1.5 milyar dolarlık transfer gerçekleşti, akaryakıtta 1688 bayi yer değiştirdi

ENERJİ Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) “2010 Petrol Piyasası Raporu”, akaryakıt sektöründe geçen yıl, 1.5 milyar dolarlık transfer ile 1688 bayinin yer değiştirdiğini ortaya koydu. Rapor bu transferlerin ardından dağıtım şirketlerinin bayi sayıları ve pazar paylarının nasıl değiştiğini de gösterdi. TÜYAP’da gerçekleştirilen Petroleum İstanbul Fuarında katılımcılara dağıtılan rapora göre, 2010 yılında yaşanan büyük bayi transferlerinden sonra büyük dağıtım şirketleri pazar paylarında azalma yaşanırken, küçük ve pazara yeni giren dağıtım şirketleri payını arttırdı.

PO liderliğini korudu

Rapora göre, 2010’da Petrol Ofisi, Opet, BP, Total, Akpet gibi akaryakıt dağıtıcısı şirketlerin pazar paylarında yüzde 2’ye varan oranlarda azalma yaşanırken, yeni ve küçük dağıtım şirketlerinin pazar payları arttı. Petrol Ofisi geçtiğimiz yıl en çok pazar payını kaybeden şirket olmasına rağmen, pazardaki liderliğini korurken, ilk 5 şirket arasında pazar payını arttıran tek şirket Shell oldu.

Yüzde 13’ü değişti

Çoğunluğu (1156 adet) transferlerin başladığı tarih olan 18 Eylül-31 Aralık 2010 arasında olmak üzere, geçen yıl toplam 1688 akaryakıt bayisi dağıtım şirketini değiştirdi. Türkiye’de yaklaşık 12 bin 800 akaryakıt bayi olduğu dikkate alındığında, akaryakıt bayilerinin yüzde 13’ünden fazlası şirket değiştirmiş oldu. En fazla bayiyi 349 adet ile Petrol Ofisi kaybetti, en çok ise 138 ile Aytemiz kazandı.

Payı üç puan düştü

Shell 219, Opet 171, Akpet 70, Total 69 bayi kaybederken, Balpet 112, Termopet 108, Lukoil 100 bayi transfer etti. İntifa sözleşmelerinin 5 yılla sınırlandırılması kararı uyarınca 18 Eylül’den itibaren yapılan bayilik lisansı tadil başvurularının neticelendirilmesiyle, ilk 9 aylık dönem sonunda en büyük pazar payına sahip ilk 5 dağıtıcı lisansı sahibinin aylık ortalama pazar payları toplam yüzde 77.3 iken, son 3 aylık dönemde yüzde 74.6’ye geriledi.

Sınırdan sonra oldu

Dağıtıcı ile bayiler arasında sözleşmelerin süresinin 5 yılla sınırlandırılması üzerine ülke çapında yüzlerce bayi ile dağıtım şirketleri sözleşmelerini yenilemişti. Sektör temsilcilerine göre, bu durumda pazar payı büyük dağıtıcı şirketler arasında büyük bir rekabet yaşanırken sektörde toplamda 1.5 milyar dolara yakın transfer bedeli ödenmişti.

Toplam verginin yüzde 14.3’ü pompadan geçti

EPDK raporunun ortaya koyduğu verilere göre, geçen yıl toplam 248.3 milyar lira olan vergi gelirinin 35.6 milyar lirası akaryakıttan geldi. Geçen yıl akaryakıt üzerinden 25.9 milyar lira ÖTV, 9.7 milyar lira da KDV alındı. Böylece akaryakıt ürünlerinden alınan vergi, toplam vergi gelirlerinin yüzde 14.3’ünü oluşturdu. Bu vergilerin GSYH içindeki payı da, yüzde 3.3 oldu.

Shell: Sektörün büyüdüğünü görmek memnuniyet verici

SHELL Türkiye Ülke Müdürü Ahmet Erdem, raporu değerlendirirken, “Sektörün büyüdüğünü görmek güzel, bu büyümenin içine artmaya devam eden kayıtdışı tüketimi de koyduğunuzda gerçek tüketimin daha da büyük olduğunu görmek mümkün” dedi. Erdem sektördeki dağıtım şirketi sayısının artışını serbest piyasanın bir sonucu olarak değerlendirdiğini, serbest ve adil rekabetin her zaman için müşteri, ekonomi ve sektör oyuncuları için faydalı olduğuna inandığını belirtti.