YÖK 37 yaşında

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) 6 Kasım 1981'de yayımlanan 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile kuruldu. Türkiye'deki tüm yükseköğretim kurumlarını çatısı altında toplayan YÖK, bugün itibarıyla 128 devlet, 72 vakıf olmak üzere 200 üniversite, beş vakıf meslek yüksekokulu ile yaklaşık 7 milyon 610 bin 964 öğrenci ve 158 bin 151 öğretim elemanıyla oldukça geniş bir kesim için çalışmalar ve koordinasyon görevi yürütüyor.

YÖK'e bugüne kadar sırasıyla Prof. Dr. İhsan Doğramacı, Prof. Dr. Mehmet Sağlam, Prof. Dr. Kemal Gürüz, Prof. Dr. Erdoğan Teziç, Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan ile Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya başkanlık etti. YÖK’e, 6 Kasım 2014'te vekaleten, 11 Kasım'da ise asaleten atanan Prof. Dr. Yekta Saraç başkanlık yapıyor. YÖK, bütünleme sınavlarının yapılması, yaz öğretiminin açılması, pedagojik formasyon eğitimi kontenjanlarının belirlenmesi, ikinci öğretim ders saatlerinin belirlenmesi ve son olarak norm kadronun belirlenmesi konularında üniversitelere yetki verdi.

‘YÜKSEKÖĞRETİM KALİTE KURULU’ KURULDU
2015'te YÖK'ten ayrı, mali ve idari açıdan bağımsız olarak Yükseköğretim Kalite Kurulu kuruldu. Kurul tarafından, her yıl 40-50 yükseköğretim kurumunun dış değerlendirmesinin yapılması planlanıyor.

YÜKSEKÖĞRETİMDE İHTİSASLAŞMAYA ODAKLANILDI
Ayrıca üniversitelerin birbirinin kopyası olmaması ve belli alanlarda odaklaşması, farklı değerler üretebilmesi, bölgelerine katkı sağlaması, araştırma kapasitesi yüksek olanların bu kapasitelerini artırması için Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma Projesi'ni başlatılfdı. 'Yükseköğretimde ihtisaslaşma' Temmuz 2017'de kanuni bir zemine kavuştu. Bu proje, Bölgesel Kalkınma Odaklı Üniversiteler ve Araştırma Üniversiteleri iki alana sahip.

YÖK BURSLARI
YÖK tarafından burs programları başlatıldı. Bunlardan biri 100 öncelikli alanda, her çağrıda 2 bin kişiye doktora bursu verilen ‘100/2000 Doktora Burs Programı’ Diğeriyse, Yurtdışı Doktora Araştırma Bursu (YÖK-YUDAB). YÖK, geçen yıl biyoloji, fizik, kimya ve matematik programlarına ilk üç sırada yerleşen öğrenciler için de üstün başarı sınıfları oluşturdu. YÖK Temel Bilimler Programları Üstün Başarı Sınıflarında (YÖK-TEBİP) özel müfredat ve hocalar tarafından eğitim gören, bilim insanları yetiştiriliyor.

Ayrıca YÖK, yurtdışında Türkoloji bölümlerindeki başarılı öğrencilere burs; yabancı öğrencilere lisans, yüksek lisans, doktora, yabancı dil eğitimi bursu; araştırma yapacak lisansüstü öğrencilere başarı bursları veriyor. Yeni burs programıan göre Türkiye'de öğrenim görmesi sağlanan öğrenciler, ülkelerine döndükten sonra kendi ülkelerindeki devlet kurumlarında beş yıl boyunca hizmet verecek.

AVRUPA'DAN TAKDİR
Avrupa Yükseköğretim Alanı (Bologna Süreci) durum değerlendirmesi, bu yıl 24-25 Mayıs 2018'de Paris'te gerçekleştirilen Bakanlar Zirvesi'nde yapıldı. Bakanlar Zirvesi'nde yayımlanan raporda, Türkiye, ‘Yeterlilikler Çerçevesi’, ‘Avrupa Kredi Transfer Sistemi’ ve ‘Diploma Eki’ başlığı altındaki üç konuda da tam puan aldı. 

ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SAYISI ARTTI
İlk defa ‘Yükseköğretimde Uluslararasılaşma Strateji Belgesi’ hazırlandı. Bu kapsamda başlatılan girişimlerle yabancı uyruklu öğrenci sayısı 2014'te 48 bin 183 iken 2018'de bu sayı 123 bin 318'e çıktı. Türkiye'de 57 üniversite, 16 ülkeyle toplam 207 ortak eğitim-öğretim protokolü imzaladı. Yükseköğretim alanında ‘1982’den Kasım 2014 tarihine kadar’ 32 yılda 15 ülkeyle iş birliği mutabakat zaptı imzalanırken, yaklaşık dört yılda 31 ülke ile YÖK Başkanı ve ilgili ülkenin bakanı düzeyinde mutabakat zaptı imzalandı.

ÜNİVERSİTE- SANAYİ İŞBİRLİĞİ
Üniversite-sanayi işbirliğine yönelik ‘sessiz devrim’ tabiriyle düzenlemeler de hayat geçirildi. Buna göre, meslek yüksekokullarının organize sanayi bölgelerinde açılması ve iş yeri odaklı eğitimin teşvik edilmesi uygulamaları başlatıldı. Ayrıca bilimsel araştırma projelerinde lisansüstü öğrencilerin bursiyer olarak desteklenmesi, üniversitelerde sermaye şirketi statüsünde Teknoloji Transfer Ofislerinin kurulması, YÖK-Aselsan Doktora Programlarının (Aselsan akademi) başlatılması konusunda düzenlemeler yapıldı.

SINAVLARDA DÜZENLEMELER YAPILDI
Üniversiteye girişte tek aşamalı sınav modeli Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) kurgulandı. Akademik Teşvik Sistemi, alan odaklı kurgulanan YÖKDİL Sınavı, Doktora Sonrası Araştırmacı İstihdamı (Post-doc), ücretli araştırma izni, emekli öğretim üyelerinin sözleşmeli olarak istihdam edilmesi, denklik ve tanımada yeni gelişmeler, vakıf yükseköğretim sisteminde düzenlemeler, yükseköğretimde engelsiz eğitim ve erişim çalışmaları, ilk kez verilen YÖK Üstün Başarı Ödülleri, Yükseköğretim Eğitim Programları Danışma Kurulu ve Meslek Yüksekokulları Koordinasyon Kurulunun kurulması, Ortadoğu’da Akademik Mirası Koruma Projesi gibi başlıklarda politikalar geliştirildi. YÖK'te dijital sistem çalışmaları ve veri paylaşımı üzerine de çalışmalar yürütüldü. YÖK Atlas, YÖK Akademik, Ulusal Tez Merkezi, e-Devlet üzerinden yürütülen işlemler, üniversitelere e-Kayıt, YÖK Kariyer, YÖK mobil uygulamaları gibi hizmetler başlatıldı.