Zeka ve yetenek testleri Türk kültürüne uyarlandı

Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürü Celil Güngör, perşembe günü Ankara'da, "Özel Eğitimin Güçlendirilmesi Projesi"nin (ÖZEGEP) kapanış toplantısını yapacaklarını söyledi.

Toplantıda projenin sonuçlarına ilişkin verilerin paylaşılacağını anlatan Güngör, projenin amaçlarından birinin Rehberlik ve Araştırma Merkezleri'nde (RAM) özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitsel değerlendirmesinde ve tanılanmasında kullanılan psikolojik ölçme araçlarının standardize edilmesinin olduğunu belirtti.

Güngör, "Bu kapsamda bütün dünyada kullanılan, Weschler sözel olmayan yetenek testi ve Kaufman zeka testi ülkemize ve kültürümüze uygun olarak standardize edildi. Bu testler önümüzdeki aylardan itibaren ülke genelindeki 226 RAM'de kullanılmaya başlanacak" dedi.

Bir testin her yerde, aynı standartta ve aynı kullanılamadığını, kullanıldığı zaman da sonuçlarının çok güvenilir olmadığını vurgulayan Güngör, bu nedenle psikolojik testlerin, her kültürün kendi özelliklerine adapte edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Türkiye'de kullanılan zeka ve yetenek testlerinin de standardizasyona, Türk kültürüne uyarlanmaya ihtiyacı bulunduğuna işaret eden Güngör, şunları söyledi:
"Bu projeyle biz iki psikolojik testi kültürümüze uyarladık. Bunu alanda bir ilk, başlangıç olması açısından önemsiyoruz. Bu yetenek testlerinden Weschler sözel olmayan yetenek testi, 4-21 ve Kaufman zeka testi 4- 45 yaş aralığındaki bireylere uygulanacak. Böylece RAM'lardaki hizmetlere biraz daha hız kazandıracağız, bireylerin kısa sürede geçerli ve güvenilir biçimde eğitsel değerlendirme ve tanılamalarını yapacağız.

Alanda kullanılan Woodcock-Johnson Bilişsel ve Başarı Bataryası (WJIII) da 2-90 yaş arası bireylerin bilişsel ve başarı özelliklerini ve gelişimleri kapsamlı olarak ölçmede kullanılacak. Proje kapsamında 2-23 yaş deneme uygulaması yapıldı. Yenilenmiş ölçme araçları RAM'lerin eğitsel değerlendirme ve tanılama süreçlerinin kalitesinin artırılmasına katkı sağlayacak. Bu kapsamda, 28 pilot ilde 62 eğitici de yetiştirdik. Bunlar da ölçekler konusunda diğer rehber öğretmenlerin eğitiminde görev alacak."

Üstün yeteneklilerin tespitinde kullanılacak

Güngör, bu testleri bilim sanat merkezlerine yönlendirilen üstün yetenekli öğrencilerin, özel eğitime ihtiyacı olanları veya özel eğitimin hangi düzeyine ihtiyacı duyduğunun tespitinde kullanıldığını anlattı.

Projenin diğer amacının ise engelsiz okul kavramı çerçevesinde şekillendiğini aktaran Güngör, ÖZEGEP'in, dezavantajlı gruplar ve özel eğitime ihtiyaç duyan bireylere verilen hizmetleri iyileştirerek iş ve mesleki eğitimlerinin kalitesini arttırmayı ve onları topluma kazandırmayı hedeflediğini belirtti.

Güngör, projenin okullarda fiziki ve diğer engellerin ortadan kaldırılması, eğitim alanına erişimin kolaylaştırılması ve yeni ve eski okulların, engelli bireylere uygun bir mimari de dizayn edilmesine katkı sağlayacağına işaret etti.