Güncelleme Tarihi:
Bu köşede onlarca dolandırıcılık olayını kaleme aldım. Elimden geldiği kadar vatandaşı uyarmaya çalıştım. Ancak dolandırıcılık yöntemlerinin sonu gelecek gibi değil. Her gün yeni bir icatla karşımıza çıkıp paramızı ele geçirmeye çalışıyorlar. Yöntemleri değişse de aslında birkaç önemli noktaya dikkat ettiğimiz takdirde tuzaklarına düşmemek mümkün ama bir anlık dalgınlık... İşte bizzat şahit olduğum son olay...
Almanya’da Düsseldorf’ta önemli bir iş yemeğinin tam ortasındayız. Sabah gazetesi yazarı, arkadaşım Şelale Kadak’ın telefonunda bir sessiz arama beliriyor. Şelale telefonunu açıyor, başta sessiz bir biçimde yurtdışında olduğunu belirtip kapatmak istiyor. Fakat birden yükselen sesiyle biz de Şelale’nin konuşmasına dikkat kesiliyoruz. “Hesap bilgilerim mi ele geçirilmiş. Yasadışı bahis sitesi 900 lira mı, parayı çekmeye mi çalışmışlar. Kartımdan mı, hesabımdan mı, alamamışlar mı, güvenlik duvarı engellemiş, anladım. Kartımı iptal edip tüm şifrelerimi yenilemem gerekiyor. Tamam. Şimdi siz bana yardımcı olacaksınız. Evet hemen değiştirelim şifremi...”
Başından itibaren konuşmanın gidişatını anlamaya çalışırken olay tam Şelale’nin telefondaki kişinin şifre talebi aşamasına geldiğinde müdahale için hamlemi yapıyorum. O sırada telefon görüşmesi de bir şekilde kesiliyor. Şelale panik ve endişe dolu gözlerle bakarken telefonu da aynı anda yeniden çalıyor. “Sakın açma” diyorum. “Şu anda telefondaki kişi tarafından dolandırılmak üzeresin.”
Hızlıca açıklıyorum telefondakilerin amacını ve ekliyorum: Bir bahis sitesi tarafından değil, bizzat telefondaki kişi tarafından dolandırılmaya çalışıldın...
DOĞRU HAMLE
Şelale hemen Türkiye’deki banka yetkilisini arıyor. Hem olayı aktarıyor, hem de telefondaki kişinin verdiği ismi ve sicil numarasını da paylaşıyor. Öyle bir banka çalışanı olmadığı gibi bahis sitesi dolandırıcılığı ile ilgili olayın da tamamen uydurma olduğu İstanbul’dan da teyit ediliyor.
“İnanamıyorum” diyor Şelale. Karşısındaki sesin ne kadar profesyonel olduğundan, düzgün Türkçesinden, bankacılık bilgisinden, güvenilir konuşmasından nasıl etkilendiğini anlatıyor bir çırpıda.
Şelale haklı. Günümüz dolandırıcıları son derece profesyonel. Bir yerlerden telefon numaramızı, hangi bankada hesabımızın olduğu bilgisini ele geçirip sarılıyorlar telefona. Yöntem değişse de amaç belli. Kart, hesap veya müşteri numaramızı öğrenip (ellerinde yoksa) üstüne bir de şifremizi bizzat bize söyletip (ellerinde kesin yok) limitimize kadar kartımızı, son kuruşuna kadar hesaplarımızı boşaltmak.
+99 KODUN SIRRI
Bunu yaparken +99 850… numaralı bir telefondan arıyorlar. Siz doğal olarak Türkiye’nin ülke kodu olan +90 ve çağrı merkezlerinin kullandığı 850 kodlu telefonlardan arandığınızı sanıyorsunuz. Oysa +998 Özbekistan’ın ülke kodu. Dolandırıcılar muhtemelen Özbekistan üzerinden arama yapıp Türkiye’den bir çağrı merkezinden arıyormuş izlenimi vermeye çalışıyor.
Tekrar hatırlatmamda fayda var. Hiçbir bankacı, müşteri hizmetleri yetkilisi, size hesap, kart, müşteri numaranızı sormaz. Zaten elinde vardır. Güvenlik nedeniyle “doğum yeri, yılı, bana ana adı, annenizin kızlık soyadı gibi kimlik doğrulama bilgilerini sorar. Vatandaşlık numaranızı sormaz örneğin, şifrenizi ise ASLA... Şifreniz size özeldir. Bankanın bilgi tabanında kayıtlıdır. Genel müdürden, banko görevlisine kadar hiçbir bankacı sizin şifrenizi bilmez, sormaz, SORAMAZ.
Siz de hesap, kart, müşteri şifrenizi kimseye SÖYLEMEYİN.
TUZAK SORULARA DİKKAT
Şelale telefondaki dolandırıcının “son iki gün içinde internetten kredi kartı ile alışveriş yaptınız mı, son bir saatte telefonunuzla herhangi bir internet ağına bağlandınız mı” gibi sorular sorduğuna dikkat çekti. Bu soruların amacı sizin hesap bilgilerinizin herhangi bir online alışveriş ya da internet bağlantısı aracılığı ile ele geçirildiği izlenimi vermek. Sizi paniğe sevk edip, daha sonra güzel güzel tüm bilgilerinizi paylaşmanızı sağlamak. İnternetten alışverişle ya da herhangi bir internet ağına bağlanmanızla banka hesap ya da kart bilgileriniz kimsenin eline geçmez. Tabii ki güvenlik ayrıntılarına dikkat etmeniz koşulu ile. Bu konuda Bankalararası Kart Merkezi (BKM) ve Bankalar Birliği’nin uyarılarını lütfen dikkate alın.
DOLANDIRICILARA YANITIMIZDIR: SANA NE!
Dolandırıcılık girişimlerinin sonunun gelmemesi Bankalararası Kart Merkezi’nin (BKM) de uzun zamandır gündeminde. Bu konuda kamuouyunu bilinçlendirmek için çok önemli çalışmalar yapıyorlar. BKM’nin Demet Evgar ile birlikte gerçekleştirdiği, herkesi dolandırıcılara karşı daha dikkatli olmaya çağıran “Palavra!” reklam kampanyası büyük yankı uyandırınca ikinci reklam filmini de vizyona sokmuşlar. Geçen günlerde bir açıklama yapan BKM Genel Müdürü Dr. Soner Canko, “Dijital dünyada böylesine fazla ayak izi bıraktığımız bir dönemde bilgi güvenliği geri plana atılamayacak derecede önemli. Dolandırıcılık teşebbüslerinin yüksek olduğu sektörlerde kullanıcıların güvenliğini sağlamaya yönelik uygulamalar iyileştirilse de en büyük iş kullanıcılara düşüyor. Palavra filmimiz 80 milyonun üzerinde izlendi. Artık bilgilerimizi soran dolandırıcılara yanıtımız hazır, onlara ‘Sana Ne!’ diyeceğiz” dedi. Dolandırıcılık yöntemlerinin sürekli değiştiğini ve kullanıcılarının bilgilerini güncel tutmalarının bu anlamda çok önemli olduğunu hatırlatan BKM, kişilerin ve kurumların tüm bu tehditlerden korunmak için www.bilgiguvende.com’u düzenli olarak takip etmelerini öneriyor.
BKM’DEN VATANDAŞA KRİTİK UYARILAR
SMS, e-posta ve sosyal medya üzerinden yönlendirildiğiniz veya arama motorları üzerinden giriş yaptığınız web sitelerinin adreslerini mutlaka kontrol edin. Adresi kendiniz yazarak girin.
İnternet tarayıcısı ayarlarının sahtekârlık sitelerini açmayı engelleyecek şekilde düzenlenmiş olması gerekir.
Bilmediğiniz kaynaklardan gönderilen veya tanıdığınız kişilerden şüpheli konu başlıklarıyla gelen SMS, WhatsApp ve e-posta iletilerindeki linklere tıklamayın.
Resmi olmayan uygulama mağazalarından veya internet sitelerinden indirilen uygulamalar nedeniyle telefonlara virüs bulaşabilir. Ayrıca telefon rehberiniz, gelen SMS’ler ve bankacılık bilgileriniz de ele geçirilebilir. Bu sebeple cep telefonu uygulamalarını mutlaka resmi uygulama mağazalarından indirin.
İnternet alışverişi yapacağınız web sitelerini iyice araştırın, bilinen ve güvenilir bulduğunuz alışveriş sitelerinden alışveriş yapın.
SMS’le iletilen tek kullanımlık şifrelerin bulunduğu mesajlarda, iş yeri adı ve tutar bilgilerini mutlaka kontrol edin.
ATM’lerde işlem yaparken tanımadığınız kişilerden yardım almayın, işlem yaptığınız ATM’de özel olarak yerleştirilmiş bir cihazdan şüphe duyarsanız derhal bankanıza haber verin.