16 vergi tarih oldu ÖTV'li hayat başlıyor
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Haziran 07, 2002 01:48
Özel Tüketim Vergisi Yasası, Meclis'te kabul edildi. 1 Ağustos 2002 tarihinde yürürlüğe girecek ÖTV, akaryakıt, otomobil ve diğer dayanıklı tüketim malları başta olmak üzere çeşitli malların satış ve ithalatından alınan 16 ayrı vergiyi tek kalemde topluyor.
TBMM Genel Kurulu'nda iki haftadan bu yana görüşülen 20 maddelik Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Yasası, nihayet kabul edildi. ÖTV yasası, akaryakıt, otomobil ve diğer dayanıklı tüketim malları başta olmak üzere çeşitli malların satış ve ithalatından alınan dolaylı nitelikteki 16 ayrı vergiyi Özel Tüketim Vergisi adı altında tek kalemde topluyor. Yasanın yürürlük tarihi, tasarıda 1 Temmuz 2002'den olarak belirlenmişken, yapılan düzenlemelerle 1 Ağustos 2002'ye çekildi.
ÖTV yasası, gümrük birliğinden kaynaklanan yerli ve ithal mallar arasında ayrımcılık yapmama ilkesine göre, Ulusal Program'da vaadedilen AB Özel Tüketim Vergisi Sisteminin temel kural ve ilkeleri ile AB direktifleri doğrultusunda hazırlandı. ÖTV'nin yürürlüğe girmesiyle birlikte KDV'nin yanı sıra ithalat, imalat veya ilk sahip olma aşamasında tek bir dolaylı vergi uygulanacak. Vergi sisteminde sadeleştirme sağlayacak kanun ile KDV'de de yüksek oranlara son verilerek, 5 oranlı sistemden 3 oranlıya geçiliyor.
VERGİ SAYDAMLAŞACAK
Vergi pastasındaki mevcut payıyla orantılı olarak, ÖTV tahsilatının yüzde 70'i petrol ürünlerinde gerçekleşecek. ÖTV gelirinin yüzde 23-24'lük bölümü içki, sigara ve kolalı içecekler, yüzde 4'ü taşıt araçları, yüzde 2'lik bölümü de diğer ürünlerden sağlanacak. ÖTV kapsamına giren mallar dört ayrı listede toplandı.
ÖTV sonrası, saydam bir vergileme ile vergi kaybına müsait yapı ortadan kalkacak, verginin tamamı bütçeye gelir olarak yansıyacak. Ancak, ilgili kurumlara bütçeden pay verilecek.
KDV'de lüks tüketim grubuna giren beyaz eşya, televizyon gibi ürünlerin yeraldığı 4 sayılı listedeki malların ÖTV oranları, Bakanlar Kurulu tarafından artırılamayacak, sadece sıfıra kadar indirilebilecek.
Bakanlar Kurulu, diğer listelerde yer alan vergi oranlarını ise 4 katına kadar artırmaya yetkili kılınıyor. Bu arada tasarının ÖTV'den bazı kurumlara pay aktarılmasını düzenleyen maddesi üzerinde Hükümet önergesi verilerek, Savunma Sanayii Destekleme Fonu'na aktarılacak yüzde 7.9 oranında payın Merkez Bankası hesabına yatırılması benimsendi. ÖTV'de yer alan 4 liste şöyle:
‘‘1'inci liste; akaryakıt, doğalgaz, madeni yağlar ve solvent türevleri. 2'nci liste; otomobil, motosiklet, uçak, helikopter, yat ve kotra. 3'üncü liste; alkollü ve kolalı içkiler, sigara ve tütün mamülleri. 4'üncü liste; KDV'nin lüks tüketim malları grubuna giren ürünleri.’’
KDV'DE YÜZDE 26-40 KALKTI
Halen yüzde 26 ve yüzde 40 oranlarında KDV'ye tabi olan mallarda ÖTV, imalat veya ithalat aşamasında bir defa alınacak. Bu çerçevede yüzde 26 ile yüzde 40 KDV kalkacak.ANKARA
ÖTV'den istisna tutulan mal ve hizmetler
İhracat, ihraç kaydıyla teslimler.
Sakatlara mahsus taşıtlar, ambulans, itfaiye, cenaze aracı.
Taşıtlar dahil, kişisel ve ailevi eşya ithali.
Petrol arama ve üretiminde kullanılacak yakıt ve yağlar.
Solventlerin sanayide kullanımı.
Güvenlik güçlerinin silah alımları.
Silahlı Kuvvetler'in akaryakıt ve yağ alımları.
Geçici ithal, transit ve antrepo rejimi uygulanan mallar.
Kamu kurumlarına bağışlanan mallar.
THK'nun uçak alımı.
ÖTV ile kaldırılan vergi harç, fon ve paylar
Akaryakıt Tüketim Vergisi.
Akaryakıt Fiyat İstikrar Payı.
Taşıt Alım Vergisi.
Ek Taşıt Alım Vergisi.
Çevre Kirliliğini Önleme Fonu
Trafik Tescil Harcı.
Taşıtların kayıt, tescil ve devirinde eğitime katkı payı.
Taşıtların kayıt ve tescil devirinden alınan Özel İşlem Vergisi.
Tütün mamülleri ve alkollü içkilerden alınan Mera payı.
Ek Vergi.
Tütün mamülleri ve alkollü içkilerden alınan federasyonlar payı.
Eğitim, Spor ve Sağlık Hizmetleri Vergisi.
Malul, Şehit Dul ve Yetimleri Payı.
Tütün ve alkollü içkilerden alınan Savunma Sanayi Destekleme Fonu.
Tütün, Tütün Mamülleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu Payı.
Halen sıfır olan tütün mamülleri ve alkollü içkilerden alınan Toplu Konut Payı.
Vatandaşın sırtına yeni yük yok
Maliye Bakanı Sümer Oral, yasanın kabul edilmesi dolayısıyla yaptığı konuşmada da, yeni düzenlemenin yeni vergi getirmediğini tekrarladı. Oral, yalnızca, halen 16 adet ödenmekte olan vergi, fon ve payları tek isim altında topladıklarını belirterek, şunları söyledi:
‘‘Böylece vergi düzenlememiz, daha çağdaş yapıya kavuşturulmuştur. Daha basitleştirilmiştir. KDV oranımız, bu kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte 5'den 3'e çekilecektir. Ayrıca ikinci el taşıtların taşıt alım vergisi de kanunun yürülüğe girmesiyle birlikte kalkmaktadır. Asıl amaç, vergi sistemini daha basit ve etkin hale getirmek ve vergi oranlarını aşağı çekmektedir. 3 yılık vergi stratejimizle önemli adımlar atacağız. Kamu maliyesini sağlıklı hale getirmediğimiz sürece ekonomide istediğimiz sağlıklı yapıyı oluşturmamız mümkün değildir. 3 yıl içerisinde bunu gerçekleştireceğiz’’
İkinci elde 750 milyon ile 3.5 milyarlık vergi kalktı
Motorlu araçlarda, Taşıt Alım ve Ek Taşıt Alım Vergisi ile Çevre Fonu ve Trafik Tescil Harcının yerini alan ÖTV, motor silindir hacmi esas alınarak nispi olarak uygulanacak. ÖTV'nin ilk edinimde alınması nedeni ile ikinci el otomobil satışlarında vergi olmayacak. Buna göre ikinci el otomobil satın alanlar yeni kanunla birlikte, 750 milyon lirayla 3 milyar 550 milyon lira arasında değişen vergiyi ödemeyecekler.
Böylece, tescil kayıtları da gerçek durumu yansıtacak. Verginin mükellefi satıcılar olacak ve bu nedenle alıcıların zaman kaybı önlenecek. Yeni düzenleme ile taşıt alımlarında kamu kurumlarına tanınan vergi muafiyeti de son bulacak.
Kamyonet gibi araçların otomobile dönüştürülmesi durumunda ÖTV alınacak. Bu durumdaki araçlar 1 Ağustos 2003 yılından itibaren ÖTV ödeyecekler. ÖTV'nin yürürlük tarihi 1 Ağustos 2002 olarak belirlenirken, ikinci el otomobil satışlarından verginin kaldırılmasıyla ilgili hükümler ise yasanın Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girecek.
ÖTV yasası, gümrük birliğinden kaynaklanan yerli ve ithal mallar arasında ayrımcılık yapmama ilkesine göre, Ulusal Program'da vaadedilen AB Özel Tüketim Vergisi Sisteminin temel kural ve ilkeleri ile AB direktifleri doğrultusunda hazırlandı. ÖTV'nin yürürlüğe girmesiyle birlikte KDV'nin yanı sıra ithalat, imalat veya ilk sahip olma aşamasında tek bir dolaylı vergi uygulanacak. Vergi sisteminde sadeleştirme sağlayacak kanun ile KDV'de de yüksek oranlara son verilerek, 5 oranlı sistemden 3 oranlıya geçiliyor.
VERGİ SAYDAMLAŞACAK
Vergi pastasındaki mevcut payıyla orantılı olarak, ÖTV tahsilatının yüzde 70'i petrol ürünlerinde gerçekleşecek. ÖTV gelirinin yüzde 23-24'lük bölümü içki, sigara ve kolalı içecekler, yüzde 4'ü taşıt araçları, yüzde 2'lik bölümü de diğer ürünlerden sağlanacak. ÖTV kapsamına giren mallar dört ayrı listede toplandı.
ÖTV sonrası, saydam bir vergileme ile vergi kaybına müsait yapı ortadan kalkacak, verginin tamamı bütçeye gelir olarak yansıyacak. Ancak, ilgili kurumlara bütçeden pay verilecek.
KDV'de lüks tüketim grubuna giren beyaz eşya, televizyon gibi ürünlerin yeraldığı 4 sayılı listedeki malların ÖTV oranları, Bakanlar Kurulu tarafından artırılamayacak, sadece sıfıra kadar indirilebilecek.
Bakanlar Kurulu, diğer listelerde yer alan vergi oranlarını ise 4 katına kadar artırmaya yetkili kılınıyor. Bu arada tasarının ÖTV'den bazı kurumlara pay aktarılmasını düzenleyen maddesi üzerinde Hükümet önergesi verilerek, Savunma Sanayii Destekleme Fonu'na aktarılacak yüzde 7.9 oranında payın Merkez Bankası hesabına yatırılması benimsendi. ÖTV'de yer alan 4 liste şöyle:
‘‘1'inci liste; akaryakıt, doğalgaz, madeni yağlar ve solvent türevleri. 2'nci liste; otomobil, motosiklet, uçak, helikopter, yat ve kotra. 3'üncü liste; alkollü ve kolalı içkiler, sigara ve tütün mamülleri. 4'üncü liste; KDV'nin lüks tüketim malları grubuna giren ürünleri.’’
KDV'DE YÜZDE 26-40 KALKTI
Halen yüzde 26 ve yüzde 40 oranlarında KDV'ye tabi olan mallarda ÖTV, imalat veya ithalat aşamasında bir defa alınacak. Bu çerçevede yüzde 26 ile yüzde 40 KDV kalkacak.ANKARA
ÖTV'den istisna tutulan mal ve hizmetler
İhracat, ihraç kaydıyla teslimler.
Sakatlara mahsus taşıtlar, ambulans, itfaiye, cenaze aracı.
Taşıtlar dahil, kişisel ve ailevi eşya ithali.
Petrol arama ve üretiminde kullanılacak yakıt ve yağlar.
Solventlerin sanayide kullanımı.
Güvenlik güçlerinin silah alımları.
Silahlı Kuvvetler'in akaryakıt ve yağ alımları.
Geçici ithal, transit ve antrepo rejimi uygulanan mallar.
Kamu kurumlarına bağışlanan mallar.
THK'nun uçak alımı.
ÖTV ile kaldırılan vergi harç, fon ve paylar
Akaryakıt Tüketim Vergisi.
Akaryakıt Fiyat İstikrar Payı.
Taşıt Alım Vergisi.
Ek Taşıt Alım Vergisi.
Çevre Kirliliğini Önleme Fonu
Trafik Tescil Harcı.
Taşıtların kayıt, tescil ve devirinde eğitime katkı payı.
Taşıtların kayıt ve tescil devirinden alınan Özel İşlem Vergisi.
Tütün mamülleri ve alkollü içkilerden alınan Mera payı.
Ek Vergi.
Tütün mamülleri ve alkollü içkilerden alınan federasyonlar payı.
Eğitim, Spor ve Sağlık Hizmetleri Vergisi.
Malul, Şehit Dul ve Yetimleri Payı.
Tütün ve alkollü içkilerden alınan Savunma Sanayi Destekleme Fonu.
Tütün, Tütün Mamülleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu Payı.
Halen sıfır olan tütün mamülleri ve alkollü içkilerden alınan Toplu Konut Payı.
Vatandaşın sırtına yeni yük yok
Maliye Bakanı Sümer Oral, yasanın kabul edilmesi dolayısıyla yaptığı konuşmada da, yeni düzenlemenin yeni vergi getirmediğini tekrarladı. Oral, yalnızca, halen 16 adet ödenmekte olan vergi, fon ve payları tek isim altında topladıklarını belirterek, şunları söyledi:
‘‘Böylece vergi düzenlememiz, daha çağdaş yapıya kavuşturulmuştur. Daha basitleştirilmiştir. KDV oranımız, bu kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte 5'den 3'e çekilecektir. Ayrıca ikinci el taşıtların taşıt alım vergisi de kanunun yürülüğe girmesiyle birlikte kalkmaktadır. Asıl amaç, vergi sistemini daha basit ve etkin hale getirmek ve vergi oranlarını aşağı çekmektedir. 3 yılık vergi stratejimizle önemli adımlar atacağız. Kamu maliyesini sağlıklı hale getirmediğimiz sürece ekonomide istediğimiz sağlıklı yapıyı oluşturmamız mümkün değildir. 3 yıl içerisinde bunu gerçekleştireceğiz’’
İkinci elde 750 milyon ile 3.5 milyarlık vergi kalktı
Motorlu araçlarda, Taşıt Alım ve Ek Taşıt Alım Vergisi ile Çevre Fonu ve Trafik Tescil Harcının yerini alan ÖTV, motor silindir hacmi esas alınarak nispi olarak uygulanacak. ÖTV'nin ilk edinimde alınması nedeni ile ikinci el otomobil satışlarında vergi olmayacak. Buna göre ikinci el otomobil satın alanlar yeni kanunla birlikte, 750 milyon lirayla 3 milyar 550 milyon lira arasında değişen vergiyi ödemeyecekler.
Böylece, tescil kayıtları da gerçek durumu yansıtacak. Verginin mükellefi satıcılar olacak ve bu nedenle alıcıların zaman kaybı önlenecek. Yeni düzenleme ile taşıt alımlarında kamu kurumlarına tanınan vergi muafiyeti de son bulacak.
Kamyonet gibi araçların otomobile dönüştürülmesi durumunda ÖTV alınacak. Bu durumdaki araçlar 1 Ağustos 2003 yılından itibaren ÖTV ödeyecekler. ÖTV'nin yürürlük tarihi 1 Ağustos 2002 olarak belirlenirken, ikinci el otomobil satışlarından verginin kaldırılmasıyla ilgili hükümler ise yasanın Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girecek.