Güncelleme Tarihi:
Alkol bağımlılığıyla mücadele için oluşturulan Yeşilay, yıllar içinde sigara, uyuşturucu ve teknoloji bağımlılığını da içerecek şekilde genişledi.
Yeşilay Nedir ve Görevleri Nelerdir?
Yeşilay, işgal güçlerinin toplumumuzda alkol ve uyuşturucu madde yaymasını ve işgalle mücadele ruhunun yıkılmasını önlemek için dönemin Şeyhülislam İbrahim Haydarizade himayesinde kurulmuştur. 5 Mart 1920 tarihinde Mazhar Osman Uzman ve arkadaşları tarafından Sultan Vahdeddin'in izniyle "Hilal-i Ahdar" adıyla İstanbul'da kurulmuştur.
Daha sonra "Hilal-i Ahdar" adı "Yeşil Hilal" ve "Yeşilay" olarak değiştirildi. Mustafa Kemal Atatürk'ün Cumhurbaşkanlığı ve İsmet İnönü Başbakanlığı döneminde yıl 1934’te, Yeşilay'a Bakanlar Kurulu kararı ile "kamuya yararlı dernek" statüsü verildi. Bağımlılık türleri arttıkça Yeşilay'ın çalışma alanları çeşitlenmiş ve alkol, sigara, uyuşturucu, kumar ve teknoloji bağımlısı olduktan sonra Yeşilay'ın alanına girmiştir.
Bu bağlamda toplum, bağımlılıklarla mücadele etmek için toplumun farkındalığını, gücünü ve kaynaklarını seferber eder. İnsan onuru ve haysiyetinin korunmasına uygun olarak her koşulda, yerde ve zamanda desteğe ihtiyacı olanlara yardımcı olur. Bağımlılıklarla mücadele etmek için toplumun yeteneğinin gelişmesine sürekli katkıda bulunur.
Yeşilay Derneği bilimsel araştırmaları ve akademik araştırmaları desteklemektedir. Yeşilay Yayınları aracılığıyla bir belge merkezi kurarak gazete, dergi, kitap ve duyurular yayınladı. Yazılı ve görsel medyayı, internet ve sosyal medya ağlarını bağımlılıkla aktif mücadele alanları olarak görür ve toplumun tüm kesimlerine bilgi aktarmaya çalışır. Bağımlılığa karşı araştırma ve geliştirme faaliyetlerini yürütmek için bilimsel ve kanıta dayalı yöntemler kullanır, alınan sonuçlara göre projeler formüle eder ve uygular.
Yeşilay'ın Kuruluş Amacı Nedir ve Nelerle Mücadele Eder?
Yeşilay Haftası, 1 Mart'ı içeren haftadır. 1-7 Mart Yeşilay Haftası olarak kabul edilmiştir. İlk kuruluş amacı alkol bağımlılığıyla mücadele etmekti. Yeşilay, çalışma alanlarına yıllar içinde sigara, uyuşturucu ve teknolojiye bağımlılık ekledi. Halen bağımlılıklar alanında önleyici ve koruyucu araştırmalar yapılmakta, projeler geliştirilmekte ve uygulanmaktadır. Ayrıca bağımlıları hayata döndürmek için rehabilitasyon desteği verilmektedir.
Yeşilay Çalışma Alanları;
Alkol bağımlılığı
Tütün bağımlılığı
Madde bağımlılığı
Kumar bağımlılığı
Teknoloji bağımlılığı
Bağımlılık Nedir?
Bağımlılık, bir kişinin fiziksel, zihinsel ve sosyal yaşamını olumsuz etkiler. Toplum için bir felaket sayılabilecek bağımlılıkların önlenmesi, ancak halk sağlığının iyi bir şekilde önlenmesi ile mümkündür. Bir psikiyatrik sendrom olan bağımlılığın teşhisi için aşağıdaki kriterlerden sadece üçünün birlikte değerlendirilmesi gerekir
Kullanılan maddeye tolerans gelişimi
Madde kesildiğinde veya azaltıldığında yoksunluk semptomlarının başlangıcı,
Madde kullanımını kontrol etmek ya da durdurmak için boşa harcanan çabalar,
Maddeleri almak, kullanmak ya da düşürmek için çok zaman harcamak,
Madde kullanımı sosyal, profesyonel ve kişisel faaliyetler üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olması,
Maddenin daha uzun ve daha fazla tüketimi,
Fiziksel veya ruhsal sağlık sorunlarının başlamasına veya kötüleşmesine rağmen maddeyi kullanmaya devam etmek bağımlılığın tanımıdır.
Fiziksel bağımlılık, kullanılan maddeye adaptasyondan kaynaklanan fizyolojik özlemdir. Öte yandan psikolojik bağımlılık, kişinin duygusal veya kişilik yapısı gereği ihtiyaçlarını karşılamak / tatmin etmek için bu maddeye bağımlı olmasıdır.
Bağımlılık ciddi bir rahatsızlık ve hastalıktır. Beyinde bağımlılıkla ilgili birçok nörokimyasal ve nörofizyolojik değişiklik tespit edilmiştir. Bağımlılık tedavisi, belirli rejimler ve ilkeler içeren kapsamlı bir protokolle kapsanabilir. Bağımlılar, bağımlılığın bir hastalık olduğunu anlarsa ve hastalık durumunda uyulması gereken kurallar olduğunu bilirlerse tedaviye uyumu artar.