‘Yetenekliler’i bekleyen bir sınav daha var
Güncelleme Tarihi:
Üniversiteye girmenin ön koşulu YKS’de barajı aşmak. Ancak bazı bölümler için sadece sınav puanı yeterli değil. Sanat ve spor alanında eğitim veren alanlarda yükseköğrenim görmek isteyenlerin önünde şimdi yetenek sınavları süreci var. Kurumlar kendilerini tercih edecek adaylardan neler bekliyor, bu sınavlar nasıl bir hazırlık gerektiriyor? Bu soruları üç köklü üniversitenin yöneticisi yanıtladı.
Yaklaşık 2.5 milyon aday Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) ardından puanına göre tercih yapacak. Ama bazı öğrenciler için sınav maratonu henüz bitmedi. Yetenekle ilgili bir bölümde müzik, spor ve sahne sanatları alanında eğitim almak isteyenleri bir de özel yetenek sınavı bekliyor. Bu sınavlar da pandemi önlemleri altında yapılacak. Adaylar bu sınavlara nasıl hazırlanmalı? Sınav anında nelere dikkat etmeli? Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Müdürü Prof.Dr. Kıvılcım Yıldız, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Spor Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Bilge Donuk ve Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Mümtaz Demirkalp, adaylara sınavlarla ilgili ipuçları verdi:
Prof. Dr. Kıvılcım Yıldız (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi İstanbul Devlet Konservatuvarı Müdürü): Konservatuvarımızda; müzik, sahne sanatları ve müzikoloji olmak üzere üç ana bölüm var. Bunların altında da programlar ve sanat alanları bulunuyor. Tüm bölümlerimiz yetenek sınavlarıyla öğrenci alıyor. Hedefi profesyonel sanatçılar yetiştirmek olan konservatuvarımızın, müzik bölümünde piyano, arp, gitar, yaylı çalgılar (keman, viyola, viyolonsel, kontrabas), üfleme ve vurmalı çalgılar (flüt, klarnet, obua, fagot, trompet, korno, trombon), kompozisyon ve orkestra şefliği; sahne sanatları bölümünde bale, çağdaş dans, opera ve tiyatro; müzikoloji bölümünde ise genel müzikoloji ve etnomüzikoloji anabilim dallarında eğitim veriliyor. bilgi, yetenek ve düzeye bakılıyor Öğrencilerimiz, ulusal ve uluslararası düzeyde eğitim görmüş ve kariyer yapmış, dünya standartlarında eğitim veren güçlü bir kadro tarafından yetiştiriliyor. Konservatuvarımızdaki her bir programın yetenek sınavı gereksinimleri birbirinden farklı. Tiyatro, opera, çağdaş dans, kompozisyon ve orkestra şefliği, genel müzikoloji, etnomüzikoloji ile folklor dallarında lisanstan başlayan bir eğitim sunuyoruz. Adayların alacakları YKS sonuçlarının yanısıra ‘Bilgi/yetenek ve düzey’ sınavlarımız var. Sınavda sadece performans değil genel kültür, vizyon ve donanım gibi ayrıntılara da bakıyoruz. Müzik bölümü ile klasik bale alanlarında ise tam zamanlı (ortaokul, lise) eğitimin devamı olarak görülen lisans eğitimi veriliyor. Sınava girecekler, beklenen seviyeyi karşılayabilmek için kurumla irtibat halinde olup, istenilen sınav müfredatı doğrultusunda hazırlık yapmalı. Adaylar, süreci doğru şekilde yönetebilmeleri için kurumumuz ve girmek istedikleri bölümün öğretim üyelerinin bilgilendirmelerine göre hareket etmeli.
HEYECANINIZI YENİN
Adaylar performanslarını gösterebilmek için heyecanlarını kontrol etmeli. Heyecan ve sınav stresi doğal, ancak hazırlığını iyi yapanlar daha özgüvenli. YKS puanı konservatuvar sınavı için bir ön koşul. Bu puanın yetenek sınavlarına doğrudan bir etkisi yok ancak tiyatro için 180, diğer alanlar için 170 ve üzeri puan almış olma koşulumuz var. Müzik bölümü çalgı sınavlarında 25, tiyatro anasanat dalında 21, opera anasanat dalında 22, kompozisyon ve orkestra şefliği anasanat dalında 26 üst yaş sınırımız mevcut. Genel müzikoloji ve etnomüzikoloji ile çağdaş dans ve bale anasanat dallarında ise yaş sınırı bulunmuyor.
SEÇİM NASIL YAPILACAK ?
Yetenek sınavları, tüm bölümlerde öğrenciler tek tek alınarak, jürili yapılıyor. Bazı teorik sınavlar da yazılı olarak toplu şekilde gerçekleşiyor. Tüm alanlarda düzey ve alan yeterliliği (yetenek) şeklinde iki ya da üç aşamadan oluşan sınavlar mevcut. Adayların sınavlarda girmek istedikleri alanda teorik ve teknik bilgilerinin yanı sıra müzik kültürü, repertuvar bilgisi ve genel kültürle ilgili bilgi ve becerilerini göstermeleri bekleniyor. Müzik bölümü, çalgı dallarına başvuru yapanlar, alan yeterliliği aşamasında seviyelerine göre sınav programı hazırlamak durumunda. Tiyatro ve opera alanlarında da düzey ve yeterlilik sınavlarında adayların belli bir program hazırlaması bekleniyor. Müzikoloji ve etnomüzikoloji bilim dallarında eğitim almak isteyenlerin, alanlarına yönelik farkındalıklarının ve donanımlarının sınandığı bilgi ve düzey sınavlarında başarılı olmaları gerekiyor. Ama bu yıl yaşadığımız pandemi sürecinin getirdiği olumsuz koşulların sorunsuz bir şekilde geçirilmesi için rektörlüğümüz ve konservatuvar yönetimi olarak önceliğimiz, planlı ve akılcı önlemlerle bu süreci sağlıklı bir şekilde atlatabilmek. Üniversitemizin Covid- 19 önlemlerine ek olarak bölümlerinin görüşleri doğrultusunda, alternatif sınav koşullarıyla ilgili önlemler alındı.
Prof. Dr. Bilge Donuk (İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Spor Bilimleri Fakültesi Dekanı): Fakültemizde; antrenörlük eğitimi, spor yöneticiliği, beden eğitimi ve spor öğretmenliği olmak üzere üç bölüm var. Antrenörlük eğitimi programında ülkemizin spor branşlarında ihtiyacı olan spor eğitimcileri yetiştiriliyor. Mezunlarımız ihtisas alanlarında antrenörlük belgesi alıyor. Bölüm içinde futbol, basketbol, voleybol, hentbol, tenis, yüzme, fitness, badminton, masa tenisi, satranç ve cimnastik branşlarında uzmanlık veriliyor. Spor yöneticiliği programı mezunları Gençlik ve Spor Bakanlığı, spor kulüpleri, spor federasyonları, belediyeler, turizm sektörü, özel spor işletmeleri ve spor medyasında çalışabiliyor. Beden eğitimi ve spor eğitimi programında ise Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda görev yapacak olan beden eğitim ve spor öğretmenleri yetiştiriliyor. Öğrencilerimizi, eğitim aldıkları sürede spor sektörüyle buluşturmaya gayret ediyoruz. Mezunlarımızın çoğu spor sektöründe çalışıyor.
İSTİHDAM İÇİN ÇABA HARCIYORUZ
Öğrencilerimizi staja gönderiyoruz. Stajı başarılı geçirenlerin o kurumlarda istihdam edilmesi için gerekli çabayı gösteriyoruz. Adaylar üniversite sınav puanı ve atletik uygulama sınav puanlarının yanı sıra özel yetenek sınavı değerlendirilmesinde başvurdukları bölümlere göre farklı oranlarda sporculuk yaşantıları üzerinden sportif kariyer puanları alıyor. Örneğin olimpik branşlarda 10 kez milli olan bir sporcu 17; üç yıllık lisans sahibi biri 2 puan alıyor. Sportif kariyer puanı alabilmeleri için ilgili federasyonlardan resmi dokümanlarını almalarını öneriyorum. Sınav aerobik ve anaerobik dayanıklılık ölçümü üzerine kurgulandığından,adaylar hazırlanırken bu dayanıklılık özelliklerini geliştirmeye dönük antrenmanlara yer verebilirler.
SINAV GÜNÜ BESLENMEYE DİKKAT!
Sınav günü adayların beslenmeye önem vermesi gerekiyor. Enerji versin ya da daha iyi hissettirsin diye beslenme düzenini değiştirmek hem performans düşüklüğüne hem de ishal gibi problemlere neden olabilir. Üzerinde reklam, logo olmayan beyaz tişört giymelerini ve salon zemininde kaymayı önleyen spor ayakkabı kullanmalarını öneriyoruz. Bu yıl özel yetenek sınav sonuçlarına göre üç bölüme toplam 132 öğrenci alacağız. Bunların 60’ı kadın, 60’ı erkek, sekizi bedensel engelli sporcu dördü ise yabancı uyruklu. Adaylar, ‘Yüksek efor gerektiren atletik uygulama sınavına girmesinde sağlık engeli yoktur’ ibaresi içeren rapor almalı. Atletik uygulama sınavları; kontenjanının 10 katı adayın sınava gireceği şekilde düzenleniyor. Daha az başvuru olduğunda ön eleme uygulanmıyor. Atletik uygulama sınavı; dayanıklılık, sürat ve süratte devamlılık özelliklerini ölçmek üzere iki farklı testle planlandı. Pandemi için de özel önlemler aldık.
Prof. Mümtaz Demirkalp (Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı): Üniversitemizin güzel sanatlar fakültesindeki resim, heykel, seramik ve cam ile grafik bölümlerine yetenek sınavıyla, iç mimarlık ve çevre tasarımına ise merkezi yerleştirmeyle öğrenci alıyoruz. Evrensel düşünce ve değerlere sahip, ülke ve dünya kültürüne sanat yoluyla katkıda bulunacak çağdaş, yaratıcı bireyler yetiştirmek fakültemizin en önemli hedefleri arasında. Bu hedefler öğrencilerimizin mezun olduktan sonra sanatta, tasarımda ve bilimde söz sahibi olmasına da yönelik. Eğitimimiz, kuramsal ve uygulamalı dersler aracılığıyla teknik bilgi, beceri ve sanat formasyonu kazandırmayı amaçlıyor.
NEYİ İSTEDİĞİNİZE İYİ KARAR VERİN
Yetenek sınavı jüri değerlendirme sürecinde göz önünde bulundurulan temel kriterlerden biri, adayın gördüğünü algılama ve çizebilme yeteneğini ölçmek. Öğrencinin yaratıcılığı, hayal edebilme kapasitesi, gözlem gücü, verilen konuya bakış açısı, kompoze edebilme yeteneği ve algı birikimi de değerlendirmelerde önemli bir yere sahip. Sınava gireceklere; doğaya, çevreye, nesnelere sorgulayıcı gözle bakmayı öğrenmelerini, bu süreçte desen çalışmalarını yoğun biçimde sürdürmeleri ve sadece el becerisi kazanmaya değil, gördüklerini anlamaya ve kavramaya çalışmalarını öneriyorum. Bu amaçla adaylar canlı modelden ve her türlü nesneden, sürekli ve düzenli biçimde desen çalışması yapabilir. Ancak tüm bunların yanı sıra adaylara öncelikli tavsiyem gerçekten güzel sanatlar daokumayı isteyip istemediklerine ya da hangi alanda eğitim almak istediklerine karar vermeleri olacak. Çünkü bu zorlu bir süreç. Sanatçı ya da tasarımcı olmak için sadece el becerisi yeterli değil. Bu alan her şeyden önce belli bir entelektüel birikimi, deneyimi ve çok çalışmayı gerektiriyor. Adayların sınava girmeden önce fakültemizin Özel Yetenek Sınavı Yönergesini okumalarını ve sınavla ilgili süreci doğru yönetebilmek için ön kayıt, başvuru koşulları ile sınav takvimini incelemelerini öneriyorum.
TYT YÜZDE 25 ETKİLİ
Güzel sanatlar lisesi mezunu olup TYT’den 150 ve üzeri puan alanlar ile bu alanlar dışında mezun olarak TYT’den en az 180 puan veya üzeri alanlar, sınava başvurabilir. 2019 TYT puanı da geçerli. 2019 TYT puanını kullanmak isteyenlerin 2020 YKS’ye başvurmuş olmaları zorunlu. Adayların başarı notu, özel yetenek sınavında aldığı sınav notunun yüzde 75’i ile TYT puanın yüzde 25’i toplanarak bulunacak aritmetik ortalamayla belirleniyor.
BU YILA ÖZGÜ TEK AŞAMALI SINAV
Yetenek sınavı normal koşullarda iki aşamalı olarak yapılıyor. Tüm adaylar için ortak olan birinci aşama sınavı, canlı modelden desen ve konulu çizimden oluşuyor. Burada başarılı olanlar ikinci aşama sınavına girebiliyor. Bu sınav ise her bölümün kendi belirlediği içeriğe göre yapılıyor. Sınava o bölüm kontenjanının iki katı öğrenci giriyor. Öğrencilerin başvuruda yaptığı tercihlere ve aldığı puanlara göre hangi bölümün sınavına gireceği ilan ediliyor. İçinde bulunduğumuz koşullar nedeniyle sadece bu yıla özgü olarak sınavı tek aşamalı yapmayı planlıyoruz. Hem sınava girecek adaylar hem de görevli öğretim elemanları ile idari personel açısından gerekli sağlık önlemleri alınacak, sınavın biçimi, süresi mümkün olduğunca risk düzeyini en aza indirecek biçimde yeniden düzenlenecek. Güncellenen sınav yönergemiz önümüzdeki günlerde ilan edilecek.