17 yıllık Zarifi Köşkü davası AİHM’de çözüldü
Güncelleme Tarihi:
Fatma AKSU / İSTANBUL
Oluşturulma Tarihi: Eylül 15, 2010 00:00
Maliye ile Günaydın Turizm A.Ş. arasında 17 yıldır mahkemelik olan Zarifi Köşkü’nün mülkiyet sorununu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi çözdü. “Uzlaşın” teklifi üzerine, Hazine, köşkü iade etti.
MALİYE Bakanlığı ile Günaydın Turizm A.Ş arasında 17 yıldır hukuk mücadelesine neden olan Trabya’daki tarihi Zarifi Köşkü’nün mülkiyet sorununu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) çözdü. AİHM’nin “Uzlaşın” teklifi üzerine Hazine, gayrimenkulü “dostane” çözümle iade etti. Şirketin avukatı Ramazan Arıtürk, “Bu kez yanlış hesap Strazburg’dan döndü, Keşke Ankara’dan dönseydi” dedi.
Köşk nasıl el değiştirdi
Köşkün ilk sahibi Yani Zarifi, 1821’de Osmanlı’ya karşı Mora ayaklanmasını finanse etmekle suçlanınca Odesa’ya kaçtı, İstanbul’daki mal varlığına el kondu. 1839’da Yunanistan’a yerleşen Zarifi’nin malları arasında Zarifi Köşkü’nün yanı sıra Adalar’da birçok konak bulunuyordu. 1832’de İstanbul’a dönen Yani Zarifi’nin büyük oğlu Yorgo Zarifi, bir banka kurdu, Sultan Abdülhamit’in mali danışmanı oldu. Yorgo Zarifi, 1884’te öldü. Ailesi 1900’lü yılların başında Atina’ya yerleşti. 1954’de köşkün 14 bin 777 metrekarelik sınırları belirlendi, tapuya tescil edildi. Köşk, 26 Kasım 1964’de satış yoluyla Ali Albayrak’a, 1 Ağustos 1969’da miras yoluyla Zeyra Meryem Albayrak, Süheda Merih Akın ve Ahmet Uğur Balkaner’e, 20 Şubat 1989’da da satış yoluyla Günaydın Turizm İnşaat ve Ticaret A.Ş.’ye geçti. Hazine, köşk maliklerinin Yorgi Zarifi’nin mirasçıları olmadıkları, taşınmazın Hazine adına tescil edilmesi gerektiği iddiasıyla 1995’te Günaydın Turizm A.Ş. aleyhine Sarıyer 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde tapu iptal davası açtı. 15 Nisan 1997 tarihli mahkeme kararıyla köşk tapuda Hazine’ye kaydedildi, köşkün kullanıldığı dönem için 535 bin Euro ecrimisil tahakkuk ettirildi. Açtığı davaları kaybeden Günaydın Turizm, 2002’de köşkten çıktı.
Maliye’den şartlı iade
İç hukuk yollarını tüketen şirket, AİHM’e yaptığı başvuruda, köşkün tazminat ödenmeksizin Hazine’ye devredilmesinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne göre güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlaline yol açtığını ileri sürdü. Köşkün iadesini ve kira geliri kaybına karşılık 5.5 milyon Euro ve 16 bin 587 bin Euro tazminat talep etti. AİHM, 2 Eylül 2009’da, tazminat talebini saklı tutarak, uzlaşma için 6 ay süre tanıdı. Maliye Bakanlığı, tazminat talebinde bulunulmaması şartıyla taşınmazın iadesini uygun gördü. Köşke, emlak piyasasında 30 milyon Euro değer biçiliyor.
Köşk nasıl el değiştirdi
Köşkün ilk sahibi Yani Zarifi, 1821’de Osmanlı’ya karşı Mora ayaklanmasını finanse etmekle suçlanınca Odesa’ya kaçtı, İstanbul’daki mal varlığına el kondu. 1839’da Yunanistan’a yerleşen Zarifi’nin malları arasında Zarifi Köşkü’nün yanı sıra Adalar’da birçok konak bulunuyordu. 1832’de İstanbul’a dönen Yani Zarifi’nin büyük oğlu Yorgo Zarifi, bir banka kurdu, Sultan Abdülhamit’in mali danışmanı oldu. Yorgo Zarifi, 1884’te öldü. Ailesi 1900’lü yılların başında Atina’ya yerleşti. 1954’de köşkün 14 bin 777 metrekarelik sınırları belirlendi, tapuya tescil edildi. Köşk, 26 Kasım 1964’de satış yoluyla Ali Albayrak’a, 1 Ağustos 1969’da miras yoluyla Zeyra Meryem Albayrak, Süheda Merih Akın ve Ahmet Uğur Balkaner’e, 20 Şubat 1989’da da satış yoluyla Günaydın Turizm İnşaat ve Ticaret A.Ş.’ye geçti. Hazine, köşk maliklerinin Yorgi Zarifi’nin mirasçıları olmadıkları, taşınmazın Hazine adına tescil edilmesi gerektiği iddiasıyla 1995’te Günaydın Turizm A.Ş. aleyhine Sarıyer 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde tapu iptal davası açtı. 15 Nisan 1997 tarihli mahkeme kararıyla köşk tapuda Hazine’ye kaydedildi, köşkün kullanıldığı dönem için 535 bin Euro ecrimisil tahakkuk ettirildi. Açtığı davaları kaybeden Günaydın Turizm, 2002’de köşkten çıktı.
Maliye’den şartlı iade
İç hukuk yollarını tüketen şirket, AİHM’e yaptığı başvuruda, köşkün tazminat ödenmeksizin Hazine’ye devredilmesinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne göre güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlaline yol açtığını ileri sürdü. Köşkün iadesini ve kira geliri kaybına karşılık 5.5 milyon Euro ve 16 bin 587 bin Euro tazminat talep etti. AİHM, 2 Eylül 2009’da, tazminat talebini saklı tutarak, uzlaşma için 6 ay süre tanıdı. Maliye Bakanlığı, tazminat talebinde bulunulmaması şartıyla taşınmazın iadesini uygun gördü. Köşke, emlak piyasasında 30 milyon Euro değer biçiliyor.