Zaza Nedir Ve Kimlere Denir? Zaza Nereden Gelmedir Ve Zazaca Hakkında Bilgi

Türkiye'de farklı etnik kökenlere sahip olan halklar bulunmaktadır. Bu halkların birçoğu günümüzde yaşamlarını devam ettirmektedirler. Genel olarak baktığımız zaman aynı etnik kökene sahip olan kişiler belirli bölgelerde yaşamaktadırlar. Bu halklar arasında güçlü bir bağ ve birlik bulunmaktadır. Türkiye'de bilinen farklı etnik kökenlerden biriside Zazalar olarak bilinmektedir.

Zaza Nedir ve Kimlere Denir?

Zaza, bir İran dili olan Zazacayı konulan kişilere verilen isimdir. Zazaların yoğun olarak yaşadığı bölge ise Doğu Anadolu Bölgesi'dir. Özellikle Erzincan, Elazığ, Diyarbakır, Bingöl ve Sivas şehirlerinde çok sayıda Zazaya rastlanılmaktadır.

Zazalar, farklı bir etnik yapıya sahiptir. Bu halk hakkında çok sayıda tez ortaya atılmıştır. Bu tezlerin doğruluğu ise tartışma konusu olmuştur. Zazalar için Kürt oldukları yorumu da yapılmıştır. Ancak Zazalar Kürt değillerdir. Çünkü Zazaların kökeni Kürtlerden farklıdır. Zazalar ve Kürtler uzun yıllar bir arada yaşamış kişilerdir. O yüzden iki halkın karıştırılması som derece normaldir.

Zazalar, İran diline ait olan Zazacayı konuşmaktadırlar. Bu yüzden Zazaların İran kültürüne ait bir yapıları bulunmaktadır. Tabi bu kültüre sahip kişiler hakkında çok fazla yorum yapıldığını söyleyebiliriz.

Osmanlı arşivleri, İslam arşivleri ve Ermeni arşivlerine bakıldığı zaman Zazaların Kürt olduğu söylenir. Ancak bu halkın büyük çoğunluğu Kürt olduklarını kabul etmezler. Birçok uzmanın yorumuna göre de bu halk Kürt değildir.

Zaza Nereden Gelmedir ve Zazaca Hakkında Bilgiler Nelerdir?

Zazalar, Alevi ve Sünni kesimden oluşan bir halktır. Sünni olan Zazalar genel olarak Elazığ, Diyarbakır, Bingöl ve Aksaray civarlarında yaşamaktadırlar. Alevi olan Zazalar ise Sivas, Tunceli, Bingöl, Gümüşhane ve Erzurum gibi yerlerde yaygın olarak görüşmektedirler.

Zaza kelimesi ile arkaik metinlere ilk olarak Behistun Yazıtı'nda rastlanılmaktadır. Bu yazıt İran'da yer alan bir yazıttır. Bu yüzden Zazaların İran kökenli olarak o coğrafyadan geldikleri düşünülmektedir. Diğer bir yoruma göre ise Zazaların konuştuğu dilin Sassaniler'e oldukça yakın olduğu söylenmektedir. Yani Zazaların, Sassaniler'den gelebileceği düşüncesi bulunmaktadır.

Zazaların nereden geldikleri tam olarak belli değildir. Çünkü bu halk hakkında çok farklı fikirler ortaya atılmıştır. Bu fikirlerin hangisinin doğru olup olmadığı ise bilinmemektedir. Bundan dolayı günümüzde halen Zazalar hakkında çeşitli araştırmalar yapılmaktadır.

Zazaca Hakkında Bilgiler

Zazaca, Hint-Avrupa dil ailesine dahil olan İran dillerinin Kuzeybatı İran koluna bağlı durumda olan bir dil olarak bilinmektedir. Tabi Zazalar göç ettikleri bölgelere göre farklı diller konuşmuşlardır. Bu diller arasında Türkçe, Kürtçe ve Arapça bulunmaktadır. Yani Zazalar, bulunduğu coğrafyaya göre farklı diller konuşmaktadırlar.

- Zazaların bilinen dili Zazaca’dır,

- Zazaca, İran dilleri arasında yer alan bir dil olarak dikkat çekmektedir,

- Zazacada, İngilizce ve Farsçada olduğu gibi tamamlanmış zamanda bulunmaktadır (İngilizce'de yer alan 'perfect tense'),

- Zazaca kendi başına bir dildir. Yani bu dili Kürtçe lehçesi ile karıştırmamak gerekir.

Zazaca hakkında yer alan bilgiler sınırlı seviyededir. Ancak yapılan araştırmalara göre bilimsel olarak bu dilin İran diline ait olduğu tespit edilmiştir. Bu dil ile yapılan yanlış yorumlar ise gerçeği yansıtmamaktadır.

Özellikle Zazaca ve Kürtçe bir arada gibi görülmektedir. Ancak Zazaca konuşan kişiler Kürtçeyi anlamazlar. Kürtçe konuşan kişilerde Zazacayı anlamazlar. Bu yüzden iki dilinde farklı olduğunu söyleyebiliriz. Zazaca için en doğru yorum bu dilin bilimsel açıdan İran odaklı bir dil olduğudur.