"2 aya kadar yeni müjde gelebilir"

ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Karadeniz’de keşfedilen 320 milyar metreküplük doğalgaz rezervine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Bakan Dönmez, CNN Türk’te Tarafsız Bölge programında Hürriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ahmet Hakan’ın sorularını cevapladı. 8 bin kilometrekarelik TUNA-1 lokasyonunun sadece dörtte birinde çalışma yapıldığını ve benzer yapılarda keşiflerin olabileceğini aktaran Fatih Dönmez, “Kuvvetle muhtemel aşağıdaki katmanlarda yeni keşif yakalayabiliriz. Derinlikleri ve uzunlukları birbirine benziyor. 2 aya yeni müjde gelebilir” dedi.

CİDDİ BİR OYUNCU

Türkiye’nin 14 ay önce sismik çalışmalara başladığını ifade eden Dönmez, 320 milyar metreküpten fazla rezerv olduğunu, böylece rezerv konusunda revizyonun yukarı yönlü seyredeceğini söyledi. Türkiye Petrolleri’nin (TP) yakın coğrafyadaki petrol ve doğalgaz alanlarında ortaklıkları olan bir şirket olduğuna dikkat çeken Dönmez, “Rusya’nın muhtelif yerlerinde, Irak’ta ve Afganistan’da petrol sahalarımız var. Bu anlamda TP, bölgesinde ciddi bir oyuncu oldu. Niyetimiz bunu küresel ölçeğe taşımak. 2020’de denizdeki keşifler arasında bir numarayız” diye konuştu.

2023’E YETİŞECEK

Karadeniz’de açılan kuyularda üretime geçileceğini ve doğalgaz kullanımının 2023’e yetişeceğini ifade eden Bakan Dönmez, “Biz kuyuları açtıkça o kuyulardan üretime geçeceğiz. Gazı uzun yıllar boyunca Bulgaristan sınırından, TürkAkım ile birlikte Kıyıköy’den alıyoruz ve 81 ilimize doğalgazı götürüyoruz. Buradaki doğalgazı ana iletim şebekesine Ereğli ya da Akçakoca’dan bağlayacağız” dedi.

‘DENİZLERDEKİ KEŞİFTE BİR NUMARAYIZ’

TÜRKİYE Petrolleri’nin (TP) bölgesindeki petrol ve doğalgaz alanlarında ortaklıkları olduğuna değinen Dönmez, Türkiye’nin Rusya, Irak ve Afganistan’da petrol sahaları olduğunu kaydetti. Dönmez, “Bu anlamda TP, bölgesinde ciddi bir oyuncu oldu. Niyetimiz bunu küresel ölçeğe taşımak. 2020’de denizdeki keşifler arasında bir numarayız” ifadelerini kullandı.

FİYATLARI AŞAĞI YÖNLÜ ETKİLER

UZUN dönemli doğalgaz anlaşmalarının bir takım yükümlülükler getirdiğini kaydeden Fatih Dönmez, “Askeri alım taahhüttüler var. Bazı kontratlarımız süre itibariyle sonlanacak. Bu keşifle yanlış algı olmasını istemem. Kademeli olarak ithalatımız azalacak. Elektrik ve doğalgaz piyasasında regüle bir piyasa oluşturduk. Alıcı ve satıcılar gazını getirip dağıtabilir. Bu nedenle yeni kaynaklar fiyatları aşağı yönlü etkiler. 2023 itibarıyla doğalgaz fiyatları düşer. Bu büyüklük bizim iç piyasamızı etkileyecek” dedi.

HEM PETROL HEM DOĞALGAZ İHTİMALİ VAR

TÜRKİYE’nin milli sondaj gemileriyle yaptığı çalışmalarda Karadeniz veya Akdeniz ayrımı yapılmadığını belirten Fatih Dönmez, Karadeniz’de olduğu gibi Akdeniz’de de sismik verilerin değerlendirildiğini kaydetti. Dönmez haritalama çalışması yapıldığını ancak Karadeniz’deki verilerin aksine Akdeniz’deki sondajların devamının gelmediğini ifade etti. Bakan Dönmez, Akdeniz’de potansiyeli olan bölgelerde sondaj faaliyetlerinin devam edeceğini vurgulayarak, “Hem petrol hem doğalgaz bulma ihtimalimiz var. Akdeniz’de yapılan keşiflerin ağırlığı doğalgaz oldu. Aynı sahada petrol ve doğalgazın üretildiği noktalar var. Bizim beklentimiz gaz gibi gözüküyor ama bu yapılacak sondaja göre netleşecek” ifadelerini kullandı.

ÖZEL SEKTÖR DE ÇALIŞMA YAPIYOR

TP dışında yüzde 30 orta ölçekli özel sektör yatırımcılarının da petrol alanında faal olduğunu belirten Fatih Dönmez, özel sektörün milli kuruluşlarla ortak veya tek olarak arama çalışmaları yapabileceğini çünkü umuma açık olan petrol alanındaki kaynakların ülkeye kazandırılmasının herkes tarafından isteneceğini vurguladı.

TÜRKİYE’NİN GÜNLÜK PETROL ÜRETİMİ YÜKSELİYOR

TÜRKİYE’nin karada da ciddi sondaj faaliyetleri yürüttüğüne değinen Fatih Dönmez, her yıl 100 civarında sondaj yapıldığını ve TP’nin son 20-25 yılda karadaki üretimini günlük 50 bin varilin üzerine çıkardığını söyledi. Türkiye’nin günlük 1 milyon varile yakın petrol tüketimine kıyasla söz konusu üretim rakamının düşük kaldığına dikkat çeken Dönmez, şunları kaydetti: “Üretim rakamlarını günlük 100 bin varile çıkarmamız gerekir. Karadaki faaliyetlerimizi arttırarak devam ediyoruz. Petrol üretimimizin büyük bir kısmını Güneydoğu’da, doğalgaz üretimimizi ise Trakya’da gerçekleştiriyoruz.”

12 BİN METREYE KADAR SONDAJ KABİLİYETİ VAR

DAHA önce 6 tane derin deniz sondajı yapıldığı ama bulunamadığını kaydeden Fatih Dönmez, “O sahada ilk defa sismik çalışma yapıldı. Biz oraya yüksek ses dalgaları gönderiyoruz. Sismik araştırma böyledir. Ses dalgalarına aşağıdaki katmanların dönüşleri var. İki ve üç boyutlu yapılıyor. Bizim yaptığımız iş keşif amaçlı sondaj. Daha önceden ne kadar derine ineceğimiz araştırmalar sonucu belirleniyor. Belirli katmanlar var oradaki tahminleri konuşuyoruz. Binlerce metre altta, Karadeniz’de bu operasyonu yaptığımız yerin su derinliği 2 bin 100 metre. Denizin derinliği olan noktada operasyonlarımız oldu. Geminin bulunduğu yerde 12 bin metreye kadar sondaj kabiliyeti var. Şu anda Karadeniz için konuşacak olursak oradaki sondajımızda 3 bin 500 metredeyiz. Denizde suyun bittiği yere de iniyoruz. Test amaçlı numuneler alınıyor. Su da çıkabilir gaz da onlar bu testler sonucu çıkıyor. Bazı sahalarda petrol doğalgaz karışık çıkıyor. Tahmin ettiğimiz katmanlara indikçe oraya özel sondalarla başka ekipmanlar indiriliyor kuyunun içerinde gaz çıkışı oldu. O gaz tüplere yerleştirip yüzeye yerleştiriliyor. Gemide ön analiz yapılıyor karada laboratuvarlarda gazın kalitesini anlamak için test yapılıyor. Gazlar yüzeyde ayrıştırma yapılıyor, yüzde yüz saflıkta pür metan yakaladık” ifadelerini kullandı.