Güncelleme Tarihi:
Zamirler, isim değildir. Cümlelerde ismin yerini tutarlar. Kişileri, varlıkları karşılayan sözcükler olarak dilbilgisi ve anlatımda önemli görevler üstlenirler. Zamirler doğru kullanımları ile cümlelerde anlatılmak istenenleri en güzel şekilde ve kısa bir yöntemle karşı tarafa ve insanlara aktarırlar. Zamir çeşitlerinin bilinmesi ile anlatıma özgünlük ve zenginlik kazandırılır. Birçok yazar, anlatmak istediklerini zamirlerle daha etkili ve merak uyandıran bir şekilde anlatabilmektedir.
Zamir Nedir?
İsim olmadığı halde cümlede ismin yerini tutan, herhangi bir varlığı işaret yolu ile, soru yolu ile, belli belirsiz bir şekilde karşılayan sözcüklere zamir denir. Zamirler tek başına kullanıldıklarında herhangi bir ismi karşılamazlar. Zamirlerin anlam kazanması için ismin anlamını karşılamaları gerekir. Varlıkların veya insanların isimlerini cümlelerde tekrarlamak cümleyi uzatır ve bazen de cümleyi daha karmaşık bir hale getirir. Ben, sen, bu, şu, o şeklinde kısa yoldan zamirler sayesinde anlatımlar kolaylaşmaktadır.
Zamir Çeşitleri ve Özellikleri Nelerdir?
Zamir çeşitleri; şahıs zamirleri, dönüşlülük zamiri, işaret zamirleri, belgisiz zamirler, soru zamirleri, ilgi zamiri, iyelik zamiri’dir. Yapı bakımından ise basit zamirler, birleşik zamirler, öbekleşmiş zamirler, ek halindeki zamirler şeklinde çeşitlere ayrılır.
Zamirlerin Özellikleri; İsim soylulardır. Bir ya da birden fazla ismin yerini tutarlar. Onları öğrenmek içinde kullanılırlar. Anlamdan çok görev yönleri ağırlık taşır. İsimlerin yerini geçici olarak tutarlar. İsim çekim eklerini (hal, iyelik, çoğul ekleri ) genellikle alabilirler. Çoğul ve tekil türleri mevcuttur. Cümlede isim gibi kullanılabilirler. Cümlede tek başına görev üstlenebilirler. Birçok sıfat, zamir olarak da kullanılabilmektedir.
Zamirler (Adıllar) konu anlatımı ve örnekleri
1-Şahıs zamirleri: Şahıs isimlerinin yerine kullanılan zamirlerdir.
Örnekler:
Benim silgim, senin defterin, onun tokası, onların tarlaları, sizin sesiniz, bizim kedimiz.
Çocuklar yalnız sizin lafınıza güvenirler.
Onun yarışmada ikinci olmasına üzüldüm.
Bizim evimiz sizin evinizden daha geniş ve güzel.
Senin söylediklerin onların kalbini çok kırdı.
2-Dönüşlülük zamiri: Şahıs zamiri olarak da bilinir. Dönüşlülük zamiri “kendi” dir.
Örnekler:
Çocuk kendisi yemeğini yemiş.
Binlerce defa kendi sorduğum soruya, içimdeki kırık ve buruk kalpten aynı hüzünlü cevabı alıyordum.
İçimdeki okuma öğrenme aşkının zamana yenik düşerek kendi kendine azalmasına içerledim.
3-İşaret zamirleri: İsimlerin yerini işaret yolu ile tutan zamirlerdir.
Örnekler:
Hepsini tekrar azarladılar.
Herkes böyle ince düşünceli olamaz.
Bazıları akşam mesaiye katılmayı düşünüyor.
İnsanları pek çoğu anlayışsız davrandılar yeni gelenlere.
Elindekilerin tümünü masa üstüne bırak ve çık!
Ötekini de sen getir masaya.
5-Soru zamirleri: Soru yolu ile ismin yerini tutan zamirlerdir. Soru zamirlerinin cümlelere soru anlamı katmaktadırlar.
Örnekler:
Buraya nereden vardınız?
Burada kimi beklemeyi düşünüyorsunuz.
Bu masa neden yapıldı acaba?
6-İlgi zamiri: Eklendiği kelimeye bitişik yazılır ve bir ismin yerini tutar. Tamlayan eklerinin üzerine gelir. Ek halindeki tek zamirdir. İlgi zamiri “ki” dir.
Örnekler:
Aysel’in defteri seninkinden daha güzel ve derli toplu.
Ayşe’nin sınav sonucuna göre Meral’inki daha yüksek.
7-İyelik zamiri: İyelik ekinin tam kendisidir. İsim tamlamasında tamlayan kullanılmadığı takdirde tamlanandaki bu eklere iyelik zamirleri denir.
Örnekler:
Defter-im, Defter-in, Defter-i, Defter-imiz, Defter-iniz, Defter-leri
Sandalye-m, sandalye-n, sandalye-si, sandalye-miz, sandalye-niz, sandalye-leri
Su-y-um, su-y-un, su-y-u, su-y-umuz, su-y-unuz, su-ları