100. yılda nükleer hedef

ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Rusya merkezli nükleer şirketi Rosatom’un Akkuya’da tahmini 22 milyar dolara inşa edeceği Türkiye’nin ilk nükleer santralının ne zaman devreye gireceğini açıkladı. Bu yılsonunda, en geç önümüzdeki yılbaşında santralın temel atmasını iki ülkenin (Türkiye ve Rusya) devlet başkanları düzeyinde gerçekleştirmek için çalışmaların devam ettiğini belirten Albayrak, “Santralın ilk ünitesinin devreye gireceği tarih için hedefi 2023 olarak belirledik. Cumhuriyetimiz için en anlamlı tarih. 29 Ekim 2023’e, Cumhuriyetimizin 100’üncü yılına yetiştirebilirsek bizim için bundan daha onurlu, şerefli bir hediye olamaz” dedi.

YEKDEM UZATILMAYACAK

Albayrak, 8. Türkiye Enerji Zirvesi özel oturumunda moderatörlerin sorularını yanıtladı. TÜPRAŞ’ın İzmir’deki rafineri patlamasında hayatını kaybeden işçilerin ailesine başsağlığı dileyerek sözlerine başlayan Albayrak, TÜPRAŞ ailesine de geçmiş olsun dileklerini iletti. Albayrak, yenilenebilir enerji sektörünün merakla beklediği Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması’nın (YEKDEM) uzatılıp, uzatılmayacağına yönelik “Türkiye olarak önümüzdeki 5 yılda asgari 5’er bin, 10 yılda asgari 10’ar bin megavat (MW) güneş ve rüzgar hedefimizi devam ettireceğiz. Rüzgarda 2 bin 300 MW’lık bekleyen bir portföy daha var, inşallah aynı şekilde, aynı sistemle ihaleye çıkacağız. YEKDEM 2020 sonrası devam edecek mi? Açıkçası YEKDEM özelinde konuşursak, 2020 sonrası devamı yönünde çok düşünmüyoruz. YEKDEM ömrünü tamamladı, yatırımların kendini amorti etme noktasında da süreç tamamlanmış oldu. Yeni dönemde sadece yenilenebilir kaynakların elektrik üretimindeki payını artırması değil, maliyetlerin de düşmesi çerçevesinde YEKA modelini istiyoruz. YEKA’nın sunduğu katkılardan biri de maliyetlerin düşmesiydi. Güneşte YEKDEM’de kilovatsaat başı 19.5 dolar/cent olan alım garantisi YEKA’da 6.99’a düştü, rüzgarda ise 10 dolar/cent olan rakamlar dünya rekoru olarak 3.48’e düştü. Aslında fiili olarak bakıldığında hiçbir alım garantisi vermeden ihale neticelenmiş oldu” dedi.

DOĞALGAZDA İLK KESİNTİSİZ KIŞ

“2015 kışı Bakan olduk bismillah Rusya krizi” diye sözlerine devam eden Bakan Albayrak, doğalgaz konusunda ise şunları söyledi: “Türkiye enerji portföyünde doğalgazın ağırlığı yadsınamaz bir gerçek. Önemli olan arz güvenliği açısından doğru yönetilmesi. Isınmada artık 40 küsur milyon vatandaşın bu konfordan faydalandığı bir resim var. Önümüzdeki yıl kalan üç şehrimize de doğalgazın getirilmesiyle, 81 ilin tamamına doğalgaz ulaşacak, nüfus olarak da yaklaşık 50 milyon vatandaşın kullandığı bir altyapı. Elektrik enerjisinde ideal portföy kaynakların dengeli olmasıdır. Türkiye olarak boru gazı ötesinde yeni teknolojilerle LNG ve FSRU açısından hızlı yol almamız lazım. 2015 sonunda 34 milyon metreküp günlük gazlaştırma kapasitesini, kamu-özel sektör birlikte, bu yılsonu itibariyle 117 milyon metreküp daha arttırarak, yaklaşık 150 milyon metreküpe çıkarıyoruz. Sistemdeki bir diğer ayak ise depolama. Depolama ile birlikte 2015 kışında 190 milyon metreküp olan sisteme günlük gaz basma kapasitemizi, 280 milyon metreküpün üzerinde çıkaracak neticeye ulaşıyoruz. Kış aylarında havanın çok soğuk geçtiği ve elektrik üretiminin de arttığı, gaz tüketiminin günlük 260 milyon metreküpleri bulduğu dönemlerde farklı kesinti ve kısıntılara gidiyorduk. Konutların etkilenmemesi için genelde sanayiden başlıyordu. Bu kış büyük bir sıkıntı, bir problem yaşamazsak, kesintisiz ilk kışımız bu adımlarla yaşanmış olacak. Günlük sisteme gaz basabilme hedefimiz 400 milyon metreküplere ulaşmak” dedi.

DAĞITIMDA YENİ DÜZENLEME YOLDA

MÜMKÜN olduğu kadar döviz etkisinden arınmış bir enerji piyasasına dönüşüm için adımlar attıklarını dile getiren Albayrak, elektrik dağıtım sektörünün döviz riskine dayalı ciddi problemler yaşadığını ve stres testinden geçtiğini anımsattı. Sektörün heyecanla beklediği gelişmelerle ilgili çalışmalarda önemli adımlar attıklarını kaydeden Albayrak, “2018’de bu adımlarla öngörülebilirlik, sürdürülebilirlik, müşteri memnuniyeti ve sektörün kurumsallaşarak bilanço anlamında daha sağlıklı hale gelmesi için yapılacak dönüşümle, 2020 tarife döneminden önce ciddi bir iyileşme öngörüyoruz. Gerekli düzenleme noktasında son rötuşları yapıyoruz” dedi.

MADEN SAHALARINA YENİ MODEL GELİYOR

ENERJİ Bakanı Berat Albayrak, Antalya’nın ardından İstanbul’da MÜSİAD Vizyoner Sektörler Zirvesi’ne katıldı. Albayrak, “Maden sahalarımızda yarı mamul ve nihai ürün üretecek fabrikaların kurulması şartıyla ekonomiye kazandıracak yeni bir modeli çok yakın süreçte başlatıyoruz. Aynı güneşte, rüzgarda olduğu gibi” dedi. Güneş ve rüzgar enerjisindeki YEKA modelinin başarılı bir örnek olduğunu belirten Albayrak, enerji alanında kamu-özel sektör uyumunun bundan sonra aynı tempoda devam edeceğini söyledi. Cari açığın kapatılması noktasında yerli ve milli adımlar atmak zorunda olduklarını belirten Albayrak, “Hammaddenin katma değerli, çarpanı yüksek ürüne dönüştürülmesi ile ilgili adımlar atacağız. Özellikle kamuya daha fazla katma değer sağlayacak bir ortaklıkla yerli üretimi destekleyecek, fabrika kurulumu, Ar-Ge yapılmasını zorunlu kılan yeni bir sistemi, altyapıyı hayata geçiriyoruz” diye konuştu.

YATIRIMCI GELECEĞE YATIRIM YAPIYOR

ZİRVENİN 2. gününde düzenlenen “Yatırımcı gözüyle Türkiye enerji piyasaları” konulu panele konuşmacı olarak katılan Doğan Enerji Genel Müdürü Burak Kuyan, elektrik piyasasının 10 sene içerisinde gelmiş olduğu noktanın büyük bir başarı öyküsü olduğunu söyledi. Yatırımcıların Türkiye’nin geleceğine yatırım yaptığını, çünkü enerji işinin günümüzün değil geleceğin işi olduğunu söyleyen Kuyan, yatırımların sürdürülebilirliği için ticari, finansal ve regülatif risklerin minimize edilmesi gerektiğine olan inancını dile getirdi.