2 milyonluk el emeği

HAZIR giyim sektörünün önemli oyuncularından biri olan Koton’un kurucuları Yılmaz Yılmaz ve Gülden Yılmaz’ın kızı Deniz Yılmaz, 3 yıl önce, “Bizim kuşağımız için para değil, amaç önemli” diyerek Güneydoğu’daki kadınlara istihdam yaratan bir proje için kolları sıvamıştı. Yılmaz, ‘Kapsayıcı İş Modeli’ kapsamında ilk aşamada Adıyaman’da ‘Çok Amaçlı Toplum Merkezleri’ndeki (ÇATOM) kadınların el emeğini değerlendirdikleri Koton ürünlerinin üretilmesini sağlamıştı. ‘Kadının El Emeği’ projesi işte bu süreçte büyüdü. Robert Kolej’deki mezuniyetinin ardından Amerika’ya Upeen Univercity Wharton School’a okumaya giden Deniz Yılmaz’ın projesinin başında şimdi Gülden Yılmaz ve Koton Kadın Komitesi var ve bu proje artık kabuğunun dışına çıktı. GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı UNDP ve İsveç Uluslararası Kalkınma Ajansı da Koton ile işbirliği yaptı. 8 ilde 18 ÇATOM’da 6 bin 500 kadına 2 milyon liranın üzerinde gelir sağlandı. Projeyi yerinde görmek için Kilis’teydik. Hem Türk hem de Suriyeli kadınların Koton ürünlerini nasıl işlediklerini gördük, projenin sahipleriyle ve projeden gelir sağlayan kadınlarla konuştuk.

Kilis, Suriye’den aldığı göçle Türk ailelerden çok Suriyeli ailelerin yaşadığı bir kent. Kilis’teki ÇATOM’da da hem Türk hem de Suriyeli kadınlar var. En az 4-5 çocuğu olan kadınlar Koton üretimi kıyafetlere nakış, boncuk işliyor. Kızı, geliniyle birlikte Koton ürünleri geldiği gün ÇATOM’un kapısında sıraya giren kadınlar var. Koton’un ürünlerine yine Koton’un yönlendirdiği şekilde el emeklerini işleyen kadınlar, yaptıkları iş kadar para kazanıyorlar. 12 çocuklu Suriyeli bir kadın tamamen ÇATOM’lardan elde ettiği gelirin can suyu olduğunu anlatıyor. ÇATOM’daki ortam aynı zamanda Türk ve Suriyeli kadınların sosyalleşmesine de olanak tanıyor. Kadınlar hem el emeklerini değerlendiriyorlar hem de para kazanıyorlar.

KIZ KARDEŞLİK BAĞI

Kilis gibi GAP Bölgesi’nde 8 ilde 18 ÇATOM’da Koton ürünleri kadınların el emekleriyle değerleniyor. Hem kadınlar kazanıyor hem de Koton. Koton’un kurucusu Gülden Yılmaz proje hakkında bilgi verirken, “Biz de kapsayıcı iş modeli kavramını kızımızın anlatmasıyla öğrendik. Bu bölgede ilk kez böyle bir üretim sürecine girdik. Şirket DNA’mızda kadınların güçlendirilmesi var. Burada yapılan işlerin bir kısmı makinelerle de yapılabilir işler olsa da biz de burada kadınlarla yol almayı tercih ederek bir seçim yapıyoruz. Kadınlardan gelen mektuplar bizim projeye inancımızı güçlendirdi. Koton çalışanı kadınlarla bölgede üretim yapan kadınlar arasında kız kardeşlik bağı kurduk” dedi.

PROJENİN AMACI EVRENSEL OLMAK

GAP İdaresi İnsani ve Sosyal Gelişme Genel Koordinatörü Adalet Budak, “3.5 milyon Suriyeli nüfus var Güneydoğu’da. Neredeyse bizim bölgemizde 1.5 milyon Suriyeli kadın var. Biz 2011 yılından beri Suriyeli kadınlara da hizmet veriyoruz. Suriyeli kadınlar da bu projeyle sosyal hayatın içine katılmaya başladı. Biz haftaya Uganda’ya gidiyoruz, Kolombiya’ya gittik. Koton’un bu projesinin evrensel bir proje olacağına inanıyoruz. Suriye Azez’de de ÇATOM açtık. Koton 30 ülkede çalışıyor. Biz de yurtdışında kadın meselesi üzerine, kadınların kalkınmaya katılımı üzerine çalışıyoruz. Koton burada kadınların kalkınması için önemli bir adım attım. Biz hep birlikte sürüdürülebilir bir kalkınmaya katkı yapıyoruz. Kadınlar gelir kazandıkça hayata katılıyor, çocukları daha iyi eğitim alıyor, daha iyi besleniyor”

10 YILDIR İŞ MODELİ GELİŞTİRİYORLAR

BİRLEŞMİŞ Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Kamu Politikaları ve Hizmetleri Portföy Yöneticisi Bülent Açıkgöz de Koton ile olan işbirliğini değerlendirirken, “UNDP ve GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı (GAP BKİ) ortaklığı ile GAP Bölgesi’nde Kadının Güçlenmesinde Yenilikler Projesi altında 10 yıldan bu yana birçok çalışma yürüttük.Koton ile olan iş birliğimiz ise yeni pazarlar yaratmak, girişimciliği desteklemek, istihdamın nitelik ve niceliğini artırmak, değer zincirlerini güçlendirmek açısından son yıllarda önemi giderek artan kapsayıcı iş modellerine güzel bir örnek oluşturuyor” dedi.

200 MAĞAZADA EL EMEĞİ SATIŞI

2016 yılında 800 kadınla başlayan ‘Kadının El Emeği’ projesinin ilk aşamasında 22 çeşit ürün 11 bin 645 adet üretim sayısıyla 45 mağazada satışa sunuldu. Bu rakamlar 2 yıl içinde katlanarak büyüdü ve 7 sezonda toplamda 6 bin 500 kadın projeye katıldı. 300 bin ürün sayısına ulaşılırken, 2 milyon liranın üzerinde de gelir yaratıldı. Güneydoğulu kadınların el emekleriyle güzelleşen ürünler de Koton’un 127 mağazasında satıldı. Gülden Yılmaz bu bilgileri verirken, yeni sezonda 200 mağazada ‘Kadının El Emeği’ projesinin ürünlerinin satılmasını hedeflediklerini de aktarırken, “Yurtdışı mağazalarımızda da özel etiketlerle bu ürünler satılıyor. Bu toprakların değerleriyle büyümüş bir moda markası olarak sorumluluğumuzun farkındayız. Çalışanlarının yüzde 63’ü kadın, yılda 354 milyon kişi tarafından ziyaret edilen, her 4 kadından 3’ü tarafından kadın markası denildiğinde ilk sırada anılan bir marka olarak bizi bu noktaya getiren kadın müşterilerimize olan sorumluluğumuzun, Koton’u Koton yapan kadınların yaşadığı toplumsal ve ekonomik adaletsizliğin farkındayız” dedi.