Güncelleme Tarihi:
Milletvekili adaylarının kesinleşmesiyle birlikte kampanya süreci başladı.
7 Haziran genel seçiminde 550 koltuk için, 20 partiden yaklaşık 10 bin kişi yarışacak. Her partinin her ilde aday çıkarmadığı dikkate alınırsa, bir koltuğa 18’e yakın aday düşüyor. Kıran kırana geçecek mücadelede kampanya için yapılacak harcama, adayların rakiplerine fark atmasında önemli rol oynuyor. Özellikle bıçak sırtı bir sırada aday olanların yaklaşık 200 ila 500 bin lira arasında harcama yapabileceği belirtiliyor. ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’in Türkiye’ye geldiğinde görüştüğü tek sivil toplum örgütü Denge ve Denetleme Ağı seçimlerin şeffaf finansmanı için “Aramızda paranın lafı olsun” kampanyası başlattı. “Siyasete harcanan paranın lafını edebilseydik hayatımızda neler değişirdi” sorusunu temel alan kampanyada “Söz konusu olan milletin parasıysa, harcanan üç kuruşun bile lafı olmalı” mesajı veriliyor.
ÖNCE OFİSE PARA
Kendisi de bir dönem milletvekili aday adayı olan kampanyanın önemli isimlerinden Şakir Gürel seçim kampanyalarında paranın nerelere harcandığını şöyle anlattı: “Önce seçim ofisleri tutuluyor. Bizde şark kültüründen kaynaklanan kötü bir bakış açısı var. Bir yerdeki 10 kahvehaneden 6-7’si bir parti tarafından kapatılmışsa orada o partinin havası esiyor. Seçim konvoyları kurulurken inanılmaz bir araç kiralama var, duraklarda taksi kalmıyor. Afiş, bayrak vs genelde genel merkez tarafından gönderiliyor, ancak parti yardımda bulunamıyorsa aday kendi karşılıyor. Araçların parti ve aday fotoğrafları ve afişlerle giydirilmesi de ayrı bir kalem. Paranın büyük bölümü bunlara gidiyor. Reklam ve ilan harcamaları bu harcamanın yanında tali kalıyor. Yani para aday seçiminde birincil etken. Parası olmayan düdüğü çalamıyor. Maalesef eşit şartlarda siyaset yapma imkanı yok. Partilere verilen Hazine yardımının bir önceki oy oranına göre dağıtılması da adaletsizlik.”
10 adımda şeffaf finansman
Kampanyada seçimlerin şeffaf finansmanı için neler yapılması gerektiği 10 adımda anlatılıyor:
1- Partinizin aldığı nakdi bağışları, ayni yardımları ve kampanya harcamalarını kamuoyu ile paylaşmak için seçim kampanyalarının resmi olarak başladığı gün, internet sitesi oluşturun.
2- Seçim takviminin başlangıç tarihi itibarıyle partinizin mali kaynaklarını, bağışçılarınızın kimler olduğunu ve bağış miktarlarını günlük olarak internet sitenizde paylaşın.
3- Partinizin kampanya harcamalarının bilançosunu (harcama kalemleri, harcama miktarları, harcama yapılan kurumlar, uzmanlar ve çalışanlar olarak) hergün internet sitenizde paylaşın.
4- İsimsiz, sahte isimle veya başkası adına bağış yapılamayacağı konusunda bir ilke belirleyip denetimini yapın.
5- İnternet siteniz vatandaşların soru sorabileceği ve bilgi talep edebilecekleri bir formatta olsun. 48 saat içinde cevap verin ve yayınlayın.
6- Merkezi ve yerel idarelerin mali kaynaklarını kampanyalarınızda kullanmayın, ihlaller durumunda caydırıcı yaptırımlar uygulayın.
7- Partinizin milletvekili adaylarının mal varlıklarını internet sitenizde paylaşın.
8- Seçim hesaplarıyla yapılan harcamaların denetiminin bağımsız ve etkin bir denetim organı tarafından kayda alınmasını sağlayın. Herhangi bir ihlalle karşılaşıldığı zaman caydırıcı yaptırımlar uygulayın.
9- Seçim kampanyalarının finansmanına dair belirlediğiniz ilkelerin ihlal edilmesi durumunda oluşturulan bir etik kurul tarafından anında müdahale edilmesini sağlayın, kamuoyunu bu konuda bilgilendirerek denetim sonuçlarını internet sitenizde paylaşın.
10- Seçim sonuçlarının ilan edilmesinden sonra partinizin seçim bilançosunu (bağış miktarı, toplam harcamalar ve harcama kalemleri) internet sitenizde paylaşın.