20 milyar dolar nakit yaratıyoruz. Hedefimiz bunu yaratmaya devam edip, yatırımları sürdürmek. Ancak, bugünkü ortamda kaynakları kullanırken daha titiz ve seçici olacağız. Yatırımlarımızda en hızlı karşılığı alabileceğimiz bölgelere yönelmeye çalışacağız."
Türkiye’ye 1 milyar dolar yattı 25 bin aile geçiniyor
MUHTAR Kent’e, "Coca-Cola dünyası içinde Türkiye’nin yeri nerede? Durumunda gerileme ya da yükselme olacak mı?" sorusu üzerine, Türkiye’nin konumunu şöyle özetledi:
Coca-Cola, bugüne kadar Türkiye’ye 1 milyar dolarlık yatırım yaptı. 25 bin aile Coca-Cola’dan geçimini sağlıyor.
Coca-Cola’nın Türkiye’deki operasyonları, dünyada 14-15’inci sırada bulunuyor.
Türkiye’deki büyüme rakamlarımız, dünyada genelde ilk 5 arasında yer alıyor.
Kısacası, Türkiye’nin Coca-Cola dünyasındaki konumu çok iyi görünüyor. Coca-Cola, Türkiye’den genelde iyi sonuçlar alıyor.
Coca-Cola, Türkiye’de aynı çizgisini sürdürmeyi planlıyor.
Türkiye ’peşin güven’ yaratsın
MUHTAR Kent’e, "Hükümet, Türkiye’nin global krizden az etkilendiğini, en az hasarla da atlatacağını düşünüyor. ABD’den bakınca da gerçekten böyle mi görünüyor? Türkiye, bu ortamda neler yapmalı?" şeklindeki sorum üzerine, şu mesajları verdi:
Öncelikle Merkez Bankası akıllı davranıyor, iyi bir tutum izliyor.
Ancak, sıkıntıda olan banka varsa, bu durum su yüzüne çıkmadan önlem alınmalı.
Likidite sıkıntısı gündeme gelmeden, gerekli adımlar atılmalı.
Türkiye’de finans kesimine güven bozulmamış da olsa, mevcut güven perçinlenmeli.
Şirketler verimliliği artırmak, üretim maliyetlerini düşürmek için ellerinden geleni yapmalı.
"Türkiye, krizi fırsata çevirecek" rahatlığı içinde olunmamalı.
Çünkü, dünyadaki krizin olumsuz yansımaları da görülecek.
Örneğin, Rusya krizden büyük zarar görürse, Türkiye’ye gelen Rus turist sayısı azalabilecek.
Coca-Cola’nın kriz planı
Muhtar Kent’e Coca-Cola’nın kriz planını sordum, şöyle anlattı: "Öncelikle tüketicilerimizle asla bağlantıyı kesmek yok. Başta Coca-Cola olmak üzere alkolsüz içecek sektöründeki tüm markalarımızın tanıtımına dönük yatırımlarımız sürecek, tüketici bizi hep yanıbaşında görecek. Başta ABD olmak üzere, dünyada şimdilik finans ağırlıklı çok büyük kriz yaşanmasına rağmen, Coca-Cola geri çekilmeyecek, canlılığını koruyacak."
Çalkantıda gemi iyi gidiyor
Kent, "ABD ve Avrupa ülkeleri krizin önüne set çekebilmek için trilyon dolarlık önlemler alıyor, piyasaya para pompalıyor. Bu ortam Coca-Cola’yı nasıl etkiliyor?" sorusunu şöyle yanıtladı: "Şu ana kadar beklentilerin üzerinde büyümemiz sürdü. Yani, çalkantılı sularda gemiyi istediğimiz gibi yüzdürdük. Krizin en büyük etkisi borsalarda, para piyasalarında görüldü. Bu durum tüm dünya devi şirketler gibi Coca-Cola’nın piyasa değerini de olumsuz etkiledi."
Reel sektöre sıçrıyor
Kent, global finansal krizin reel sektör üzerindeki etkileri konusunda şu yorumu yaptı: "ABD’de kriz mortgage sisteminde başladı. Krizin başlamasının nedeni, teminatla borç arasındaki ilişkinin kopmasıydı. Kredi için teminat sayılan konutların fiyatı düşünce, teminatlar yetersiz kaldı. Dünyada bilgi akışının çok hızlanması, kriz açısından olumsuz etki yaptı. Olumsuz bilgiler anında yayıldıkça, finansal kriz dünyayı sardı. Banka batışları, devlet tarafından kurtarmalar gündeme geldi. Finansal sektörde çok büyük daralma olacak, kriz adım adım reel sektöre doğru da kayacak. İnsanlar işlerini kaybetmeye başlayınca, krizin etkisini daha yakından hissedecekler."
Çin ve Hindistan yavaşlıyor
Muhtar Kent, "Şimdiye kadar Çin, Hindistan ve Rusya, ABD’den başlayan kriz karşısında dünyanın sigortası, dengeleyici motoru gibi görülüyordu. Siz de buna katılıyor musunuz?" sorusunu şöyle yanıtladı: "Rusya, hiç de öyle rahat durumda değil. Nitekim bunu Başbakan Putin’in açıklamalarından, sıklıkla borsasını kapatmak zorunda kalmasından anlamak mümkün. Çin ve Hindistan’da ise büyüme yavaşlıyor. Çin’in büyümesi yüzde 8’lerden 2’lere düşebilir. Hindistan, yılda yüzde 8-9 büyümezse, işsizliği mevcut dengede tutmada bile zorlanıyor. Bu da beraberinde sosyal sorunlar getiriyor."
Aynı oda ve nazar boncuğu
Muhtar Kent, "Bu odaya daha önce gelmiştin" dedi. Yani, CEO olunca odasını değiştirmemiş, eski odasını kullanmayı yeğlemişti. Kent’in masasındaki nazar boncuğu dolu Coca-Cola şişesi de dikkati çekti.
Türkiye’nin de katkısı oldu, kárı yüzde 14 arttı
THE Coca-Cola Company, üçüncü çeyrek sonuçlarını da dün açıkladı. Coca-Cola 26 Eylül’de sona eren üçüncü çeyrekte 1.89 milyar dolar, hisse başına da 81 sent kár etti. Geçen yıl aynı dönemde şirketin kárı 1.65 milyar dolar, hisse başına kárı ise 71 sent olmuştu. Coca-Cola’nın gelirleri ise üçüncü çeyrek itibariyle yüzde 9 artarak, 8.39 milyar dolar oldu. Coca-Cola’nın satışları da yüzde beş artarken, Kuzey Amerika’daki satışı yüzde 2 düştü. Üçüncü çeyrekte Coca-Cola’nın satışlarına aralarında Çin, Türkiye, Hindistan Güneydoğu Avrasya, Kuzey ve Batı Afrika, Ortadoğu ülkelerinin bulunduğu gelişmekte olan ülkeler önemli katkı sağladı. Coca-Cola, bu ülkelerde iki haneli büyümeler yaşadı.
Piyasa değeri 2 saatte 5 milyar dolar arttı, Kent biraz rahatladı
MUHTAR Kent’le Atlanta’daki ofisinde görüştükten sonra New York’a geçtim. New York’a geçerken The Coca-Cola Company’nin CEO’su Muhtar Kent’le tesadüfen aynı uçağa denk geldik. Geçen hafta cuma günü ABD saatiyle 14.00’te uçak havalandığında Kent’le başta Wall Street olmak üzere, dünya borsalarında geçen hafta yaşanan çöküşü konuştuk. Kent, şirketlerin piyasaya değerlerindeki müthiş erimeye, "General Motors’un (GM) 5 önemli markası var ama bugün itibariyle değeri 3 milyar dolara düşmüş durumda" örneğini verdi. "Coca-Cola’nın değeri ne kadar?" sorum üzerine Kent’in yanıtı, "Yılbaşından buyana hisselerimizin değeri yüzde 30 düştü. Bunun çoğu da son 15 günde gerçekleşti. Piyasa değerimiz 135-140 milyar dolardı" oldu. Uçak New York’a indiğinde saat 15.55’ti ve Wall Street’te işlemler bitmek üzereydi. O güne düşüşle başlayan Dow Jones Endeksi, işlemleri bir gün öncesi oranla başabaş kapatmak üzereydi. Muhtar Kent, cep telefonundan Coca-Cola’nın değerine baktı, "Piyasa değerimizde 5 milyar dolarlık bir toparlanma var" dedi.
Şişeleyicilerle 20 milyar dolar nakit yaratma planımız sürecek
GLOBAL kriz ortamında The Coca-Cola Company’nin nasıl bir strateji izleyeceği soruma, CEO Muhtar Kent’ten şu yanıt geldi: "Şişeleyicilerimizle birlikte 20 milyar dolar nakit yaratıyoruz. Hedefimiz bunu yaratmaya devam edip, yatırımları sürdürmek. Ancak, bugünkü ortamda kaynakları kullanırken daha titiz ve seçici olacağız. Yatırımlarımızda en hızlı karşılığı alabileceğimiz bölgelere yönelmeye çalışacağız."
Türkiye’ye 1 milyar dolar yattı 25 bin aile geçiniyor
MUHTAR Kent’e, "Coca-Cola dünyası içinde Türkiye’nin yeri nerede? Durumunda gerileme ya da yükselme olacak mı?" sorusu üzerine, Türkiye’nin konumunu şöyle özetledi:
Coca-Cola, bugüne kadar Türkiye’ye 1 milyar dolarlık yatırım yaptı. 25 bin aile Coca-Cola’dan geçimini sağlıyor.
Coca-Cola’nın Türkiye’deki operasyonları, dünyada 14-15’inci sırada bulunuyor.
Türkiye’deki büyüme rakamlarımız, dünyada genelde ilk 5 arasında yer alıyor.
Kısacası, Türkiye’nin Coca-Cola dünyasındaki konumu çok iyi görünüyor. Coca-Cola, Türkiye’den genelde iyi sonuçlar alıyor.
Coca-Cola, Türkiye’de aynı çizgisini sürdürmeyi planlıyor.
Türkiye ’peşin güven’ yaratsın
MUHTAR Kent’e, "Hükümet, Türkiye’nin global krizden az etkilendiğini, en az hasarla da atlatacağını düşünüyor. ABD’den bakınca da gerçekten böyle mi görünüyor? Türkiye, bu ortamda neler yapmalı?" şeklindeki sorum üzerine, şu mesajları verdi:
Öncelikle Merkez Bankası akıllı davranıyor, iyi bir tutum izliyor.
Ancak, sıkıntıda olan banka varsa, bu durum su yüzüne çıkmadan önlem alınmalı.
Likidite sıkıntısı gündeme gelmeden, gerekli adımlar atılmalı.
Türkiye’de finans kesimine güven bozulmamış da olsa, mevcut güven perçinlenmeli.
Şirketler verimliliği artırmak, üretim maliyetlerini düşürmek için ellerinden geleni yapmalı.
"Türkiye, krizi fırsata çevirecek" rahatlığı içinde olunmamalı.
Çünkü, dünyadaki krizin olumsuz yansımaları da görülecek.
Örneğin, Rusya krizden büyük zarar görürse, Türkiye’ye gelen Rus turist sayısı azalabilecek.