100 bin adet otomobil üretene en az 40 milyon liralık ‘gümrük’ teşviki

EKONOMİ Bakanı Zafer Çağlayan, ‘Yeni Teşvik Sistemi’yle yılda en az 100 bin adet kapasiteli otomobil yatırımlarında ya da mevcut kapasitesini yıllık en az 100 bin adet artıran otomobil yatırımlarında, yatırımcılara artırdıkları kapasitelerinin yüzde 15’i kadar A,B ve C segmentlerinden gümrük vergisinden muaf olarak araç ithal etme hakkı vereceklerini belirtti. Çağlayan, “Ayrıca bu yatırımlarda motor üretimi de yapılması halinde ilave olarak yüzde 15 daha gümrükten muaf araç ithal etme hakkı tanıyacağız” dedi.

Avrupa’dan gelenler

Çağlayan’ın açıkladığı bu teşvik, ithalatta yüzde 10 gümrük vergisi ödeyen Japon ve Koreli markalar için büyük önem taşırken, ağırlıklı olarak Avrupa’dan gümrük vergisiz araç ithal eden üreticilere ise çok yaramıyor. Hyundai, Toyota ve Honda, 100 bin adet otomobil üretmeleri halinde yılda 15 bin otomobili yüzde 10 gümrük vergisi ödemeden Türkiye’ye ithal edebilecek. Eğer bu 3 firma Türkiye’de motor üretmesi halinde ise gümrüksüz ithal ettikleri araç sayısı 30 bine çıkacak. Hyundai Assan Genel Müdürü Ümit Kararslan, 15 bin adetlik otomobil ithalatının gümrük vergisisinden muaf olması halinde yaklaşık 22.5 milyon dolarlık (40 milyon TL) bir avantaj elde edeceklerini belirterek, “Motor üretilmesi halinde ise bu rakam 45 milyon dolara (80 milyon TL) çıkabilir” dedi.

Yıllardır cezalandırıldık

Karaarslan, bu teşviğin sadece 3’üncü dünya ülkelerinden ithalat yapan Hyundai, Toyota, Honda gibi Türkiye’de üretim yapan markalara yarıyor gibi gözüktüğünü belirterek, “Ancak teşvik sisteminde diğer otomotiv üreticileri için de önemli teşvikler var. KDV istisnası, yatırım teşviği, Ar-Ge desteği gibi detaylarında bir çok teşvik bulunuyor” dedi. Yerli üretici olmalarına rağmen yıllardır yüzde 10’luk gümrük vergisiyle cezalandırıldıklarını kaydeden Kararslan, “Bu teşvikle birlikte bu ceza kısmen de olsa azaltılmış oldu” dedi.

Kimler kapasite artıracak

Kısa vadede, gümrük vergisi muafiyetinden yararlanacak 2 otomotiv üreticisi bulunuyor. Bunlardan ilki Toyota. Yıl sonunda Adapazarı’nda yeniden Corolla üretimine başlayacak Toyota, kapasitesini 200 bin adede çıkartacak. Aynı şekilde İzmit’te yeni i20 üretimine başlayan Hyundai ise 2013 yılında i10 üretimiyle kapasitesini 200 bin adede çıkartarak, teşvikten yararlanacak. Japon Honda ise teşvikten yararlabilecek bir şirket. Ama kısa vadede 100 bin adetlik bir kapasite artırımına gitmesi beklenmiyor.

Öncelikli yatırımlar hangileri

BÖLGESEL teşvik sistemi kapsamında desteklenen
belirli yatırım konularını, hangi bölgede yapılırsa yapılsın 5. Bölgeye sağlanan destekten faydalanacak. “Öncelikli yatırım” olarak belirtilen bu yatırımlar şöyle:
Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde yapılacak turizm yatırımları.
Madencilik, demiryolu ve denizyolu ile yük veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar.
Belirli ilaç ve savunma sanayi yatırımları, test merkezleri.
Rüzgâr tüneli ve bu mahiyetteki yatırımlar.
Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek  ilk, orta ve lise eğitim yatırımları.
Ar-Ge projeleri neticesinde geliştirilen ürünün üretimine yönelik yatırımlar.

6’ncı Bölge Çin ile rekabet edecek

YENİ teşvik kapsamında 6. Bölge’de desteklenecek yatırımları belirlerken diğer beş bölgede olduğu gibi selektif davranmadıklarını, istihdam başta olmak üzere tüm destekleri en yüksek oranda uyguladıklarını anımsatan Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, şu bilgileri verdi: “Bölgedeki istihdamı artırmak için asgari ücretin işveren üzerindeki yükünü neredeyse sıfırladık. Bu bölgedeki yatırımlara 12 yıla kadar sigorta pirimi işveren hissesi desteği ve 10 yıl süresince de gelir vergisi stopajı desteği ile sigorta primi işçi hissesi desteği sağladık. Bugün bir asgari ücretli için 1077 TL ödeyen bir işveren, bu desteklerden faydalandığı zaman 677 TL ödeyecek. Yani bugünün kuruyla 370 dolar. Artık bu bölge işçilik maliyetleri açısından Çin ile rekabet edecek bir durumda.”