Yardımcı fiil nedir ve ne zaman kullanılır? Yardımcı eylem örnekleri ile konu anlatımı
Güncelleme Tarihi:
Yardımcı fiiller, isim soylu kelimelerin yanına getirilerek bu kelimelerden birleşik fiil yapar. Örneğin ''yardımcı'', isim soylu bir sözcüktür. ''Yardımcı olmak'' ise cümle içerisinde birleşik fiil olarak kullanılır. Yardımcı eylemler, fiil soylu sözcüklerle de kullanılabilir. Örneğin: ''Yapıp etmek'' Yardımcı fiil nedir ve ne zaman kullanılır tüm detayları ile derledik.
Türkçede en çok kullanılan yardımcı fiiller şunlardır:
1- Yapmak
2- Olmak
3- Etmek
4- Bilmek
5- Eylemek
Yardımcı Fiil Nedir ve Ne Zaman Kullanılır?
Zamirlerin, varlık adlarının ve isim soylu sözcüklerin cümle içinde fiil olarak kullanılmasını sağlayan kelimelere yardımcı fiil denir. Bu fiiller -mek - mak eki almayan isimlerle birlikte kullanılır.
Örneğin:
''AŞIK''
Bu kelime isim soylu olduğu için sonuna -mek -mak eki getirilemez.
Yardımcı fiiller aşık kelimesiyle şu şekilde kullanılabilir:
1- Aşık Olmak
Kendine Aşık Etmek
Yardımcı Eylem Örnekleri ile Konu Anlatımı
A- OLMAK
Eski Türkçe bir sözcük olan olmak, hem meydana gelmek hem de bulunmak anlamına gelir.
Örnek Cümleler:
1- En yakın arkadaşım zor günlerimde bana çok yardımcı oldu.
2- Çocukların birbirleriyle görüşmesine mani olmayın.
3- Birdenbire onu karşımda görünce o kadar mutlu oldum ki.
4- Abim bize hem maddi hem manevi açıdan çok destek oldu.
5- Kendisini boş yere üzmesine engel olacağım.
6- Yaptığınız iyilikler karşısında çok mahcup oldum.
7- Sonunda çok istediği hayalini gerçekleştirdi ve mühendis oldu.
8- Şu bavulları taşımamda bana yardımcı olur musunuz?
9- Sen ileride, herkesin okuduğu çok ünlü bir yazar olacaksın.
10- Ben bir tek onun yanında huzurlu olabilirim.
B- ETMEK:
Türkçede en çok kullanılan yardımcı fiillerden biri olan etmek, davranmak ve yapmak anlamına gelir.
Örnek Cümleler:
1- Söylediği sözler beni o kadar mutlu etti ki.
2- Ona durumu açıklamaya çalıştım ama beni dinlememek de ısrar etti.
3- İki taraf da inat edip barışmaya yanaşmadı.
4- Bu ayrılık beni perişan etti.
5- Ona anlamadığı konuları tek tek izah ettim.
6- Hanımefendi, nihayet teşrif edebildiniz.
7- Lüzumsuz kişileri başından def etmelisin.
8- Bizi geldiğimize geleceğimize pişman etti!
9- Babam masanın kırık ayağını tamir etti.
10- Birilerini taklit eden kişiler, başarısızlığa mahkumdur.
11- Derginin yeni sayısında son çıkan kitabımı tenkit etmişler.
12- Dün akşam, arkadaşlarımla birlikte eski güzel günleri yad ettik.
13- Söylediği şeyleri idrak etmekte güçlük çekiyorum.
Not: Etmek fiili bazı isim soylu kelimelerle birleşik yazılır.
Örnekler:
1- Bu günler de geçecek, biraz daha sabret.
2- Sizi bu şekilde konuşmaktan menederim .
3- Herkes hata yapabilir, lütfen beni affet!
4- Ona karşı çok yoğun duygular hissediyorum.
5- Bugün Kadıköy'de çok güzel bir mekan keşfettim.
C- EYLEMEK:
Eylemek kelimesi etmek ile eş anlamlıdır. Bu kelime ''etme eyleme'' şeklinde ikileme olarak da kullanılır.
Örnek Cümleler:
1- Sen asıl şimdi seyreyle gümbürtüyü.
2- Şikayetçi olup yakınacağına haline şükreyle.
3- Allahım sen bizi her işimizde muvaffak eyle!
D- YAPMAK:
Yapmak, meydana getirmek ve üretmek anlamına gelir.
Örnek Cümleler:
1- Bu hafta sonu için çok güzel planlar yaptım.
2- Alışveriş listesi yapmak sana zaman kazandırır.
E- BUYURMAK:
Buyurmak, bildirmek, söylemek ve kabul etmek manasına gelir.
Örnek Cümleler:
1- Kabul buyurursanız ben de birkaç şey söylemek istiyorum.
2- Sürekli iş buyurdukları için bir türlü dinlenemedim.
F- Dilemek
Örnek Cümleler:
1- Dertlerimle canını sıktıysam özür dilerim.
2- Yaptıkların için af dilemelisin.