Yeni kutup kâşifleri

İstanbul’da 27 Nisan – 1 Mayıs tarihleri arasında düzenlenen TEKNOFEST’in kazananları belli oldu. TEKNOFEST kapsamında TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme ve Yetiştirme Daire Başkanlığı’nın düzenlediği ‘Lise Öğrencileri İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışması’ ile ‘Lise Öğrencileri Kutup Araştırma Projeleri Yarışması’nda birincilik ödülü alan öğrenciler, Prof. Dr. Burcu Özsoy başkanlığındaki TUBİTAK Kutup Araştırmaları Enstitüsü ekibiyle birlikte Antarktika ve Arktik seferine katılacak. Geçen yıl lise öğrencileri ilk kez Güney Kutbu’ndaki Antarktika seferine katılmıştı. Bu yıl Antarktika seferinin yanı sıra ilk kez Kuzey Kutbu seferi de yapılacak. İklim yarışmasında birincilik elde eden Hulusi Diler, çalışmasını Kuzey Kutbu’nda deneyimleyecek ilk öğrenci oldu. Afyonkarahisar Dumlupınar Bilim ve Sanat Merkezi 9. sınıf öğrencisi Diler, kendisini kutuplara götüren ‘Platanus Orientalis L. Adsorbanı ile Ham Petrol Döküntülerinin Sulardan Geri Kazanımı’ projesini şöyle anlattı:

SULARDA PETROL TEMİZLİĞİ

“Bu projeyle çevre kirliliğinin en büyük nedenlerinden biri olan sulardaki petrol kirliliğini biyolojik maddeyle temizlemeyi amaçladım. Bunun için ülkemizde bolca bulunan doğu çınarı ağacının meyvesinin liflerini kullandım. Bir gram çınar ağacı meyvesinin 25 gram petrolü saniyeler içerisinde emerek temizleyebildiğini tespit ettim. Doğal yöntemlerle petrol temizleyen diğer çalışmalarda bir gramla ortalama 5-6 gram petrol temizlenebiliyordu. Benim yöntemimle temizleme oranı 5 kat arttı.”

Yarışmayı kazanmanın kendisini çok mutlu ettiğini söyleyen Hulusi Diler, “Arktik Bilim Seferi’ne katılacak ilk liseli öğrenci olmak beni çok gururlandırdı. Orada yapacağım bilimsel çalışmalar gelecekteki yaşamıma çok büyük katkı sağlayacak” dedi.

‘Lise Öğrencileri Kutup Araştırma Projeleri Yarışması’ kazananları ise Samsun Bahçeşehir Koleji Atakum Kampüsü Fen ve Teknoloji Lisesi öğrencileri Ela Karabekiroğlu, Deniz Özçiçekci ve Zeynep Naz Terzi oldu. Öğrencilerin önümüzdeki yıl başında Antarktika seferine katılması planlanıyor. ‘Biogiyim: Doğadan İlham ile Giyilebilir Teknoloji’ başlıklı projelerini Antarktika’da deneyimleme fırsatı bulacak olan öğrenciler, çalışmalarını şöyle anlattı: “Kutuplarda çalışan bilim insanlarının kullanması için teknoloji ve doğadan yararlanarak bir mont tasarladık. Doğaya baktığımızda kutup ayılarının derisinin üç katmanlı yapıdan oluştuğunu fark ettik. Bunlar epitel, yağ ve kürk dokuydu. Biz de montumuzu aynı kutup ayılarında olduğu gibi üç katmanlı yapıdan oluşturduk. Ayrıca bu montu giyen kişinin nabız, vucut ısısı, nem gibi verilerini de anlık olarak takip edebileceğiz.”

ARAMA KURTARMA ÇALIŞMALARINDA DESTEK OLACAK

Öğrencilerin geliştirdiği montta bir de acil durum butonu bulunuyor. Denge kaybı yaşanması ya da mont içi sıcaklığın düşmesi gibi durumlarda bu butonla arama kurtarma ekiplerine hızlıca bilgi verilebiliyor ve müdahale kolaylaşıyor. Montta bulunan batarya da 3-4 gün kesintisiz enerji sağlayabiliyor.