1 günde ilaç sektöründe 178 milyar dolarlık anlaşma

KÜRESEL ilaç pazarı 1 trilyon dolar eşiğini zorlarken son 24 saate dev satın almaları sığdırdı. Dünyanın en büyük ilaç şirketi İsviçreli Novartis, GlaxoSmithKline’nın (GSK) kanser bölümünü 14.5 milyar dolara satın alıyor. GSK ise Novartis’ten grip aşı birimini 7.1 milyar dolar karşılığında devralacak. Novartis ayrı bir anlaşmayla hayvan sağlığı bölümünü de Eli Lilly’e 5.4 milyar dolara satıyor.

PAZARLIK KIZIŞIYOR

Tek gündeki üç satın almanın yanı sıra pazarlık sürecinde iki dev anlaşma var. ABD’li ilaç şirketi Pfizer, İngiliz AstraZeneca’ya 101 milyar dolar teklif etti. Milyarder Bill Ackman ve Kanadalı dev ilaç üreticisi Valeant Pharmaceuticals Internatıonal ile ABD’li botoks üreticisi Allergan’a teklif verdi. Ackman ve Valeant İlaç’ın Allergan’ı satın almak için 50 milyar doları gözden çıkarması gerekiyor.

NOVARTİS KARLI ALANDA

Novartis dün açıkladığı satın almayla son derece stratejik bir adım attı. Anlaşma geçtiğimiz yıldan bu yana iş birimlerini gözden geçiren Novartis’i yeniden şekillendirecek. Kanser ilaçları gibi yüksek kar marjına sahip pazarda büyük oyuncu haline gelecek olan Novartis aşı gibi kendine yük olan bölümleri de satarak hafifliyor. Anlaşmalar sayesinde dünya lideri Novartis’in satışlarının ve kar marjlarının iyileşmesi bekleniyor. IMF Health verilerine göre Novartis geçen yıl 50.5 milyar dolarlık global satış geliriyle birinci sırada. Novartis’in tüketici sağlığı bölümü de GSK ile birleştirilecek. Novartis, Glaxo ile yapılan anlaşmadan çıkarılan grip birimi için de ayrı bir satış süreci başlattığını açıkladı.

GSK AŞIDA BÜYÜK OYNUYOR

Aynı zamanda anlaşma GSK için de fırsat yaratıyor. GSK da zaten güçlü olduğu aşı pazarında Novartis anlaşmasıyla solunum, HIV, aşı ve tüketici sağlığı ürünlerine odaklanarak GSK da kendini yenileyecek. Bu dört bölüm GSK’nın toplam satışlarının yüzde 70’ini oluşturuyor. Dünya altıncısı GlaxoSmithKline ise geçen yıl 32.5 milyar dolarlık satışa imza atmayı başardı. İngiliz ilaççı tükeci sağlığı bölümünde Novartis ile birleşme sonrasında yönetimden de sorumlu olacak. Glaxo’nun yüzde 63,5’ine sahip olacağı iş biriminin yöneticiliğini mevcut tüketici sağlığı birimi başkanı Emma Walmsley yapacak. Glaxo’nun dünyanın en büyük aşı sağlayıcısı olarak rolünü artıracak olan anlaşma ile şirketin menenjit aşısı pazarındaki ve ABD’deki pozisyonu da güçlenecek.

ELI LILLY İKİNCİLİĞE YÜKSELDİ

Eli Lilly ise satın almayla dünyanın en büyük ikinci hayvan sağlığı şirketi konumuna yükseldi. Hayvan sağlığı pazarının inanılmaz fırsatlar sunduğuna dikkat çeken Eli Lilly 3.4 milyar doları nakit öderken 2 milyar dolar için kredi kullanacak. ABD’li ilaç üreticisi anlaşma tamamlandıktan sonra yıllık yaklaşık 200 milyon dolarlık tasarruf hedefliyor.

En büyük teklif yenileniyor

ABD ilaç şirketi Pfizer’ın, İngiliz AstraZeneca’ya yaptığı ancak geri çevrildiği bildirilen 101 milyar dolar tutarındaki satın alma teklifinin, yenilenebileceği belirtiliyor. Konuya yakın kaynakların yabancı ajanslara yaptığı açıklamalara göre anlaşma sağlanmış durumda. Bu anlaşma geçerli olursa dünya ilaç sanayii tarihinin en büyük satın alması yapılmış olacak. İngiliz şirket astım ve kalp ilaçlarında sektör lideri.

Neden şimdi?

ÜLKELERİN 2008 kriziyle sarsılması ve bütçe kesintileri nedeniyle her ne kadar krize güçlü nakitle girseler de küresel ilaç pazarı geçen yıla kadar kan kaybetti. Yeni dönem hem gelişmekte olan ülkelerin ilaç pazarında büyük oyuncu haline gelmesi hem de yeniden büyüme dönemine girilmesi ilaç şirketleri için fırsat yaratıyor. Dünya ilaç pazarının yüzde 80’ini Kuzey Amerika, Avrupa ve Japonya oluşturuyor. Ancak artık bu pazarlar, büyümeyi tetikleyen ana oyuncu konumlarını kaybediyorlar. Türkiye’nin de aralarında bulunduğu gelişmekte olan ilaç pazarlarının önemi ve büyümeye etkisi artıyor. Bunun temel nedeni ise bu ülkelerde milli gelirin büyümesi, sağlık hizmetlerine erişimin artması ve kalitenin yükselmesi. Özellikle jenerik ilaçlar pazarının büyümesi şirketlerin oyun alanını büyütüyor.

Hisseler yukarıda

ANLAŞMALARIN ardından GlaxoSmithKline ve AstraZeneca hisselerinde yüzde 5’in üzerinde artış yaşanırken Novartis’te yükseliş yüzde 1 seviyelerinde. Standard & Poor’s 500 Endeks vadelileri büyük bir değişiklik yaşamadı. Rusya Micex Endeksi yüzde 0.5 gerilerken, nikel 14 ayın zirvesine tırmandı. Avustralya doları 16 önemli para biriminin tamamı karşısında yükseldi. Bugün satışı yapılacak olan 2 yıl vadeli ABD Hazine tahvilinin faizi 2011’den bu yana en yüksek seviyeye yaklaştı.

1 trilyon dolar Dünya ilaç pazarı

%3
İlaç pazarında ortalama yıllık büyüme

50.5 milyar dolar
Novartis’in geçen yılki global satışları

231.2 milyar dolar
Novartis’in piyasa değeri

197.3 milyar dolar
Pfizer’in piyasa değeri

129.0 milyar dolar
GSK’nin piyasa değeri

87.1 milyar dolar
AstraZeneca’nın piyasa değeri

68.1 milyar dolar
Eli Lilly’nin piyasa değeri

%38
Kanser ilacı pazarında 5 yılda beklenen büyüme

%10
Gelişmekte olan ülkelerde ilaç pazarında beklenen büyüme

* Novartis, GSK’nın onkoloji ürünleri birimini 14.5 milyar dolara alacak.
* Novartis, grip birimi hariç aşı birimini GSK’ya 5.25 milyar dolara satacak.
* Novartis, hayvan sağlığı birimini Eli Lilly’ye 5.4 milyar dolara satacak.
* Bill Ackman ve Valeant İlaç allergan’a 50 milyar dolar teklif ediyor.
* Pfizer, İngiliz AstraZenaca’yı almak için 101 milyar doları gözden çıkardı.