10 maddede Yunan seçimleri! Miçotakis mi, koalisyon mu, erken seçim mi

Uygulanacak basit nispi seçim sistemi, bir partinin tek başına iktidara gelebilmesi için oyların en az yüzde 45-47’sini toplamasını gerektiriyor. Hiçbir siyasi partinin bu oranda oy alması beklenmiyor. Koalisyon ihtimali de zayıf görünüyor.
En güçlü senaryo, temmuz başında, farklı seçim sisteminin uygulanacağı ve yaklaşık yüzde 38 oranında oy toplayacak partiye, tek başına iktidar yolunu açan yeni seçimler yapılması.

ANKETLERDE SON DURUM

Cuma gününe kadar yayınlanan tüm anketler, Başbakan Kiriakos Miçotakis’in lideri olduğu merkez-sağcı Yeni Demokrasi (ND) partisinin, seçimlerden birinci parti olarak çıkacağında birleşti. Anketlerdeki tahminler, ND’nin yüzde 32-37, eski Başbakan Aleksis Çipras’ın lideri olduğu Radikal Sol Koalisyon’un (SYRIZA) yüzde 26-31, Avrupa Parlamentosu milletvekili Nikos Andrulakis’in lideri olduğu sosyalist PASOK’un ise yüzde 8-12 arasında oy toplayacakları şeklinde.
Yunanistan Komünist Partisi, Mera25 ve Yunan Çözümü partilerinin ise yüzde 3 barajını aşarak parlamentoya girmeleri bekleniyor. Ülkede kayıtlı seçmen sayısı 9.810.040. Sandıklar 07.00-19.00 saatleri arasında açık kalacak. Hemen ardından sandık çıkışı anket sonuçları yayınlanacak. İlk resmi sonuçların saat 21.00’den sonra açıklanması bekleniyor.

21 TÜRK ADAY

Siyasi partiler listelerinde Türk azınlığın yoğun yaşadığı Batı Trakya’da 21 Türk adaya yer verdiler. 2019 seçimlerinde Batı Trakya’dan 3 Türk milletvekili seçilmişti.

Seçimlerde, ilk kez yurtdışında yaşayan yaklaşık 22-24 bin Yunan vatandaşına da oy kullanma hakkı tanındı. Ancak, katılımın çok düşük olduğu tahmin ediliyor. Ayrıca, 17 yaşından gün alan gençler ilk kez bugün sandık başına gidebilecek. Yaklaşık 440 bin yeni seçmen söz konusu.

Başbakan Miçotakis’in aylar öncesinden, hedefinin seçimlerde yüzde 35’in üzerinde oy toplayıp, kendisine tek başına iktidar yolunu açabilecek ikinci seçimlere gidilmesi olduğunu açıkladı.

Çipras, bir şekilde sosyalist PASOK ile koalisyon hükümeti kurulabileceğini söyledi. PASOK lideri Andrulakis ise Miçotakis veya Çipras’ın başbakan olacağı bir hükümette yer almayacaklarını ilan etti. Uzmanlar “siyasette her şey mümkün” demekle birlikte koalisyon hükümeti olasılığını zayıf görüyorlar.

MİÇOTAKİS’E ELEŞTİRİ

Dört yıllık iktidarı döneminde, hayat pahalığı ve enerji krizinin yanı sıra, geçen yıl patlak veren “telekulak skandalı” ve 1 Mart’ta 57 kişinin hayatını kaybettiği tren kazası yüzünden ağır eleştirilere hedef olan Miçotakis, asgari ücreti 780 Euro’dan 950 Euro’ya çıkaracağı, vergi indirimlerine gideceği, e-devlet sistemini geliştireceği ve sağlık hizmetlerini düzelteceği gibi vaatlerde bulundu.

EKONOMİK VAATLERE FREN

Aleksis Çipras da başbakan olduğu dönemde (2015-2019), AB ve IMF reçetelerini uygulamak zorunda kaldığından, istediklerini yapamadığını, gerçek anlamda ilk kez ülkeyi yönetmeye talip çıktığını belirtti. Yunanistan Merkez Bankası Başkanı Yiannis Sturnaras ise seçimler nedeniyle verilen vaatlerin Yunan ekonomisini rayından çıkarma tehlikesinden bahsederek, siyasi parti liderlerini uyardı.

ADAYLARIN TÜRKİYE’YE YAKLAŞIMLARI NASIL

Kiriakos Miçotakis, Aleksis Çipras ve Nikos Andrulakis, 6 Şubat depremlerinden sonra Türk-Yunan ilişkilerinde başlayan gerginliklerden uzak yeni dönemin sürdürülmesinden yana çıktılar. Türkiye ile adaların gayri askeri statüsü veya uluslararası antlaşmalarda ismen belirtilmeyen ada-adacık-kayalıklar gibi konuları kesinlikle görüşmeyeceklerini söylediler. İki ülke arasındaki tek anlaşmazlık konusunun Ege ve Doğu Akdeniz’deki kıta sahanlığı ile Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) sınırlarının belirlenmesi olduğunu iddia ettiler. Üç lider de seçim konuşmalarında Türkiye’ye çok az değindiler. Genellikle, demeçlerinde ve basın toplantılarında kendilerine yöneltilen sorulara cevap verirken Türkiye politikalarını anlattılar.

NE DEDİLER

Yunan siyasetçiler şunları söylediler.

- Miçotakis: “Türkiye ile sürekli gerginlik içinde yaşamak alın yazısı değildir. Bir fırsat penceresi açıldı, yararlanmalıyız. Fazla umutlu değilim ama denememiz gerek. Kendisini “Mavi Vatan” ile dile getiren Türk revizyonizminin, Türk siyasi partilerinin DNA’sına derin şekilde işlediği kanısındayım. Yanılsama içinde değilim. Yunanistan’ın caydırıcı gücünü arttırması siyasetini sürdüreceğim. Silahlanmaya ve güçlü ittifaklar kurmaya devam edeceğim.”

- Çipras: “Bir fırsat penceresi var. Kırmızı çizgileri ve hedefleri olan bir diyalogdan yanayım. Hedef de kıta sahanlığı ve ekonomik münhasır bölge için Adalet Divanı olmalıdır. Türkiye-ABD ve Türkiye-AB ilişkileri çerçevesine, Kıbrıs ve Türk-Yunan ilişkilerinin de dahil edilmesine çalışmak gerek. Türkiye-AB arasındaki yeni bir gümrük birliği anlaşmasına, Lahey şartı da dahil edilebilir.”

- Andrulakis: “Türk-Yunan sorunları Avrupa Birliği (AB) kapsamına dahil edilmeli. Türkiye’ye silah ambargosu gibi ciddi yaptırımlar uygulanabilmesi için de AB’deki veto hakkı ile oybirliği esasının kaldırılması gerekir.” 

BİLGİ NOTU: Yunanistan’da son olarak 7 Temmuz 2019’da yapılan seçimlerde, ND yüzde 39.85 (158 milletvekili) SYRIZA yüzde 31.53 (86 milletvekili), PASOK da yüzde 8.10 (22 milletvekili) oy toplamışlardı. Katılım oranı ise sadece yüzde 57.78 oldu.