YGS'de o soru iptal olsun

2015-YGS’ye çocuğu giren emekli Türkçe öğretmeni Nurdan Keleş, sadece adayların erişimine açılan yüzde 80’lik bölümdeki Türkçe testinin 20. sorusunun hatalı olduğunu savundu. Keleş, şunları söyledi: “Parçada bir konu ele alınıp açıklanıyor. Bu nedenle ‘C’ seçeneği doğrudur. Ayrıca ‘basamak’ sözcüğünde mecaz (soyut yan anlam) kullanım söz konusudur. Haşim’in ‘Merdiven’i gibi. Mecaz, somutlaştırmadır. ‘Altını çizmek’ sözü de ‘önemsemek’ soyut kavramını somutlaştırmaktadır. Bu nedenle ‘D’ seçeneği de doğrudur. ÖSYM’ye ise ‘C’ şıkkını işaretleyen adaylara puan verdi.”

Türkçe net ortalaması dibe vurdu

İşte 20. soru
SORU 20: Artık çoğu şeyin arasında fark kalmadığından mı yoksa farkları göreceğimizden emin olmadıklarından mı nedir, çoktandır dergilerde, benzer iki resim arasındaki yedi farkı bulmamızı istemiyor kimse bizden. Oysa biz, birbirinin aynı görünen iki resme baktığımızda “Aralarında bir fark yok” deyip geçmez, farkları bulup çıkarır, neşeyle çıktığımız basamakların bizi götürdüğü yerde bir cümlenin altını çizerdik: Benzerlikler yanıltır.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi vardır?
A) Koşul öne sürme
B) Örneklere yer verme
C) Açıklamaya başvurma
D) Soyut kavramları somutlaştırma
E) Alıntıdan yararlanma
(ÖSYM’ye göre doğru yanıt ‘C’ şıkkı.)

Sorunun birden fazla doğru yanıtı olduğunu ve iptal edilmesi gerektiğini söyleyen uzmanlar, şu görüşleri paylaştı:

ADALETLİ DEĞİL

- Ramis Ömer - Bilim Dershanesi Türkçe öğretmeni Parça, bir konuya açıklık getirdiği için ‘C’ seçeneği doğrudur. Parçanın son cümlesinde geçen ‘Basamaklar’ sözcüğü ile somutlama yapılmıştır. Dolayısıyla soyut bir kavrama görünürlük kazandırılarak somutlamaya başvurulmuştur. Bu durumda ‘D’ seçeneği de doğrudur. ‘Basamak’ sözcüğü ile manevi yükselme örneklendirildiğinden dolayı ‘B’ seçeneği de doğrudur. Çünkü her somutlama aynı zamanda bir örneklemedir. Bu soruyla öğrencinin doğru değerlendirilip ölçülmesinin adaletli olacağından emin değiliz.

- Hakan İnan -Kültür Dershanesi Türkçe öğretmeni Sorunun üç doğru yanıtı bulunurken ÖSYM’ye göre sadece ‘C’ seçeneği doğru. Anlam karmaşasına yol açan hatalı sorunun iptal edilmesi gerekir. Sözkonusu parçada sadece ‘A’ şıkkında yer alan ‘Koşul öne sürme’ yoktur. Soru hazırlanırken soru kökünde bir değişiklik yapılabilir ve ‘Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?’ diye sorulabilirdi.

TÜRKÇE’DE 3. YANLIŞ İDDİASI

ÖZDEBİR Başkanı Faruk Köprülü, Türkçe’de bir sorunun daha yanlış olduğunu iddia etti. Soru ve açıklaması şöyle:

İşte 10. soru
SORU 10: Edebiyat tarihi; edebi eserlerin kronolojik bir sıra içinde oluşturdukları (I) ve birbirleriyle ilgisi olmayan eserler yığını değil; edebi olarak şimdiki zaman da yaşayan (II) sanat eserlerinin oluşturduğu organik bir bütünün sonucudur. (III) Bu organik bütün içinde yer alan sanat eserleri, birbirine benzeyen (IV) nitelikleriyle belli bir kültürün ve o kültürün ait olduğu medeniyetin oluşturduğu bir edebiyat geleneği (V) meydana getirir.
Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisinde birden fazla ses olayı vardır?
A) II
B) I
C) III
D)IV
E) V

Parçada sorulan birden çok ses olayına yanıt olarak “benzeyen” yani E seçeneği verilmiştir. Bu sözcükte ünlü düşmesi ve “y” yardımcı ünsüzü görüldüğünden birden çok ses olayı örneklenmiştir. Ancak I numaralı “oluşturdukları” sözcüğünde de birden fazla ses olayı söz konusudur. Çünkü “ol-u-ş-tur-duk-ları” sözcüğünün oluşumunda “ol-” kökü ile “-ş” yapım eki arasında “u” yardımcı ünlüsü türemiştir. Devamında ise “d” sesi “t” ye dönüşerek ünsüz benzeşmesi olmuştur. Dolayısıyla bu sözcükte de birden fazla ses olayı vardır. Bu hâliyle bu soru iki doğru cevap içermektedir.