15.2 milyar dolarlık ‘raylara dönüş’ planı
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Şubat 05, 2004 05:06
Türkiye demiryolu ihmalkárlığını geç de olsa gidermeye çalışıyor. Hükümet, toplam 15.2 milyar dolarlık demiryolu projesini kademeli olarak hayata geçirmeye hazırlanıyor.
UZUN yıllardan bu yana ihmal edilen demiryolu projelerinin yapımında yeni bir strateji uygulamaya konulacak.
Bu sektörde yapılacak yatırımın amortismanının sağlanması ve bütçeye yük getirmemesi amacı ile programa alınan demiryolu projelerinde ilgili bölgelerin mevcut ekonomik ve ticari potansiyellerinin ekonomiye kazandırılması önceliği dikkate alınacak.
Ulaştırma Bakanlığı'na bağlı Demiryolları, Limanlar ve Havameydanları İnşaatı (DLH) Genel Müdürlüğü'nün etüd-proje aşamasında olan toplam 15.2 milyar dolarlık projelerin, 2020 yılına kadar tamamlanması öngörülürken, bölgelerin mevcut ekonomi, ticaret, turizm ve tarım potansiyelleri esas alınacak.
Projeler gerçekleştirilirse Trabzon, Erzincan üzerinden Diyarbakır'a ve GAP'a, Ankara, Konya üzerinden Silifke ve Mersin'e, Sivas, Elbistan üzerinden İskenderun ve Mersin'e bağlanacak, Şanlıurfa, Mardin, Bursa kentlerinden demiryolu geçecek, İstanbul-Ankara hattı 3 saat 10 dakikaya inecek.
BÖLGESEL POTANSİYEL
Bölgelerin bu potansiyellerinin dikkate alınarak taşıma hizmetinin demiryolu ulaşımı ile gerçekleştirilmesine yönelik projelerin hayata geçirilmesi ile yılda 1.5 milyar doların üzerinde bir getirinin ekonomiye kazandırılması hedefleniyor.
Bu doğrultuda DLH'nin portföyünde bulunan toplam yatırım tutarı 15 milyar 229 milyon doları bulan demiryolu yatırım projeleri de bu kriterler esas alınarak kademeli olarak hayata geçirilmeye çalışılacak.
Hangi projeler var?
ULAŞTIRMA Bakanlığı'nın yatırım programında yer alan demiryolu hatları ile ilgili projeler ve ülke ekonomisine sağlayacakları katma değer ve yatırım tutarları şöyle belirlendi:
Trabzon-Tirebolu-Erzincan-Diyarbakır-Kurtalan-Cizre demiryolu projesi:
Proje ile Karadeniz bölgesi Güneydoğu Anadolu'ya bağlanacak ve Doğu Karadeniz'e ilk kez demiryolu hattı kurulacak. GAP bölgesinin de Karadeniz'e çıkışı sağlanacak. 630 kilometre uzunluğundaki hattın 103.5 kilometrelik bölümü çift hat olacak. Projenin maliyeti 3.8 milyar dolar, seyahat süresi 5 saat olacak. Bu hatın ülkeye yıllık getirisi ise 60 milyon doları bulacak.
Ankara-Konya-Silifke-Mersin Demiryolu Projesi:
Proje ile demiryolu-denizyolu aktarmalı cevher taşımalarında kolaylık amaçlanıyor. Hat uzunluğu 637 kilometre çift hat olarak planlanırken projenin maliyeti 3.2 milyar dolar olacak. Projenin getirisi yıllık 50 milyon dolar olarak hesaplanıyor. Bu hat kesimindeki seyahat süresi ise 4 saat olarak planlanıyor.
Ankara-İstanbul çift hat demiryolu projesi:
520 kilometre uzunluğundaki mevcut hattın rehabilitasyonu ile iki kent arasındaki demiryolu ulaşımı 3 saat 10 dakikaya düşecek. Yaklaşık 2.5 milyar dolarlık maliyeti bulunan proje iki aşamalı olarak gerçekleşirilecek. Projenin ekonomiye katkısı yıllık 1 milyar dolar civarında olacak.
Güney Demiryolu Projesi (Birecik-Urfa-Mardin-Nusaybin-Cizre-Irak sınırı):
Türkiye'nin en büyük projelerinden biri olan GAP bölgesine hizmet verilmesi ve Türkiye ile Irak arasında doğrudan demiryolu bağlantısının temini amaçlanıyor. 546 kilometre çift hat olarak planlanan bu hat kesiminde seyahat süresi 3 saat olacak. 2.4 milyar dolar olarak hesaplanan bu hattın yıllık 200 milyon dolarlık bir getirisi olacak.
Çetinkaya-Elbistan-Kahramanmaraş demiryolu porjesi:
Proje ile çevre hattının (Sivas'tan Malatya üzerinden Kahramanmaraş'a giden hat) kısaltılması ve Mersin-İskenderun limanlarına çıkış süresinin azaltılması amaçlanıyor. 285 kilometre olarak planlanan hattın toplam maliyeti 1.3 milyar dolar olacak. Seyahat süresi 3 saate indirecek projenin yıllık ekonomiye getirisi 75 milyon dolar mertebesinde olacak.
Kömürler-Osmaniye demiryolu projesi:
Sivas'ı İskenderun'a bağlayan mevcut demiryolunun standardının düşük olması nedeniyle cevher taşımacılığındaki talep karşılanamıyor. Proje ile bu sorunun giderilmesi ayrıca Elbistan'daki kömür madeninin de değerlendirilmesinin sağlanması amaçlanıyor. 72 kilometre çift hat olarak planlanan projenin maliyeti 432 milyon dolar olacak. Yıllık getirisi 90 milyon dolar olacak hatla seyahat süresi bir saate düşürülecek.
Bandırma-Bursa-Osmaneli Demiryolu Projesi:
Bu projeyle tarım ve sanayi bölgesi olan Bursa'nın 252 milyon dolarlık keşif bedeli ve 88 kilometre uzunluğundaki demiryolu ile Bandırma Limanı'na ve bu limandaki mevcut hatta bağlanması amaçlanıyor. Ayrıca Bursa'nın 102 kilometre uzunluğunda ve 400 milyon dolar keşif bedelle bir demiryolu ile Bilecik Osmaneli'ndeki mevcut hatta (Ankara-İstanbul demiryolu) bağlanması da öngörülüyor. Toplam 190 kilometre çift hat olarak planlanan projenin toplam maliyeti 652 milyon dolar olacak.
Adapazarı-Ereğli demiryolu projesi:
Proje ile ülkemizin tek yassıçelik üretim merkezi olan Karadeniz Ereğlisi'nin sanayi bölgelerine (İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Bursa, Bilecik) bağlanması amaçlanıyor. 129 kilometre uzunluğunda çift hat olarak planlanan projenin maliyeti 516 milyon dolar olacak. Demiryolu hattı ile ulaşım süresi 1 saate düşürülecek.
Ereğli-Zonguldak demiryolu projesi:
Proje ile demiryolu-denizyolu aktarmalı cevher taşımalarından kullanım amaçlanıyor. 107 kilometre uzunluğundaki bu hatta çift hat olarak hizmete alınacak. Projenin maliyeti 429 milyon dolar, seyahat süresi bir saat olacak. Hattın işletmeye alınması halinde ekonomiye yıllık getirisi 50 milyon dolar düzeyinde olacak.
Bu sektörde yapılacak yatırımın amortismanının sağlanması ve bütçeye yük getirmemesi amacı ile programa alınan demiryolu projelerinde ilgili bölgelerin mevcut ekonomik ve ticari potansiyellerinin ekonomiye kazandırılması önceliği dikkate alınacak.
Ulaştırma Bakanlığı'na bağlı Demiryolları, Limanlar ve Havameydanları İnşaatı (DLH) Genel Müdürlüğü'nün etüd-proje aşamasında olan toplam 15.2 milyar dolarlık projelerin, 2020 yılına kadar tamamlanması öngörülürken, bölgelerin mevcut ekonomi, ticaret, turizm ve tarım potansiyelleri esas alınacak.
Projeler gerçekleştirilirse Trabzon, Erzincan üzerinden Diyarbakır'a ve GAP'a, Ankara, Konya üzerinden Silifke ve Mersin'e, Sivas, Elbistan üzerinden İskenderun ve Mersin'e bağlanacak, Şanlıurfa, Mardin, Bursa kentlerinden demiryolu geçecek, İstanbul-Ankara hattı 3 saat 10 dakikaya inecek.
BÖLGESEL POTANSİYEL
Bölgelerin bu potansiyellerinin dikkate alınarak taşıma hizmetinin demiryolu ulaşımı ile gerçekleştirilmesine yönelik projelerin hayata geçirilmesi ile yılda 1.5 milyar doların üzerinde bir getirinin ekonomiye kazandırılması hedefleniyor.
Bu doğrultuda DLH'nin portföyünde bulunan toplam yatırım tutarı 15 milyar 229 milyon doları bulan demiryolu yatırım projeleri de bu kriterler esas alınarak kademeli olarak hayata geçirilmeye çalışılacak.
Hangi projeler var?
ULAŞTIRMA Bakanlığı'nın yatırım programında yer alan demiryolu hatları ile ilgili projeler ve ülke ekonomisine sağlayacakları katma değer ve yatırım tutarları şöyle belirlendi:
Trabzon-Tirebolu-Erzincan-Diyarbakır-Kurtalan-Cizre demiryolu projesi:
Proje ile Karadeniz bölgesi Güneydoğu Anadolu'ya bağlanacak ve Doğu Karadeniz'e ilk kez demiryolu hattı kurulacak. GAP bölgesinin de Karadeniz'e çıkışı sağlanacak. 630 kilometre uzunluğundaki hattın 103.5 kilometrelik bölümü çift hat olacak. Projenin maliyeti 3.8 milyar dolar, seyahat süresi 5 saat olacak. Bu hatın ülkeye yıllık getirisi ise 60 milyon doları bulacak.
Ankara-Konya-Silifke-Mersin Demiryolu Projesi:
Proje ile demiryolu-denizyolu aktarmalı cevher taşımalarında kolaylık amaçlanıyor. Hat uzunluğu 637 kilometre çift hat olarak planlanırken projenin maliyeti 3.2 milyar dolar olacak. Projenin getirisi yıllık 50 milyon dolar olarak hesaplanıyor. Bu hat kesimindeki seyahat süresi ise 4 saat olarak planlanıyor.
Ankara-İstanbul çift hat demiryolu projesi:
520 kilometre uzunluğundaki mevcut hattın rehabilitasyonu ile iki kent arasındaki demiryolu ulaşımı 3 saat 10 dakikaya düşecek. Yaklaşık 2.5 milyar dolarlık maliyeti bulunan proje iki aşamalı olarak gerçekleşirilecek. Projenin ekonomiye katkısı yıllık 1 milyar dolar civarında olacak.
Güney Demiryolu Projesi (Birecik-Urfa-Mardin-Nusaybin-Cizre-Irak sınırı):
Türkiye'nin en büyük projelerinden biri olan GAP bölgesine hizmet verilmesi ve Türkiye ile Irak arasında doğrudan demiryolu bağlantısının temini amaçlanıyor. 546 kilometre çift hat olarak planlanan bu hat kesiminde seyahat süresi 3 saat olacak. 2.4 milyar dolar olarak hesaplanan bu hattın yıllık 200 milyon dolarlık bir getirisi olacak.
Çetinkaya-Elbistan-Kahramanmaraş demiryolu porjesi:
Proje ile çevre hattının (Sivas'tan Malatya üzerinden Kahramanmaraş'a giden hat) kısaltılması ve Mersin-İskenderun limanlarına çıkış süresinin azaltılması amaçlanıyor. 285 kilometre olarak planlanan hattın toplam maliyeti 1.3 milyar dolar olacak. Seyahat süresi 3 saate indirecek projenin yıllık ekonomiye getirisi 75 milyon dolar mertebesinde olacak.
Kömürler-Osmaniye demiryolu projesi:
Sivas'ı İskenderun'a bağlayan mevcut demiryolunun standardının düşük olması nedeniyle cevher taşımacılığındaki talep karşılanamıyor. Proje ile bu sorunun giderilmesi ayrıca Elbistan'daki kömür madeninin de değerlendirilmesinin sağlanması amaçlanıyor. 72 kilometre çift hat olarak planlanan projenin maliyeti 432 milyon dolar olacak. Yıllık getirisi 90 milyon dolar olacak hatla seyahat süresi bir saate düşürülecek.
Bandırma-Bursa-Osmaneli Demiryolu Projesi:
Bu projeyle tarım ve sanayi bölgesi olan Bursa'nın 252 milyon dolarlık keşif bedeli ve 88 kilometre uzunluğundaki demiryolu ile Bandırma Limanı'na ve bu limandaki mevcut hatta bağlanması amaçlanıyor. Ayrıca Bursa'nın 102 kilometre uzunluğunda ve 400 milyon dolar keşif bedelle bir demiryolu ile Bilecik Osmaneli'ndeki mevcut hatta (Ankara-İstanbul demiryolu) bağlanması da öngörülüyor. Toplam 190 kilometre çift hat olarak planlanan projenin toplam maliyeti 652 milyon dolar olacak.
Adapazarı-Ereğli demiryolu projesi:
Proje ile ülkemizin tek yassıçelik üretim merkezi olan Karadeniz Ereğlisi'nin sanayi bölgelerine (İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Bursa, Bilecik) bağlanması amaçlanıyor. 129 kilometre uzunluğunda çift hat olarak planlanan projenin maliyeti 516 milyon dolar olacak. Demiryolu hattı ile ulaşım süresi 1 saate düşürülecek.
Ereğli-Zonguldak demiryolu projesi:
Proje ile demiryolu-denizyolu aktarmalı cevher taşımalarından kullanım amaçlanıyor. 107 kilometre uzunluğundaki bu hatta çift hat olarak hizmete alınacak. Projenin maliyeti 429 milyon dolar, seyahat süresi bir saat olacak. Hattın işletmeye alınması halinde ekonomiye yıllık getirisi 50 milyon dolar düzeyinde olacak.