2000 yılını erteleyelim

Bilgisayar sistemlerinde 2000 yılında yaşanacak olan tarih problemine yüzde 100 garantili çözümün bulunamaması, yeni bir tartışma başlattı. Aralarında ABD Bilgi Teknolojileri Birliği'nin de bulunduğu bazı örgütler, 2000 yılı felaketi konusunda zaman kazanabilmek için son çare olarak 1999 yılının bir yıl daha uzatılması fikrini ortaya attılar.

2000 yılında bilgisayar sistemlerinde yaşanacak olan tarih probleminin çözülebilmesi için harcanan milyarlarca dolara rağmen, bu sorunu tamamiyle ortadan kaldırabilen bir çözümün henüz bulunmaması ilginç bir tartışmayı gündeme getirdi. 2000 yılı problemi için kurulan sivil örgütlerde ve Internet sitelerinde, kalan 1 yıl 6 ay ve 23 gün içinde soruna tatminkar bir çözüm bulunamaması halinde zaman kazanabilmek için 1999 yılının bir yıl uzatılması tartışılmaya başlandı.

Aralarında ABD Bilgi Teknolojileri Birliği'nin (ITAA) de bulunduğu bazı kuruluşlar, 2000 yılı tarih probleminin çözümünde yüzde 100 başarı sağlanmadığı sürece, 2000 yılının ertelenmesinin en doğru çözümlerden biri olacağını savunuyorlar. Bu gerçekleştiği taktirde, Gregoryen takvim sisteminin bozulmaması için, 1999 yılı bir yıl daha yaşandıktan sonra, takvimler 2001'e geçecek. Böylece, 2000 yılı problemi konusunda bir yıl daha kazanılırken, takvim sisteminde de bir kayma olmayacak.

CLINTON-BLAIR

1999'un bir yıl daha uzatılması konusunun, geçtiğimiz şubat ayında ABD Başkanı Bill Clinton ile İngiltere Başbakanı Tony Blair'in G8 zirvesi öncesinde yaptıkları görüşmede de gündeme geldiği iddia ediliyor. Clinton, bu görüşme sonrasında Beyaz Saray'da ‘‘2000 Yılı Dönüştürme Konseyi’’ adıyla bir konsey kurarak, 2000 yılı problemiyle ilgili bir çalışma başlatmıştı.

1999 yılının ertelenmesi fikrine, ‘‘son çare’’ olarak bakan bilgisayar sistemi uzmanları, bu çözümün de yeni problemler doğurabileceğini savunuyorlar. Erteleme kararının sadece bir kaç ülke tarafından alınmasının bir işe yaramayacağını kaydeden uzmanlar, sistemin problemsiz çalışabilmesi için dünya üzerindeki tüm ülkelerin yıl ertelemeye katılmaları gerektiğine dikkat çekiyorlar. Aksi taktirde, 2000 yılını 1999 olarak yaşayan bir ülkenin, bu karara uymayan bir ülke ile ticari ilişkilerinde, 2000 yılı tarih problemi kadar ciddi tehlikeler doğacağı belirtiliyor.

BÜYÜK HARCAMA

2000 yılı probleminin çözümü için yapılması gerekenlerin parasal hacmi oldukça yüksek rakamlara ulaşıyor. Sorunu gidermek için ABD'nin 74 (19 katrilyon lira), Türkiye'nin 6.5 milyar dolarlık (1.7 katrilyon lira) harcama yapması gerekiyor. Tüm dünyanın 2000 yılı için yapması gereken toplam harcama miktarı ise 530 milyar dolar olarak hesaplanıyor.

Dünyada 60 milyon kadar bilgisayar programının etkileneceği tahmin edilen sorun için IBM'e göre orta büyüklükteki bir şirketin yılda 400 personelini buna ayırması gerekiyor.

Gartner Group'a göre ise, yine orta büyüklükteki bir şirketin sorunu çözmek için harcaması gereken para ortalama 6.6 milyon dolar (1.7 trilyon lira).

Problem nedir?

2000 yılında bilgisayar sistemlerinde yaşanacak sorunun temelinde, tarih formatlarının iki haneli olarak kullanılması yatıyor. ‘‘1998’’ yılını ‘‘98’’ olarak kullanan tüm bilgisayar sistemleri, 2000 yılını ‘‘00’’ olarak algılayacaklar. Bu nedenle dünyada kurulu bilgisayar sistemlerinin yüzde 60 kadarının, 1 Ocak 2000 tarihinde bu sorun ile karşı karşıya kalacağı tahmin ediliyor. 1997 ve öncesinde üretilen bilgisayar sistemlerinin ise yüzde 90'ının sorundan etkileneceği belirtiliyor. İki haneli tarih formatının 2000 yılında yaratacağı karışıklık, bankacılık sistemlerinden, sağlığa, ulaştırmadan savunmaya,asansörlerden dijital saatlere kadar teknolojinin günlük hayatımıza girdiği her alanda kendini hissettirecek.

Bilgisayarınızı test edin

Bilgisayarınızın 1 Ocak 2000 tarihinde neler yaşayacağını merak ediyorsanız, bunu bir kaç küçük test ile görme şansına sahipsiniz.

Kullandığınız PC'nin 2000 yılına otomatik olarak geçip geçmediğini bilgisayarınız açıkken kontrol edebilirsiniz.

Windows 95'ten MS-DOS'a çıkın.

‘‘time’’ komutunu girin ve saati 23:58'e ayarlayın.

‘‘date’’ komutunu girin ve tarihi 31-12-1999'a ayarlayın.

Bir kaç dakika sonra tarihin 1 Ocak 2000'i göstermesini bekleyin.

Bilgisayarınızı yeniden açıp kapatın ve tarihi kontrol edin.

Eğer bilgisayarınızda tarih 1 Ocak 2000 olarak görülüyorsa, PC'niz bu küçük sınavı geçmiş sayılır.

Bilgisayarınızın 2000 yılı içerisinde 29 Şubat'ı gösterip göstermediğini kontrol edin.

İlk testte olduğu gibi saati 23:58'e, tarihi ise 29-02-2000'e ayarlayın.

Eğer istediğiniz tarih ekranda ise, PC'niz bu testi de başarıyla tamamladı.

1 Ocak 2000'de neler olacak?

1999 başında açtırdığınız hesabınıza 1 yıl yerine 99 yıllık faiz işlediğini göreceksiniz.

1965 doğumlu olduğunuz halde, nüfus idaresinin bilgisayarı ‘‘2000-1965=35’’ yerine ‘‘65-00=65’’ hesabını yapacağı için yaşınız birden 65 olarak hesaplanacak.

Kredi kartınız 2000 yılının haziran ayına kadar geçerli olduğu halde, alış-veriş yaptığınız mağazanın sistemi kartınızın tarihini ‘‘00’’ olarak görecek ve kartınızı kullanamayacaksınız.

2000 yılının ocak ayında kredi kartı ekstrenizde 200 trilyon liralık bir hesap olacak. Çünkü, 2000 yılına uyumlu olmayan sistem, size 99 yıllık faiz işletecek.

Yolculuk yaptığınız uçağın kullandığı ve dünyada 23 tane bulunan uydusal yön bulma sistemi, yanlış koordinat vereceği için iniş yapacağınız hava limanına ulaşmakta zorlanacaksınız.

Telefon idaresi, 2000’in yılbaşında aradığınız ailenizle yaptığınız telefon görüşmesinin 99 yıl sürdüğünü ve 150 milyar lira ödemeniz gerektiğini savunacak.