Yelkovan Kuşu Nedir Ve Ne İle Beslenir? Yelkovan Kuşunun Özellikleri
Güncelleme Tarihi:
Doğal yaşamda birçok kuş türlerine rast gelinmektedir. Bu kuş türleri yaşanılan yerler ve iklim koşullarına göre değişiklik arz etmektedir. Bazı kuşlar hemen hemen dünyanın tüm yörelerinde aynı özelliğe sahip olabilirken, bazıları ise sadece belli bir yöre ve iklimde yaşamaktadır. Akdeniz kuşu olarak bilinen Yelkovan kuşu ise bu yörelerde sıkça görülmektedir. Peki, yelkovan kuşları nasıl bir kuştur? Hangi tür özellikleri göstermektedir? Bu kuşların beslenme ve yaşama özellikleri arasında neler bulunmaktadır? İşte, yelkovan kuşlarının yaşayış, beslenme ve üreme verilerine ilişkin bilgileri detayları ile derledik.
Yelkovankuşu literatüre göre "Puffinus", fırtına kuşları olarak bilinen "Procellariiformes" takımından gelmekte olan martı büyüklüğünde bulunan bir okyanus kuşu olarak bilinmektedir. Bu yelkovan kuşlarının birçok çeşidi bulunmaktadır. Tüm türlerinin iyi yüzücü olduğu ve çoğunun dalıcı özelliğinin olduğu söylenmektedir.
Yelkovan Kuşu Nedir ve Ne ile Beslenir?
Yelkovan kuşlarının boyları 30 ile 63 cm uzunluğunda değişebilmektedir. Perde ayaklara sahip göçmen kuşlar arasında bulunurlar. Kanatlarının oldukça sivri ve uzun olmasından dolayı çok uzun mesafe kat edebilme özelliği bulunmaktadır. Birçoğunun sırtlarında gri, siyah ve kahverengi tüyler vardır. Karınlarının alt kısmının rengi ise beyazdır. Tüm bunlar ile birlikte tamamı siyah renkte olan yelkovan kuşları da bulunmaktadır.
Tüy olarak sık ve su geçirmez özelliğe sahiptirler. Gaga yapıları uzun ve ucu çengelli boynuzumsu plaklarla örtülüdür. Yaşam süreleri 15 yıl kadar tespit edilmiştir. Gagalarında bulunan burun delikleri tüp şeklinde ayrılmış, iki boru şeklinde dışarı açılmaktadır.
Bu kuşların beslenme özelliklerine bakıldığında uçarken su üstüne yakın uçtukları ve yüzeyde bulunan küçük balıklar, yengeç, deniz kabukluları, salyangoz ve deniz atıkları ile beslendikleri saptanmıştır. Yelkovan balığının en çok sevdiği yemek ise balıktır. Tüm hayatları süresince sadece balık ile beslenebilirler.
Yelkovan Kuşunun Özellikleri
Yelkovan kuşları genelde su üzerinde yaşarlar. Karaya ise sadece üreme dönemlerinde çıkmaktadırlar. Kuluçka zamanları dışarısında okyanuslarda yaşamaktadırlar. Fırtına kuşlarında görüldüğü gibi midelerinden yağlı ve ağır kokulu bir madde salgılarlar. Bu maddeler ile bazıları yavrularını beslemede kullanırken bazıları ise, düşmanlarına karşı korunmak için tercih ederler. Tehlike hissettikleri durumlarda bu yağlı ve kokulu sıvıyı burun deliklerinden dışarı atarlar.
Uçucu özelliklerinin olmasından dolayı çok uzaklara göç edebilen mükemmel uçuculardır. Koloniler şeklinde açık adalarda üremektedirler. Yuva olarak kullanılmayan tavşan yuvalarını tercih ederler. Ya da kendileri bir çukur açarlar. Yumurtaları tek ve beyaz şekilde olan bir yumurtadır.
Özellikle Avustralya da bulunan adalarda büyük koloniler meydana getirdikleri görülmektedir. Tek eşli olan kuşlardır. Erkek ve dişileri sırayla kuluçkaya yatmaktadır. 50 gün sonra yumurtalarında açılma görülmektedir. Yavru 12 ile 14 hafta süresince anne ve baba kuşlar tarafından yuvada beslenmektedir. Bu beslenmenin akabinde yalnızlığa terk edilir. Yürüyemeyecek duruma kadar gelip irileşen yavru bir hafta sürede zayıflayarak yuvadan ayrılmaktadır.
Yelkovan kuşu yavruları anne ve babasının uçtuğu tarafa doğru uçmaya başlar. Birkaç yıl sonra içgüdüsü sonucu doğduğu yere dönmektedir. Yelkovan kuşlarının ayırt edici özelliklerinden bir tanesi de yön bulucu olmalarıdır. Uçsuz bucaksız okyanuslarda uçabilen bu kuşlar yuvalarını şaşırmadan bulabilmektedir. Bu kuşlar her yerde yaşayabilmektedir.
Yelkovankuşu, Akdeniz ülkeleri ile ülkemizde bulunmaktadır. İstanbul Boğazında sürüler halinde Karadeniz'den Marmara tarafına ya da Marmara'dan Karadeniz'e doğru hızla uçarlar. Türkiye'de bulunan yelkovan kuşunun türü sarı gagalı yani "Puffinus kuhlii" yelkovandır. Deney için farklı ülkelerden alınıp eşit uzaklıkta bir yerden salınan bu kuşların başarı ile yuvalarını tekrar buldukları gözlemlenmiştir. Bu kuşların yavrulama dışında karada yaşamadıkları görülmektedir.