Turan YILMAZ / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Şubat 12, 2002 02:00
Gümrük Müsteşarlığı'nın verileri, Türkiye'deki gümrük kaçakçılığının her yıl katlanarak arttığını ortaya koydu. Bu verilere göre, 1999'da 26.5 trilyon olan gümrük kaçakçılığı, 2000'de 48.1 trilyona, 2001'de de 111 trilyona yükseldi.
Aynı verilere göre, gümrüklerde ortaya çıkarılan kaçakçılıkta rekor akaryakıtta. 2001 yılında 45.1 trilyon liralık kaçak akaryakıt ele geçirildi. Kaçak akaryakıtın üçte ikisini ise motorin oluşturuyor. Motorini kaçak benzin izliyor. 2001 yılındaki 111 trilyonluk gümrük kaçakçılığının 34.9 trilyonunu ise uyuşturucu madde kaçakçılığı oluşturdu. Uyuşturucu maddeler arasında başı eroin çekiyor. Gümrüklerde yakalanan eroinin parasal değeri 29.6 trilyona ulaştı.
Akaryakıt ve uyuşturucuyu ise araç kaçakçılığı izliyor. 2001'de 17.4 trilyonluk araç kaçakçılığı ortaya çıkarılırken, bunların arasında 6.7 trilyonluk üç deniz tankeri ile 4.5 trilyonluk 3 gemi kaçakçılığı dikkat çekti.
Gümrükler Muhafaza Başmüdürlükleri'nce ortaya çıkarılan kaçakçılık olayları arasında bir adet ‘‘Kuran'ı Kerim kaçakçılığı’’ olayı da yer aldı. Gümrüklerde ayrıca, 55 parçalık tarihi eser kaçakçılığı ortaya çıkarıldı. Ancak, ne ele geçirilen kaçak Kuran'ın, ne de tarihi eserlerin parasal değeri saptanabildiği için, bunlar mali istatistiklere yansıtılmadı.
Gümrüklerde ayrıca 412.3 miyar liralık ihracat suiistimali ile 20 evrak sahteciliği olayı da ortaya çıkarıldı. Gümrük kontrolleri sırasında ayrıca, 892 de kaçak yolcu ele geçirildi.
Hangi ürünler kaçak giriyor?Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler'in açıkladığı gümrük kaçakçılığı olayları ve bunların mali boyutları şöyle:
Araç 17.4 trilyon lira.
Silah mühimmat 78.3 milyar lira.
Tekel 4 trilyon lira.
Gıda maddesi 383 milyar lira.
Akaryakıt 45.1 trilyon lira
Döviz 560.8 milyar lira.
Elektronik eşya 2.6 trilyon lira.
Temizlik malzemesi 73.2 milyar lira.
Tıbbi malzeme 1.2 trilyon lira.
Değerli maden 42.8 milyar lira.
Zirai malzeme 3.8 milyar lira.
Tekstil 910.9 milyar lira.
Makina aksamı ve yedek parça 1 trilyon lira.
İnşaat malzemesi 252 milyar lira.
Bıçak gibi kesici ve delici aletler 3.6 milyar.
Ciklet, tütsü, kozmatik ürünleri, terlik, gözlük, çanta, bisiklek, göz yaşartıcı sprey, traş losyonu, diş fırçası, takı ve perde gibi çeşitli eşyalar 2 trilyon lira.